دپوی گسترده کالاهای اساسی در گمرک و احتمال فاسد شدن آنها/ 2میلیون در برابر 37هزار؛ کالاهای آماده بارگیری و ظرفیت روزانه کامیون‌ها/ بندر امام پر شده و کالاها در محوطه باز قرار دارند

کاوه همتی فرد- تعداد ناوگان حمل و نقل کالای جاده ای کشور بالغ بر ۳۷۸ هزار دستگاه انواع کامیون و کشنده است که کار جابجایی کالا در سراسر کشور را انجام می دهند. همچنین بیش از 4000 شرکت حمل و نقلی در زمینه حمل بار داخلی فعالیت می کنند که بر اساس اظهارات مسئولان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، از ابتدای سال جاری تاکنون 5.5 میلیون تن محصولات کشاورزی از جمله چغندرقند، گندم و تره بار استان خوزستان به داخل کشور جابجا شده است. به گفته همین مسئولین 60 درصد کالاهای اساسی کشور در بندر امام خمینی(ره) واقع شده است.

مشاهده این آمارها حاکی از توان اسمی بخش حمل و نقل جاده ای کشور از نظر ظرفیت و مدیریت در قبال جابجایی کالا در سطح یک استان طی 4 ماه است. اما سوال اینجاست پس میلیون ها تن کالاهای اساسی برای خروج از بندر امام خمینی چه مدت باید معطل ناوگان بماند و پاسخگوی تبعات نرسیدن این کالاها به مقاصد در اقصی نقاط کشور یا فاسد شدن آن ها کیست؟

11 کشتی در حال تخلیه و 20 کشتی منتظر پهلوگیری

در همین رابطه با مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران گفتگو کرده و خواستار تشریح وضعیت موجود در بندر امام شدیم. وی در این رابطه به خبر فوری گفت: علاوه 3 میلیون و 498 هزار و 440 تن کالای اساسی تخلیه شده، 11 کشتی هم در حال تخلیه هستند که شامل 124 هزار تن دانه روغنی، 16 هزار تن ذرت، 30 هزار تن سویا، 63 هزار تن جو، 10 هزار 900 تن روغن، 3300 تن گندم و 56 هزار تن شکر می شود. همچنین 20 کشتی که بار آنها شامل 526 هزار تن ذرت، 404 هزار تن سویا، 61 هزار تن جو، 36 هزار تن روغن، 66 هزار تن دانه روغنی و 63 هزار تن گندم می شود در لنگرگاه منتظر دریافت مجوز پهلوگیری و تخلیه هستند.

وی افزود: آمار خروجی از گمرک بندر امام خمینی در تاریخ 20 تیرماه در بخش جاده ای شامل 1600 کامیون بالغ بر 37 هزار تن کالا اساسی و در بخش ریلی 44 واگن بالغ 2300 تن است که بیانگر ضعیف بودن حمل و نقل ریلی و ناچیز بود تعداد ناوگان حمل و نقل جاده ای نسبت به بار موجود در این بندر استراتژیک است.

ظرفیت انبارهای بندر امام (ره) به طور کامل تکمیل شده است

معاون گمرک جمهوری اسلامی ایران با اشاره به بحث رسوب کالا در بندر امام خمینی (ره) اظهار داشت: ظرفیت انبارهای سازمان بنادر و دریانوردی در بندر امام خمینی (ره) به طور کامل پر شده است و با توجه به نبود امکان انبارش بارهای جدید آنها در محوطه بیرونی تخلیه می شوند. اگر مصوبه ستاد تنظیم بازار مبنی بر ترخیص 90 درصدی کالاهای اساسی بدون نیاز به دریافت برگه تسویه ارزی از سوی صاحبان کالا نبود الان با مشکل جدی مواجه شده بودیم. از طرف دیگر به طور مستمر در حال صدور پروانه برای خروج این کالاها هستیم و اگر میان خروجی و ورودی توازن ایجاد نشود با مشکل جدی مواجه می شویم.

جمال ارونقی تصریح کرد: در حال حاضر نزدیک به 2 میلیون تن کالای اساسی در بندر امام خمینی آماده خروج است و این سوال را باید سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای پاسخ دهد که با احتساب حمل روزانه 37 هزار یا حتی 50 هزار تن بار و دمای هوای بالای 50 درجه سانتیگراد که فسادپذیری کالاهای اساسی را تشدید می کند، چه برنامه ای برای مشکل کمبود و تقویت ناوگان جاده ای اندیشیده است؟

کالای اساسی در واقع مجموعه‌ای از کالاهای ضروری هستند که به عنوان مایحتاج زندگی و ادامۀ حیات، در درجۀ اول اهمیت قرار می‌گیرند. به طور کلی لیست کالای اساسی باید بر اساس نیاز روز جامعه به صورت سالانه توسط دولت تنظیم شده و برای واردات یا تولید، توزیع و پخش تا زمان رسیدن آن به دست مصرف کننده، بودجه گذاری ‌شود. حمل و نقل نیز یکی از حلقه های مهم زنجیره تامین کالا محسوب می شود که زمان و هزینه دو فاکتور غیرقابل انکار و البته بسیار مهم هستند؛ به طوری که نه تنها بر قیمت تمام شده کالا تاثیر گذار است، بلکه زمان بندی مناسب برای جابجایی کالا تاثیر مستقیم بر توازن عرضه و تقاضا در بازار و مدیریت توزیع و انبارش دارد.

