نشانههای کودک لوس و نحوه برخورد با کودک لوس
یکی از نشانههای کودک لوس این است که خشنود نگه داشتن آنها بسیار سخت است.
برای مقابله با کودکان لوس هر آنچه را میخواهند برای آنها نخرید، تا از روی استحقاق و شایستگی بدست آورند.
کودک لوس به چه کودکی گفته میشود؟
یک کودک بی نظم و نچسبی است که اکثر مواقع طوری رفتار میکند که انگار ۳-۲ ساله است. خودخواه، بهانه گیر، بی ملاحظه، بیزارکننده نسبت به اطرافیان است. "لوس شدن بدین معنا است که علی رغم سخت گیری در مورد رفتار کودک از جانب والدین، او از خودراضی و سرسخت بار بیاید.
نشانههای کودکان لوس
خود محور است و تصور میکند که تمامی خواستههای او بدون قید و شرط باید برآورده شود.
خشنود نگه داشتن او بسیار سخت است.
به قوانین احترام نمیگذارد و حاضر به سازش نیست و مدام استدلال میکند.
خواستههای غیر منطقی دارد و تلاش میکند اطرافیان خود را طبق خواست خود کنترل کند.
تفاوت بین نیاز و خواسته هایش را نمیداند.
اصرار به داشتن هر چیزی برای خود دارد.
پیوسته بیحوصله است و شکایت میکند.
در برابر محرومیت مقاومت اندکی دارد.
مفهوم کار سخت و «نه» را درک نمیکند.
نالیدن مکرر یا قهرهای مکرر.
بیادب است و از انجام کمتر کاری لذت میبرد.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از این نوع رفتارهای کودکان میتواند ناشی از بیش فعالی کودک باشد در صورت هر گونه شک و تردید در مورد ماهیت رفتار کودکتان با یک متخصص اطفال مشورت کنید.
چرا کودکان لوس میشوند؟
یکی از دلایل لوس شدن کودکان روش های غیرقابل قبول والدین به لحاظ تربیتی است؛ والدین محبتکنندهِ افراطی که معیارهای تربیتی و روشهای یادگیری را در نظر نمیگیرند و صرفاً با محبتهای بی حد و حساب مانع اجتماعی شدن رفتارهای کودکان میشوند. چنین کودکانی معنای صبر و تحمل را در زندگی نمیآموزند و انسانهایی عجول با شخصیتهایی متزلزل بار خواهند آمد.
به او حق انتخاب دهید
گاهی به او حق انتخاب بدهید؛ مثلاً در مورد نوع کتابی که دوست دارد مطالعه کند و یا نوع لباسی که به تن کند و یا نوع غلاتی که به عنوان میان وعده میل کند، از او نظرخواهی کنید و بدین ترتیب به او یاد بدهید که در برخی موارد امکان انتخاب برای او وجود دارد و در برخی موارد نیز باید به انتخاب والدینش احترام بگذارد. وقتی هیچ حق انتخابی ندارد، به او این امکان را ندهید و برای او قوانین خاصی تعیین کنید. مثلاً هنگام خرید در مکانهای شلوغ باید دست مادر خود را بگیرد و در این مکان حق هیچ انتخاب دیگری را ندارد و یا هنگام اتومبیل سواری حتماً باید کمربند ایمنی خود را ببندد.
محبت کننده و در عین حال قاطع باشیم
وقتی صحبت از قاطع بودن به میان میآید، برخی والدین تصور میکنند که جدی و قاطع بودن به این معناست که مثلاً پرخاشگر هم باشیم یا این که چنانچه فرزندمان از ما پیروی نکرد، با زور و خشونت مواردی را به او تحمیل کنیم. حال آن که در مقوله های تربیتی، قاطع و جدی بودن به این معناست که از اصولی پیروی کنیم و قوانینی برای فرزندانمان داشته باشیم، به علاوه، اصرار به اجرای آن قوانین در خانواده وجود داشته باشد.
ثبات خُلق و ثبات اندیشه و رفتار در والدین ضروری است. چنانچه اصول تربیتی خود را تغییر دهیم و به گفتههای خود چندان اعتقادی نداشته باشیم، فرزندان به اصول و قوانین خانواده پایبند نخواهند شد. پس جدی و قاطع بودن به معنای آن است که در اجرای اصول و قوانین خانواده باری به هر جهت رفتار نکنیم.
