پیشگامی جهاددانشگاهی قم در توسعه بانک خون بندناف
مسئول آزمایشگاه سلولهای بنیادی جهاددانشگاه دانشگاهی واحد استان قم به تشریح اقدامات صورت گرفته در این آزمایشگاه در خصوص توسعه بانک خون بندناف و انتفاع عمومی مردم از این عرصه مدرن پزشکی، درمانی و پژوهشی پرداخت.
دکتر آذر شیخ الاسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اهمیت ذخیره سازی و به کارگیری خون بندناف در پزشکی مدرن گفت: بانک خون بندناف، یک بانک ذخیره بیولوژیک است که شرایطی را فراهم میکند تا سلولهای بنیادی موجود در خون بندناف ذخیره گردند تا اگر زمانی به سلولهای بنیادی برای پیوند نیاز داشتیم، این منبع ارزشمند به راحتی در دسترس باشد و بتوان برای پیوند از آن استفاده کرد.
وی افزود: در کنار منابعی که امروزه برای به دست آوردن سلولهای بنیادی مطرح است، بحث خون بندناف که زمانی به عنوان زباله بیولوژیک دور ریخته میشد، مورد توجه قرار گرفته است.
** ذخیره سلولهای بنیادی، پساندازی برای سلامت نسلهای آینده
مسئول آزمایشگاه سلولهای بنیادی جهاددانشگاه دانشگاهی واحدقم افزود: خونی که در دوران بارداری مادر، در بندناف و جفت جریان دارد و بعد از تولد دور ریخته می‌شود، منبع غنی از سلولهای بنیادی است که نگهداری و ذخیره آن، پساندازی برای سلامت نسلهای آینده است. خون بند ناف حاوی سلولهای بنیادی خونسازی است که میتوان در روند درمان بیماریهای بدخیمی مانند تالاسمی، انواع سرطانهای خون، بیماریهای نقص سیستم ایمنی بدن و همچنین کمخونیهای مادرزادی که منشاء خونی دارند، مورد استفاده قرار داد. تا به امروز نیز صدها پیوند موفق خون بند ناف صورت گرفته و مراکز بزرگ ذخیره این سلول‌ها در کشورهای مختلف جهان تاسیس شده است.
وی اظهار کرد: سلولهای بنیادی، مادر تمام سلول‌ها است و توانایی خودتجدیدی و تمایز به انواع سلول‌ها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند؛ همچنین در بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف بدن بدنبال آسیب و جراحت موثر بوده و می‌توانند به درون بافت‌های آسیب دیده‌ای که بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زده شده و جایگزین سلولهای آسیب دیده شوند.
درمان بسیاری از بیماری ها با استفاده از سلول های بنیادی
وی با تاکید براینکه امروزه به منظور درمان بسیاری از بیماریها از سلولهای بنیادی استفاده می‌شود، تصریح کرد: سلولهای بنیادی از لحاظ توانایی، دارای انواع مختلفی هستند که بهترین نوع آنها سلولهای بنیادی جنینی است که از توده سلولی داخلی جنین 16-14 روزه گرفته می‌شود و قادر است تمام سلول‌ها و بافت‌های یک فرد کامل را بسازد، اما این سلول‌ها به دلیل مشکلات قانونی و اخلاقی قابلیت استفاده را ندارند.
وی افزود: سلولهای بنیادی بالغ به سلول‌هایی که پس از تولد از بافت‌های مختلف فرد بالغ جدا می‌شوند، گفته می‌شود که قدرت تمایز به برخی از بافت‌ها را دارند. سلولهای بنیادی مغز استخوان سلول‌هایی هستند که در بسیاری بیماریها به منظور پیوند از آنها استفاده می‌شود.
مسئول آزمایشگاه سلولهای بنیادی جهاددانشگاه دانشگاهی واحدقم یادآورشد: سلولهای بنیادی مغز استخوان به دلیل رنج و سختی فراوان برای بیماران و مشکلات استحصال آن، به راحتی در دسترس نیستند؛ از طرفی سلولهای بنیادی خون بند ناف، از بندناف استخراج شده و همانند سلولهای بنیادی خون ساز مغز استخوان هستند؛ سلولهای بنیادی خون بند ناف که در گذشته مورد استفاده نبوده است، اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
وی گفت: سلولهای بنیادی مغز استخوان با سلولهای بنیادی خون بندناف تفاوت‌هایی دارند، از جمله اینکه سلولهای بنیادی خون بندناف به منظور پیوند مناسب تر هستند و در مرحله ابتداییتری از لحاظ تمایز قرار دارند.
