HMO؛ یکی از مهمترین مواد موجود در شیر مادر

بیانیه های سازمان جهانی بهداشت حاکی از آن دارد که باید شیرخواران در شش ماه اول زندگی با شیر مادر تغذیه شوند. شیر مادر قادر است بیش از نیمی از نیاز های تغذیه ای کودک را تأمین نماید. نوزاد هایی که با شیر مادر تغذیه می شوند در مقایسه با نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند کمتر مستعد ابتلا به بیماری های ناشی از ضعف سیستم ایمنی اعم از آلرژی و عفونی نظیر اوتیت میانی حاد قرار دارند. 

HMO یک ترکیب سازنده شیر مادر است که در تقویت سیستم ایمنی کودک تأثیر چشمگیری دارد. در راستای تولید شیرخشک، الیگو ساکارید های شیر انسان مورد استفاده قرار می گیرد.  با عنوان HMO شیرمادر و گلیکان شیرمادر شناخته می شود. در دهه 1930 مولکول HMO شیر مادر توسط دانشمندان کشف شد. این مولکول در عملکرد ارگان های اصلی بدن اعم از مغز و روده تأثیر مثبت می گذارد.

الیگوساکاریدی مولکول های قندی به شمار می روند که به صورت طبیعی در شیر انسان به صورت غلیظ یافت می شوند. به گونه ای که در هر لیتر شیر مادر بالغ بر 9.9 الی 24.9 گرم HMO یافت می شود. 

بدین ترتیب الیگوساکاریدی سومین امولسیون معلق در شیر انسان محسوب می شود. بهتر است بدانید اولین ماده جامد لاکتوز است. علاوه بر این، عنوان دومین محلول فراوان شیر نیز به چربی اختصاص می یابد. 

میزان ترکیب HMO در شیر مادر تحت تأثیر عوامل گوناگون دستخوش تغییر قرار می گیرد. متداول ترین عوامل دخیل در میزان ترکیب HMO شامل سلامت مادر، سن بارداری، مرحله شیردهی، عوامل ژنتیکی و محیطی می شود.  

جالب است بدانید الیگو ساکاریدی در شیر مادر از منظر ساختار بالغ بر 200 گونه مختلف دارد. 

عملکرد HMO شیر مادر در بدن انسان 

علاوه بر این، غلبه باکتری های مفید بدن باعث کاهش خطر عفونت های خطرناک روده ای می شود. در واقع بررسی های دانشمندان بیانگر آن است که بدن نوزاد نمی تواند مولکول الیگو ساکاریدی را هضم نماید. لذا HMO بدون تداخل در ساختار از معده به روده ی کوچک راه می یابد و وارد روده ی بزرگ می گردد. 

در داخل روده بزرگ باکتری های مفید وجود دارند. HMO توسط باکتری های مفید موجود در روده بزرگ تغذیه می شوند. باکتری های مفید روده توسط اسید های چرب تولید شده HMO رشد پیدا می کنند. به عبارتی دیگر باکتری ها به موجب HMO می توانند اسید های چربی کوتاه زنجیره ای را تولید نمایند.

اسیدهای چرب زنجیره ای به عنوان یک منبع مورد استفاده باکتری های مفید قرار می گیرند و میزان PH روده را تحت تأثیر قرار می دهند. این امر در بهبود عملکرد دستگاه گوارش کودک نقش بسزایی دارد و سبب ارتقا سیستم ایمنی می گردد. 

مطالعات حاکی از آن دارند که HMO شیرمادر در کاهش خطر ابتلا به عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر عمل می کند. این امر در کاهش بیماری های تنفسی و اسهال نقش چشمگیری دارد. 

همچنین برخی از گونه های الیگو ساکاریدی تأمین کننده اسید سیالیک در بدن شیرخواران هستند. اسید سیالیک نوعی ماده ی مغذی در خصوص توانایی های ذهنی و رشد مغز کودک به شمار می رود. 

