جسم زرد چگونه بر باروری تأثیر می گذارد؟

اندام های تناسلی داخلی شما شامل دو تخمدان، دو لوله فالوپ، یک رحم و یک واژن است. جسم زرد ممکن است در هر یک از تخمدان ها قرار داشته باشد، بسته به اینکه کدام یک در چرخه قاعدگی فعلی شرکت می کند. 

آناتومی جسم زرد چیست؟

جسم زرد ساختاری کوچک شبیه کیست زرد زعفرانی است که اندازه آن تقریباً 2 تا 5 سانتی متر است. جسم زرد شامل توده ای از دو نوع سلول ها است (سلول های گرانولوزای فولیکولی و سلول های تکا فولیکولی). در دوران بارداری، این سلول ها ترشح پروژسترون را تحت تأثیر هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی که توسط جنین در حال رشد تولید می شود، حفظ می کنند.

آناتومی جسم زرد 

جسم زرد چگونه توسعه می یابد؟ 

برای درک بهتر هدف و رشد جسم زرد، بیایید در مورد چرخه قاعدگی بحث کنیم. معمولاً یک ماه طول می کشد و سه مرحله اصلی دارد:

• فاز فولیکولی: در این مرحله 14 روزه، هورمون محرک فولیکول (FSH) که توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود، کیسه‌های کوچکی به نام فولیکول‌ها را در تخمدان‌ها تحریک می‌کند تا تخمک تولید کنند. معمولاً در هر سیکل فقط یک تخمدان تخمک تولید می کند. بسیاری از فولیکول های تخمدان به این تحریک پاسخ می دهند، اما فولیکول پاسخگو فولیکول غالب نامیده می شود. یک تخمک در آن تشکیل می شود، در حالی که فولیکول های باقی مانده کوچک شده و ناپدید می شوند. 

• فاز تخمک گذاری: در این مرحله تخمک گذاری طی یک تا دو روز انجام می شود. پس از رشد تخمک در فولیکول غالب، غده هیپوفیز هورمون لوتئینیزه کننده (LH) ترشح می کند که سیگنالی به فولیکول تخمدان برای رهاسازی تخمک در لوله فالوپ است. این لوله به قسمت بالایی رحم متصل است. هنگامی که اسپرم ها وارد واژن می شوند، از طریق رحم حرکت می کنند تا به لوله فالوپ برسند. اگر این اتفاق در مرحله تخمک گذاری رخ دهد، آنها فرصتی دارند تا با تخمک ملاقات کرده و آن را بارور کنند.

• فاز لوتئال: در این مرحله 14 روزه، زمانی که تخمک از تخمدان خارج شد، سلول های فولیکول باقیمانده جسم زرد را تشکیل می دهند. بسته به اینکه آیا لقاح اتفاق افتاده است یا خیر، جسم زرد رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهد و در نهایت در پایان چرخه دور ریخته می شود. این بدان معنی است که در طول سالهای باروری، ممکن است صدها جسم زرد تولید کنید.

توسعه جسم زرد 

عملکرد جسم زرد چیست؟ 

هنگامی که جسم زرد شما رشد کرد، می تواند هورمون های استروژن و پروژسترون را در مرحله لوتئال تولید کند. پروژسترون در این مرحله حیاتی است زیرا محیط رحم شما را به روش های زیر برای بارداری مناسب می کند:

- پوشش داخلی رحم (اندومتر) را ضخیم می کند تا تخمک بارور شده با خیال راحت کاشته شود.

- الگوی پروتئین های تولید شده توسط سلول های پوششی آندومتر را برای حمایت از رشد جنین تغییر می دهد.

- جریان خون و اکسیژن رسانی به رحم را بهبود می بخشد تا جنین بتواند به خوبی رشد کند

اندازه رحم را افزایش می دهد 

- عضلات رحم را شل می کند تا از انقباضاتی که می تواند تخمک یا جنین بارور شده را زود بیرون کند، جلوگیری می کند.

عملکرد جسم زرد  

- اگر تخمک در عرض تقریباً 10 روز پس از تخمک گذاری بارور نشود، جسم زرد شروع به انحطاط می کند. بدون حمایت پروژسترون برای حفظ آن، رحم پوشش داخلی خود را می ریزد و منجر به خونریزی قاعدگی (یا پریود) می شود . به این مرحله قاعدگی نیز می گویند.