همه چیز به موقع و در زمان خود انجام شود
چنانچه کودکان از قوانین خانواده پیروی نکنند و حتی خلاف آن عمل کنند، برای مثال در جمع فامیل رفتاری از آنها سر بزند که مطابق با موازین تربیتی نباشد، آیا لازم است که مثلاً در جمع مورد تنبیه یا سرزنش قرار گیرند؟ مسلماً نه؛ یادآوری نکات تربیتی و قوانین موردنظر به کودک باید در منزل و به طور خصوصی صورت گیرد. کودکان برای قضاوت دیگران راجع به خودشان اهمیت فراوانی قائلند و چنانچه در حضور دیگران مورد توبیخ قرار گیرند رنجیده خاطر میشوند و در پارهای موارد رفتارهای تلافی جویانه از آنها سر خواهد زد. چنانچه حریم خانواده امنیت و اطمینان لازم را برای کودک فراهم کند، او به راحتی میتواند اشتباهات خود را بپذیرد و هر موردی را که به او تذکر داده شود، تغییر دهد.
بیش از حد از او حمایت نکنید
بیش از حد از او حمایت نکنید، در موقعیتهای سخت او را تنها نگذارید، ولی در حمایت از او افراط نیز نکنید، به او یاد دهید که خود مسؤول رفع مشکلات است و مهارتهای مقابلهای را به او بیاموزید و بدین ترتیب اعتماد به نفس او را تقویت کنید.
به او آموزش صبر دهید
به او صبر را آموزش دهید و مطمئن باشید که پاسخ به تمام خواستههای او بلافاصله پس از درخواست، اصلاً شیوه تربیتی مناسبی نخواهد بود. به او یاد دهید که باید صبر کند تا به خواستههایش برسد. عدم آموزش این مهارت، او را در زندگی به فردی سرخورده تبدیل میکند. اگر در حال مکالمه تلفنی با دوستتان هستید و کودک از شما درخواست میکند برای او کاری انجام دهید، نیازی نیست فوراً تلفن را قطع کنید، بلکه از او خواهش کنید چند دقیقهای صبر کند تا مکالمه شما تمام شود.
آموزش احترام به حقوق دیگران
به او آموزش دهید که به حقوق دیگران احترام بگذارد. پس از اینکه نیازهای اولیه کودک همچون غذا، پوشاک و… برآورده شد، خواستههای او پس از نیازهای والدین باید برآورده شود و نیاز والدین بر خواستههای کودکان اولویت دارد. همراه کودکتان، فعالیتهای گروهی انجام دهید و با همسر و یا دوستان خود وقت سپری کنید. این کار هم به لحاظ سلامت جسمی و هم روحی، برای کودکان مفید است و در کارهای گروهی میتوانید احترام گذاشتن به حقوق دیگران را به آنها آموزش دهید.
سایر راهکارها برای مقابله با کودک لوس
در مقابل رفتار خوب به آنها جایزه دهید و در مقابل رفتار بد، آنها را تنبیه کنید
اگر برای درخواست چیزی شروع به داد و فریاد کردند، به آنها آنچه را دوست میدارند را ندهید.
اگر از روی زمین بلند نشدند آنها را بلند کرده و به داخل اتاقشان ببرید تا زمانی که آرام شوند و عذر خواهی کنند.
اگر آنچه را از آنها خواسته اید بدون پاسخ بگذارند سریعا آنها را تنبیه کنید. مثلا به گوشهای برده و تا عذر خواهی نکرده اند به آنها اجازه حرکت ندهید.
اگر حاضر نشدند اسباب بازی خود را با دیگری شریک شوند، اسباب بازی را از آنها بگیرید.
هر آنچه را میخواهند برای آنها نخرید، تا از روی استحقاق و شایستگی بدست آورند.
اگر اتاق خود را به هم میریزند به آنها اجازه خروج ندهید تا زمانی که اتاق را کاملا مرتب کنند.
ساعت خواب را به آنها تحمیل کنید و بر سرحرف خود بایستید و مقاومت کنید.
در مقابل کارهای درستی که انجام میدهند آنها را تشویق کنید.
سخن پایانی
رفتارهایی که از کودکان سر میزند و در واقع سبک زندگی آنان را نشان میدهد، آموختنی و اکتسابی است؛ بنابراین آنچه در مورد شخصیت، عادات، تجربیات و یادگیری کودکان مشاهده میکنیم، همه نشأت گرفته و تأثیرپذیر از محیط زندگیشان است. روشهایی که والدین در قبال فرزندان اعمال میکنند، از جمله روشهای تشویقی و تنبیهی، قوانین و مقررات در خانواده، نحوه اجرای قوانین خانواده، انعطاف داشتن، سختگیر، قاطع و یا تسلیم شونده بودن در ساخت فکری کودکان و رفتارهای آنان بسیار مؤثر است.
منبع: پارسینه
1980