جالب است بدانید HMO در واکنش سلول های سیستم ایمنی بدن مؤثر هستند و سبب کاهش پاسخ های التهابی می شوند. علاوه بر این، احتمال می رود الیگو ساکاریدی احتمال ابتلا نوزادان نارس به بیماری آنتروکولیت نکروزان را به طرز چشمگیری کاهش دهد. 

کاربرد HMO در تولید شیر خشک و غذاهای مکمل 

بی شک بدن نوزادانی که توسط شیر مادر تغذیه نمی شوند، با کمبود الیگو ساکاریدی مواجه خواهد شد. از آنجایی که تغذیه شیرخواران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، این مولکول به عنوان یک مکمل در راستای تولید غذا و شیر خشک مورد استفاده قرار می گیرد. 

مزیت های HMO شیر مادر در سلامت نوزاد 

ماده الیگوساکاریدی ضمن حفاظت از بدن نوزاد در مقابل باکتری های زیان آور، قادر است با تقویت سیستم ایمنی در برابر بیماری هایی نظیر آسم و آلرژی غذایی مؤثر عمل کند. 

به موجب عدم وجود آنزیم برای تجزیه ترکیبات HMO، ماده الیگو ساکاریدی از منظر دانشمندان فیبر شیر تلقی می شود. 

تقویت عملکرد مغز 

عناصر متابولیکی الیگو ساکاریدی اعم از اسید سیالیک در رشد مغز، انتقال عصبی و سیناپتوژنز نقش دارند. در واقع HMO منبعی از اسید سیالیک به شمار می رود که به عنوان یک ماده مغذی در رشد و شناخت بهینه مغز ضروری است. این ماده با تحریک رشد مغز انسان، در حوزه های شناختی تأثیر می گذارد و عمل یادگیری و به حافظه سپردن را بهبود می بخشد. 

تقویت کننده سیستم ایمنی 

یکی از مزیت های HMO تقویت سیستم ایمنی است. الیگو ساکاریدی ها به طور مستقیم در تعدیل سلول های روده نقش دارند و باعث تغییر در بیان گلیکان های سطح سلول و پاسخ های سلولی می شوند. 

جمع بندی مطالب 

همان طور که بیان کردیم ترکیبات شیرمادر بسیار پیچیده است. HMO یک ترکیب سازنده شیر مادر است که در تقویت سیستم ایمنی کودک تأثیر چشمگیری دارد.

ماده HMO با عنوان الیگو سکاریدی نیز شناخته می شود. این ماده در شیر مادر از منظر ساختاری در 200 گونه یافت می شود. 

بدن یک نوزاد به خاطر اثر پروبیوتیکی الیگو سکاریدی نمی تواند آن را هضم کند. این ماه پس از معده وارد روده کوچک و روده بزرگ می شود. سپس توسط باکتری های مفید موجود در روده بزرگ تغذیه می گردد.

باکتری ها به موجب HMO می توانند اسید های چربی کوتاه زنجیره ای را تولید نمایند. اسید های چرب زنجیره ای به عنوان یک منبع مورد استفاده باکتری های مفید قرار می گیرند و میزان PH روده را تحت تأثیر قرار می دهند. در طی این روند عملکرد دستگاه گوارش کودک به طرز چشمگیری بهبود پیدا می کند. 

یکی از مهم ترین مزیت های HMO شیر مادر برای سلامت بدن انسان تقویت عملکرد مغز است. یکی از عنصرهای الیگوسکاریدی، اسید سیالیک است. اسید سیالیک در رشد مغز، انتقال عصبی و سیناپتوژنز موثر عمل می کند. 

در واقع HMO منبعی از اسید سیالیک است که به عنوان یک ماده مغذی در رشد و شناخت بهینه مغز ضروری تلقی می شود. این ماده با تحریک رشد مغز انسان، در حوزه های شناختی تأثیر می گذارد و عمل یادگیری و به حافظه سپردن را بهبود می بخشد.