جشن رسمی نوروز امسال در بلخ برگزار خواهد شد؟
برخی از ساکنان شهر مزارشریف مرکز ولایت بلخ خواستار برگزاری جشن رسمی نوروز مانند سالهای گذشته شدهاند. شهر مزارشریف هر ساله روز اول حمل/فروردین میزبان هزاران بازدیدکننده از سراسر افغانستان برای جشنهای نوروزی است.
در برخی روایتها، بلخ را زادگاه جشن باستانی نوروز گفتهاند. در دو دهه اخیر، جشنهای نوروزی در بلخ هر سال باشکوهتر برگزار میشده است و نوروز تعطیل رسمی بودهاست.
بلخ در آغاز فصل بهار، زودتر سرسبز میشود، مردم به میان دشتهای پر از گلهای سرخ (شقایق) در اطراف شهر میروند و آغاز بهار را تجلیل میکنند.
هر سال صبح نوروز در افغانستان با برافراشتن پرچمی موسوم به "جهنده بالا" در صحن مسجد کبود، بارگاهی منسوب به حضرت علی، امام اول شیعیان و خلیفه چهارم صدر اسلام با حضور مقامهای دولتی و مردم از سراسر کشور آغاز میشود.
طالبان رسما جشن روز اول سال، نوروز را منع نکرده است.
اما نظراتی از سوی برخی مسئولان وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان شنیده شده که عید نوروز را "غیراسلامی" دانستهاند.
دو روز به برگزاری این جشن مانده است و هنوز هیچ تدارکاتی برای برگزاری جشنهای نوروزی دیده نمیشود.
بنا به گزارشهای رسانههای محلی، شهرداری و مردم شهر مزارشریف به پاکسازی شهر پرداختهاند، اما هنوز کسی نمیداند که روز دوشنبه، مراسم نوروز مانند سالهای گذشته برگزار خواهد شد یا نه.
در دو سال اخیر، به دلیل شیوع کرونا مراسم جشن روز نوروز بدون حضور جمعیت برگزار شد.
جشنهای نوروزی در افغانستان
"جهنده بالا"
جشن روز نوروز در مزارشریف است، برافراشتن پرچمی که در میان شور و هلهله هزاران بازدیدکننده در صحن بارگاه مسجد کبود مزارشریف برگزار میشود و افغانها در سراسر کشور و حتی در سراسر جهان آن را دنبال میکنند.
برافراشتن پرچم "جهنده بالا" در واقع اعلام آغاز جشنهای نوروزی در بلخ و افغانستان محسوب میشود.
"میله گل سرخ"
جشنواره گل سرخ (لاله سرخ) جشنواره اصلی نوروز در افغانستان است. در روزهای پس از نوروز تا اوایل ماه اردیبهشت/ثور که دشتهای سرسبز و تپههای بلخ، فاریاب و برخی مناطق شمالی افغانستان از گلهای سرخ لاله پر میشود. خانوادهها در هوای خنک و فرحبخش بهاری پس از زمستان سرد این کشور در دل دشتها و تپهها رفته و جشن میگیرند.
"بزکشی"
مسابقات تفریحی بزکشی در جشنواره گل سرخ در مزار شریف و سایر ولایتهای شمالی و در کابل برگزار میشود. در این مسابقه دو تیم سوارکاران ماهر با اسبهای ویژه برای در اختیار گرفتن و رساندن لاشه یک بز به محل نشانی شده باهم رقابت میکنند.
پادکست چشمانداز بامدادی رادیو بیبیسی
برنامه ها
پایان پادکست
"هفت میوه"
در افغانستان از دیرباز خانوادهها، "هفت میوه" خشک را که شامل کشمش، سنجد، پسته، فندق، آلو خشک (زردآلو)، گردو یا بادام را در ظرفهایی روی سفره نوروزی میگذارند.
"هفت میوه" چیزی شبیه به سالاد میوه است که از هفت نوع میوه خشک ذکر شده تشکیل شده است.
در ایران سفره هفت سین است که شامل سرکه، سیر، ، سکه، سیب، سنجد، سبزه و سمنو (یا سنبل) را روی سفره نوروزی خود میگذارند که هر کدام نمادی فرهنگی است.
سمنو (سمنک)
زنها در بخشهای از افغانستان در طول شب یک مراسم خاص برای سمنو میگیرند و از اواخر عصر تا صبح روز بعد مشغول پختن آن هستند و شعری به این مضمون را تکرار میکنند:
«سمنک در جوش، ما کفچه زنیم، دیگران در خواب، ما دفچه زنیم!»
"جشن روز دهقان"
روز اول سال نو در دهه ۱۹۸۰ جشن دهقان توسط حکومت چپگرا نامیده شد و جشنی به این مناسبت برگزار میشد.
"کمپیرک"
کمپیرک در برخی ولایتهای مرکزی افغانستان شبیه "عمو نوروز" در ایران، پیرمردی است ریشدار با لباسهای رنگارنگ با کلاه بلند و تسبیح که نماد بخشندگی و قدرت طبیعت است، او روستا به روستا میرود و به مردم فقیر هدایایی میدهد و یا در ایران عمو نوروز در شهر گردش میکند و شعر میخواند.