بهنجار و نوروتیک؛ ویژگی‌ های مثبت و منفی کمال گرایی

کمال گرایی، یکی از موضوعاتی است که در جامعه امروز، بسیاری از افراد با آن روبرو هستند؛ به طوری که بسیاری از آن‌ها تلاش می‌کنند در زندگی خود عالی ترین ها را داشته باشند و حتی اغلب کارهای خود را به خاطر همین کمال گرایی به تأخیر می اندازند و نکته حائز اهمیت در خصوص این موضوع، این است که کمال گرایی به دو گونه بهنجار (مثبت) و نوروتیک (منفی) تقسیم می‌شود.

فاطمه کوهپایه اظهار کرد:کمال گرایی منفی یعنی آن‌چه که در بسیاری از افراد تحت عنوان کمال گرایی یاد می‌شود و در این نوع از کمال گرایی، فرد به دنبال بی نقص و کامل بودن در همه زمینه‌ها بوده و بیش از حد نگران ارزیابی و قضاوت‌های منفی دیگران است.

وی بیان کرد: در کمال گرایی منفی، فرد با نادیده گرفتن خود واقعی خویش و آرمانی کردن افراطی آن در نظر خود و دیگران، به روش‌های مختلف تحت استرس و فشار روانی قرار می‌گیرد که چنین فردی ممکن است با بسیاری از مشکلات روانی، چون اضطراب، افسردگی، بدخلقی، افکار خودکشی و... و با مشکلات جسمانی مثل ضعف سیستم ایمنی، بیماری‌های قلبی و عروقی، کلیوی، کبدی و... دست و پنجه نرم کند و نکته مهم این است که اعتقاد به برترین‌ها بودن، یک تفکر غلط است و لطمات عدیده‌ای را بر فرد وارد می‌کند.

کمال گرایی مثبت

این روانشناس تصریح کرد: یک فردی که دارای کمال گرایی مثبت است از تلاش زیاد لذت می‌برد و برای انجام بهترین عمل تا بدان جایی که می‌تواند سعی می کند، اما هیچ گاه کار و تلاش بیش از حد را به خود تحمیل نمی‌کند و اغلب اوقات، از نتایج فعالیت‌های خود راضی است و احساس رضایت و موفقیت می‌کند که در این میان، انگیزه فعالیت و حس رقابت سالم در کمال گرایان مثبت بسیار مشهود است.

کوهپایه زاده گفت: پزشکان حاذق، مهندسان نمونه، وکلای مجرب، مدیران موفق و... از جمله افرادی با کمال گرایی مثبت هستند و ازدواج‌های موفق و خانواده‌های به سامان نیز در این گروه از افراد بسیار قابل مشاهده است.

درمان کمال گرایی

این روانشناس ادامه داد: شاید برای شما جالب باشد که اگر بدانید افراد کمال گرا در مقایسه با افرادی که کمتر نگران انجام شدن کار‌ها به طور کامل هستند، بیشتر دچار افسردگی و اضطراب هستند و در حقیقت، کمال گرا‌ها استرس بیشتری دارند.

وی افزود: افرادی که دارای کمال گرایی مثبت هستند به اندازه‌ای نگران اشتباه کردن هستند که در برابر مسائل، رویکردی خشک و غیر منعطف از خود نشان می‌دهند.

این روانشناس تصریح کرد: افرادی که دارای کمال گرایی مثبت هستند به جای تمام کردن کارها، تعلل می‌کنند و این موضوع قابل درک است و در این میان باید گفت وقتی افراد کمال گرا با شکست روبرو می‌شوند به خودشان شک می‌کنند و یا اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند و زمانی که گرایش به کامل بودن بیش از اندازه افراطی می‌شود تجربه شکست می‌تواند به رفتار‌های خود ویرانگرانه و بعضاً خودکشی بیانجامد و افراد زمانی مضطرب می‌شوند که انتظاراتشان به گونه نامعقولی بالا است و بیش از اندازه نگران شکست‌های کوچک و اشتباهات جزئی هستند.

کوهپایه زاده تأکید کرد: وقتی افراد درباره چیز‌های زیادی نگران هستند به سختی می‌توانند آرام باشند و از زندگیشان لذت ببرند.

این روانشناس گفت: افراد کمال گرا با انجام برخی از کار‌ها و اقدامات می‌توانند کمال گرایی خود را تا حد زیادی مهار کنند که از آن جمله می‌توان به چند مورد اشاره کرد.

وی ادامه داد: افراد کمال گرا باید بدانید که ارزشمند بودن خود را در گرو پیشرفت هایتان ندانید و سبک تفکر کمال گرایانه خود را شناسایی و کنترل کنید و تلاش کنید با خودتان این گونه سخن نگویید.

کوهپایه زاده ادامه داد: افراد کمال گرا به خود نگویید که نباید اشتباه کنم و باید بتوانم همه کار‌ها را درست انجام دهم و نمی‌توانم آن‌ها را انجام دهم و هر اندازه هم تلاش کنم سودی ندارد.

این روانشناس افزود: افراد کمال گرا باید به جای افکار منفی، تلاش کنید و سخنان زیر را با خودتان بگویید: بیشترین توان خود را به کار خواهم گرفت. از اشتباهات خود درس می‌گیرم، باید کار را به بخش‌های کوچک تقسیم کنم و در اهمیت دادن به خطا‌های کوچک خود اغراق نکنم.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

4167