خلبان ایرانی که غریبانه در بصره به خاک سپرده شد

نیروی هوایی ارتش از پیروزی انقلاب اسلامی تا آغاز دفاع مقدس نیز نقش پر رنگی در دفاع از کشورمان به خصوص در مقابله با ضد انقلاب در کردستان و مناطق عملیاتی غرب داشته است.

نیروی هوایی ارتش در هنگام تهاجم رژیم بعث به ایران اسلامی در ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹ نیز به عنوان یک نیروی واکنش سریع وارد عمل شد و امیر سرلشکر خلبان شهید فکوری فرمانده وقت این نیرو با طراحی عملیات ۱۴۰ فروندی نخستین پاسخ به تجاوز ارتش بعثی را به صدام داد.

اگر بخواهیم نقش نیروی هوایی ارتش را در دوران دفاع مقدس بیان کنیم باید بگوییم که اگر خلبانان نیروی هوایی و پشتیبانی‌های آنان نبود شاید بسیاری از عملیات‌های دریایی و زمینی مانند عملیات مروارید و والفجر ۸ نیز به پیروزی نمی‌رسید. این نیرو از پایان دفاع مقدس تا کنون هم در عرصه‌های خودکفایی، ساخت و تولید تجهیزات جدید و به روز هم از نیرو‌های پیشگام در نیرو‌های مسلح به شمار می‌رود.

این نیرو از نخستین روز‌های پیروزی انقلاب اسلامی و بعد‌ها در طول دفاع مقدس علاوه بر عملیات‌های مهمی، چون حمله به الولید یا اچ ۳، حمله به اوسیراک، کمان ۹۹، بمباران شهر کوت و بسیاری دیگر از عملیات‌ها نقش مهمی در نابودی توان نظامی ارتش بعثی داشت و در این راه شهدای بسیاری را هم به انقلاب و کشورمان تقدیم کرده است. نخبگان نیروی هوایی ارتش توانستند عملیات‌های بسیاری را علیه دشمن بعثی طراحی و اجرا کنند که تا آن زمان شاید نظیر آن در دنیا وجود نداشت. این نوابغ و نخبگان نه تنها با این عملیات‌ها توانستند دشمن بعثی را مجبور به پذیرش شکست کنند، بلکه کارشناسان نظامی جهان را هم به حیرت واداشتند.

کدام خلبان ایرانی توانست پایگاه هوایی ناصریه رژیم بعثی را نابود کند؟

امیر سرلشکر خلبان شهید نصراله اصیل ادب یکی از خلبانان شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که دومین روز از فروردین ماه سال ۱۳۳۲ در روستای خالدآباد در جنوب ورامین چشم به جهان گشود. ۷ ساله بیشتر نداشت که به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و در یکی از مناطق جنوبی این شهر ساکن شد. با پایان دوران تحصیلات ابتدایی، وارد دبیرستان اتابکی شده و دیپلم خود را از این آموزشگاه اخذ کرد و سپس راهی خدمت سربازی شد.

نصراله سال ۱۳۵۳ در پایان خدمت سربازی، به دلیل علاقه فراوان، در امتحانات دوره خلبانی شرکت کرد و توانست با نمره بالایی در دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش پذیرفته شود. او دوره مقدماتی پرواز را در فرودگاه قلعه‌مرغی طی کرد و سال ۱۳۵۴ برای گرفتن گواهینامه پرواز با جت‌های آموزشی، به آمریکا اعزام شد و دوره‌های مربوط به پرواز با انواع هواپیما‌های آموزشی از جمله ۳۷-T و ۳۸-T را در پایگاه‌های مختلف، با موفقیت طی کرد، به طوری که در دوره جت ۳۷-T در بین دانشجویان، رتبه ممتاز را به دست آورد.

پس از پایان دوره آموزشی به کشور بازگشت و جهت دوره‌های تکمیلی مربوط به جنگنده ۵-F و سایر مأموریت‌های نظامی در پایگاه‌های تبریز، چابهار و دزفول خدمت کرد. در همین ایام هم ازدواج کرد و تشکیل خانواده داد که حاصل این ازدواج، یک فرزند پسر است.