وی با اشاره به مزیت دیگر سلولهای بنیادی خون بندناف، افزود: این سلول‌ها راحتر اهدا می شوند و از طرفی جمع‌آوری و استحصال سلولهای بنیادی مغز استخوان نسبت به سلولهای بنیادی خون بندناف به فرآیند پیچیدهتری است که برای بیمار نیز مشکل است، بنابراین، سلولهای بنیادی خون بندناف منبع مناسب تری جهت استفاده های درمانی و پیوند سلولی به شمار می روند.
شیخالاسلامی یادآورشد: در ایران نیز همگام با دنیا و با توجه به جهش علمی کسب شده در زمینه سلولهای بنیادی، سال1390 بانک خون بند ناف یاخته، به عنوان دومین بانک خصوصی ذخیره خون بند ناف کشور به همت محققان جهاد دانشگاهی واحد استان قم راه اندازی شد و جمع‌آوری، جداسازی و نگهداری سلول های بنیادی خون بند ناف را آغاز نمود.
ذخیره 450 نمونه خون بند ناف در دومین بانک خصوصی ذخیره خون بند ناف کشور در قم
وی با بیان اینکه این بانک تاکنون موفق به ذخیره 450 نمونه خون بند ناف شده است، گفت: خانوادههایی که متقاضی ذخیرهکردن خون بند ناف فرزند خود هستند، باید در پایان ماه هشتم (ابتدای هفته 36) بارداری مادر، به بانک خون بند ناف یاخته مراجعه کنند؛ پس از تکمیل پرسشنامه پزشکی، تکمیل اطلاعات عضویت در بانک خون بند ناف و تایید نبود موارد منع قرار داد، آزمایشات اولیه مادر در مرکز جهاد دانشگاهی انجام می شود.
وی افزود: به دنبال انجام آزمایشات و تأیید آنها، پرداخت هزینه در مرکز در هنگام عقد قرارداد صورت خواهد گرفت؛ پس از عقد قرارداد، کیت خونگیری در اختیار خانواده قرار میگیرد، پس از هماهنگی خانواده با کارشناس خونگیر، نمونه خون بند ناف گرفته شده و به بانک خون بند ناف تحویل می‌شود.
مسئول آزمایشگاه سلولهای بنیادی جهاددانشگاه دانشگاهی واحد استان قم یادآورشد: نمونه خون بند ناف، ابتدا از نظر حجم و تعداد سلول مورد بررسی قرار میگیرد؛ اگر حجم آن حداقل 50 سی سی و تعداد سلول آن حداقل 600 میلیون باشد، بررسی آزمایشات میکروبی انجام شده و نهایتا در شرایط دمایی 196- درجه سانتیگراد در تانکهای مخصوص فریز و برای مدت طولانی نگهداری می‌شود.
وی افزود: در صورتی که نمونه حداقل شرایط استاندارد را دارا نباشد، با اطلاع به خانواده قرارداد فسخ شده و طبق قرارداد هزینه عودت می‌شود.
وی گفت: استان قم به عنوان دومین بانک خصوصی کشور، در راستای توسعه شبکه خونگیران و آموزش خونگیری از بند ناف اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی آشنایی با خون بند ناف و کاربردهای آن کرده است؛ از جمله این کارگاهها میتوان به برگزاری کارگاهی اشاره کرد که هفته گذشته در محل بانک خون بندناف جهاد دانشگاهی واحد استان قم با حضور جمعی از ماماهای استان قم برگزار شد.
مسئول آزمایشگاه سلولهای بنیادی جهاددانشگاه دانشگاهی واحد استان قم بیان کرد: در این کارگاه معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی ضمن بحث در خصوص سلولهای بنیادی خون بندناف و اهمیت آن، نحوه درمان با استفاده از سلول های بنیادی به خصوص سلول های بنیادی خون بند ناف را نیز تشریح کرد، در ادامه نیز آموزش خونگیری از بند ناف به صورت عملی توسط یکی از خونگیران مرکز انجام شد و در پایان نیز شرکت کنندگان، از آزمایشگاه خون بند ناف و تجهیزات جداسازی سلولهای بنیادی بازدید کردند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
10