- اگر تخمک بارور شود، جسم زرد دست نخورده باقی می ماند و در 12 هفته اول بارداری به ترشح پروژسترون ادامه می دهد. در این 12 هفته جفت همراه با جنین در رحم رشد می کند. پس از ایجاد، عملکرد جسم زرد تولید هورمون را برای حمایت از بارداری به عهده می گیرد. جسم زرد سپس کوچک می شود و در نهایت تجزیه می شود.

- علاوه بر پروژسترون، جسم زرد هورمون ریلکسین را در دوران بارداری تولید می کند. این به نرم شدن مفاصل لگن کمک می کند، که برای زایمان واژینال بسیار مهم است.

- در صورت بارداری، جسم زرد نیز سیگنال هایی را به مغز شما ارسال می کند تا تولید هورمون هیپوفیز را متوقف کند تا چرخه قاعدگی در طول بارداری متوقف شود.

بیماریهای مرتبط با جسم زرد 

بیماری های مرتبط با جسم زرد چیست؟ 

اکنون که عملکردهای معمول جسم زرد را مورد بحث قرار دادیم، بیایید ببینیم وقتی همه چیز طبق برنامه پیش نمی رود چه اتفاقی می افتد. 

اگر جسم زرد نتواند آنطور که انتظار می رود پروژسترون تولید کند، این نقص جسم زرد نامیده می شود. اگر جسم زرد پروژسترون تولید کند، اما رحم نتواند به آن پاسخ دهد، این نقص فاز لوتئال نامیده می شود. 

اینها ممکن است به دلیل استرس، سوء تغذیه، چاقی ، ورزش بیش از حد، یا سایر شرایط پزشکی مانند بیماری تیروئید ، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و اندومتریوز رخ دهند. بدون پروژسترون برای حمایت از مراحل اولیه بارداری، ممکن است باردار شدن برای شما دشوار باشد و در نتیجه ناباروری یا از دست دادن مکرر بارداری رخ دهد.

اگر پزشک شما به کمبود فاز لوتئال مشکوک باشد، سطح هورمون شما (عمدتاً FSH، LH و پروژسترون) را بررسی می کند و برای ارزیابی ضخامت پوشش رحم شما یک معاینه اولتراسوند انجام می دهد.

گاهی اوقات جسم زرد به موقع تجزیه نمی شود و پر از مایع می شود. به این کیست جسم زرد می گویند. آنها معمولاً خوش خیم و بدون علامت هستند. آنها می توانند در هر زمانی ایجاد شوند، اما اغلب در طول یک معاینه معمول بارداری مشاهده می شوند. 

اگر باردار هستید، این کیست ها تا سه ماهه دوم برطرف می شوند. اگر اینطور نیستید، معمولاً ظرف چند هفته تا سه ماه ناپدید می شوند. این کیست ها می توانند به تولید پروژسترون ادامه دهند. گاهی اوقات ممکن است ترکیده و منجر به خونریزی داخلی شود. در چنین مواردی به دنبال کمک پزشکی باشید. 

علائم دیگری که ممکن است به ندرت تجربه کنید عبارتند از: درد در حین مقاربت، اجابت مزاج، یا ادرار، درد در ناحیه کمر، لگن یا یک طرف بدن، احساس پری شکم، ترشحات خونی واژن و حساس شدن سینه ها.

این شرایط به راحتی قابل درمان هستند. اگر کیست خیلی بزرگ یا دردناک باشد، پزشکان ممکن است برداشتن کیست را توصیه کنند. برای نقص جسم زرد، پزشک ممکن است بر اساس وضعیت شما هورمون درمانی، مکمل های پروژسترون یا داروهایی مانند کلومیفن سیترات را پیشنهاد کند.

خط پایین 

جسم زرد ممکن است کوچک باشد، اما نقش قدرتمندی در باردار شدن و حفظ بارداری شما دارد. در مورد چرخه قاعدگی خود دقت کنید تا بتوانید هر تغییری را متوجه شوید و به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

سالم نگه داشتن جسم زرد ساده است و به این خلاصه می شود، خوب بخورید، خوب بخوابید، استرس خود را مدیریت کنید و به طور منظم ورزش کنید.