وقتی شاگرد ممتاز خلبانی، لباس رزم بر تن می‌کند

تابستان سال ۱۳۵۹ بود که درگیری‌های مرزی بین ایران و عراق افزایش یافت و پایگاه دزفول در حالت آماده باش قرار گرفت. روز ۳۱ شهریور، جنگنده‌های عراقی به پایگاه‌های هوایی ایران، از جمله دزفول هجوم بردند و تنها خسارت اندکی را به بار آوردند. تمام پایگاه در پاسخ به این تهاجم یکپارچه به حرکت درآمد تا در طرح از قبل پیش بینی شده نیروی هوایی موسوم به «البرز»، توان هوایی دشمن را نابود کنند. پیش از طلوع آفتاب اول مهرماه سال ۱۳۵۹، ۱۴۰ فروند جنگنده از پایگاه‌های مختلف کشورمان جهت بمباران فرودگاه‌های نظامی رژیم بعثی عراق به پرواز درآمده و به سوی مناطق حساس عراق حرکت کردند. از بایگاه دزفول ۴۰ فروند جنگنده ۵-F در این عملیات حضور داشتند که شهید نصراله اصیل ادب که خلبانی یکی از همین هواپیما‌ها را به عهده داشت و توانست با موفقیت بالا پایگاه هوایی ناصریه را بمباران کند.

از فردای آن روز، ماموریت‌های این شهید بزرگوار ادامه یافت. به دلیل نبود قوای کافی زمینی، دشمن به سرعت به سمت شمال خوزستان یعنی دزفول پیشروی کرد و هدفش تصرف شهر‌های اندیمشک، دزفول، پایگاه هوایی این شهر و سایر تاسیسات نظامی و در نهایت، گلوگاه شمالی خوزستان بود. چون احتمال سقوط پایگاه به دست دشمن می‌رفت، دستور تخلیه و تخریب پایگاه وحدتی صادر شد. در این میان، باز امیدی پیدا شد و آن هم خود خلبانان و جنگنده هایشان بودند؛ ۱۰۷ نفر از خلبانان پایگاه، از جمله شهید اصیل ادب، در یک اقدام خطرناک و خارج از اصول پروازی، هم قسم شدند تا با پرواز‌های کوتاه مدت در ارتفاع پایین، حداکثر مهمات را برسر دشمن فروریخته و مانع رسیدن او به اهدافشان شوند.

جنگنده‌های ۵-F «تایگر» به جنگ تانک‌ها و نیرو‌های زرهی دشمن رفتند و با بمباران‌های شدید باعث توقف قوای عراقی در کرانه غربی رود کرخه شدند تا نیرو‌های زمینی ایران در منطقه بتوانند، خط دفاعی محکمی تشکیل داده و دزفول و اندیمشک از خطر اشغال دشمن نجات پیداکنند. در این مدت، شهید اصیل ادب همپای سایر خلبانان پایگاه، پرواز‌های متعدد و خطرناکی را جهت نابودی دشمن انجام داد. پیشروی دشمن در سایر محور‌های جبهه خوزستان ادامه یافت و مأموریت‌های جلوگیری از این نفوذ و پشتیبانی نیرو‌های خودی نیز توسط پایگاه دزفول دنبال شد.

وقتی نصراله اسیر تیرباران بعثی‌ها شد

روز سوم آبان ۱۳۵۹ و در ساعت ۱۰ و ۲۰ دقیقه یک دسته دو فروندی هواپیمای F-۵ E با نام پروازی پیکان «A» به خلبانی سرگرد فریدون ارباب و ستوان یکم نصراله اصیل ادب با بمب‌های ۷۵۰ پوندی B.L.۷۵۵ ضد تانک و MK- ۸۲ که ۵۰۰ پوندی جهت انهدام تجمع نیرو‌های دشمن در منطقه شمال آبادان به پرواز درآمدند. هواپیما‌های ۵-F مواضع دشمن را بمباران کردند و سپس به سوی ایران بازگشتند. اما در حین بازگشت به کشورمان در حدود ساعت ۱۱، جنگنده ستوان نصراله اصیل ادب مورد اصابت پدافند دشمن قرار گرفت و از کنترل خارج شد.

وی با مشاهده این وضعیت، اقدام به خروج اضطراری کرده و با چتر به سمت زمین فرود آمد. منطقه فرود در حوالی شادگان توسط نیرو‌های عراقی اشغال شده بود و آن‌ها نیز مناطق مختلفی را مین گذاری کرده بودند. نصراله اصیل ادب حین فرود به دلیل افتادن روی مین و انفجار، دچار جراحت‌های شدیدی شد و در نهایت به لقاء الله رسید. نیرو‌های عراقی پیکر پاک این دلاور را به عراق منتقل کردند. چند ماه بعد، صلیب سرخ بین الملل با ارسال یک کارت شناسایی، خبر مربوط به شهادت نصراله اصیل ادب را به خانواده اش اعلام کرد.

بنا بر گزارش صلیب سرخ، این شهید بزرگوار در یکی از آرامگاه‌های شهر بصره، غریبانه به خاک سپرده شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

66