برای حجم زیاد کالا، کامیون فعال کافی نداریم

اهمیت موضوع نبود ناوگان کافی برای حمل کالاهای اساسی از بندر امام خمینی (ره) ما را بر آن داشت تا علت استقبال ناکافی رانندگان ناوگان حمل و نقل برون شهری را با توجه به فرصت درآمدزایی به وجود آمده برای حمل کالاهای اساسی را از خود رانندگان پرس و جو کنیم. ناجی سلامی یک فعال حوزه حمل و نقل جاده ای با اشاره به سوال خبر فوری اظهار داشت: هم اکنون در فاصل پر بار کشور قرار داریم و تقاضای حمل بار در همه شهرستان ها بسیار زیاد است، به همین خاطر در صورت افزایش غیرمتعارف تقاضا برای حمل کالا، ناوگان جاده ای فعال وجود ندارد.

وی تصریح کرد: هم اکنون کامیون های باری برای کالای اساسی اقدام به بارگیری می کنند، اما برای آن میزان کالای اساسی موجود در بندر امام خمینی، با کمبود کامیون مواجه هستیم و به طور قطع برنامه ریزی نبوده است که الان با چنین مشکلی مواجه هستیم. برعکس این اتفاق هم ممکن است، یعنی کامیون ها برای حمل کالاهای اساسی به بندر امام (ره) و سایر بنادر شتاب کنند و بار داخل شهرستان ها بر روی زمین بماند.

سالهاست که مشکلات برنامه ریزی با راننده هاست

سلامی با بیان اینکه برنامه ریزی برای کالاهای اساسی در کشور وجود ندارد، گفت: ما سالهاست که با این مشکل مواجه هستیم. دریافت سفارش های کالاهای اساسی با فصل بار شهرستان ها در کشور مصادف شده است . مقصر این وضعیت راننده ها نیستند. همان راننده ای که در سرما و گرما بار این کشور را حمل کرده است.

وی افزود: آقایان خود را جای راننده ها بگذارند. با این وضعیت کرایه ها، قیمت روز افزون لوازم، قطعات و لاستیک، طبیعی است که راننده به دلیل کم تر بودن استهلاک حمل بار شهرستان خود را انتخاب می کند که چند نوبت امکان بارگیری برایش فراهم است. اما مطمئن باشند که راننده در صورت نداشتن بار حتما به بندر مراجعه می کند.

فقط 2 کامیون دست دوم خارجی از طرح نوسازی شماره گذاری شده است

رئیس سابق کانون کامیونداران کشور با اشاره مشکلات فرسودگی و هزینه های نگهداری ناوگان باری کشور خاطرنشان کرد: طرح نوسازی ناوگان فرسوده با کامیون های کارکرده تا سه سال ساخت هم که گیر کرده و فقط 2 دستگاه کامیون از این طرح شماره گذاری شده است. با توجه به فرسودگی ناوگان باری هرچه کرایه ها بالا می رود، هزینه های تامین لاستیک و اقلام مصرفی به قدری گران است که سود کمی برای راننده باقی می ماند. به طوری که اگر این ماه 50 میلیون تومان کار کند، هزینه های جانبی خودرو برای ماه آینده سه برابر افزایش می یابد.

در اقدامی عجیب سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای برای رفع مشکل کمبود ناوگان باری برای حمل کالاهای اساسی از بندر امام خمینی (ره) اقدام به اعزام ناوگان بخش راهداری استان ها و رسانه ای شدن این اقدام کرده است. ناوگانی که اکثراً در فصل سرما برای راهداری زمستانی برای جابجایی شن و نمک استفاده می شود و تعداد قابل توجهی هم ندارد. از طرفی خصوصیات یک کامیون تجاری از نظر تناژبارگیری و سایراستانداردهای حمل بار حجیم نیز برخوردار نیست. سوال اینجاست که آیا استفاده از ناوگان راهداری راهکار مناسب و پاسخگوی خارج کردن حداقل 2 میلیون تن کالای اساسی موجود در بندر امام خمینی (ره) طی یک مدت زمانی کوتاه است یا خیر؟

منبع: خبر فوری

25