رنج کهنه دستیاران/ بررسی خودکشی‌های اخیر چند رزیدنت

دکتر حسین کرمانپور در گفت‌وگویی، درباره بررسی‌های انجام شده در زمینه خودکشی چند رزیدنت در هفته‌های اخیر، گفت: دکتر ظفرقندی- رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور طی حکمی به معاون آموزشی سازمان ماموریت دادند که یک کمیته فوری را تشکیل دهند و تمام مشکلاتی که دستیاران با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند، احصاء کنند که این کمیته تشکیل شده است و در حال انجام بررسی‌ها هستند. در عین حال درباره بررسی خودکشی‌های اخیر نیز کمیته‌ای با مسئولیت دکتر حاجبی- رییس دفتر سلامت روان وزارت بهداشت تشکیل شده و دارند ابعاد مختلف خودکشی‌های این چند نفر را بررسی می‌کنند. در عین حال از نظر فرهنگ اجتماعی و رعایت شئونات خانواده‌های داغدار باید این موضوع دقیق بررسی شود. ان‌شاءالله در وزارت بهداشت اگر به نتیجه‌ای برسند، خودشان اعلام می‌کنند.

مشکلات دستیاری؛ از حقوق حداکثر ۳ میلیونی تا شیفت های طاقت فرسا

وی با اشاره به مشکلات دستیاران در کشور، گفت: سختی کار دستیاران را همه قبول دارند؛ هم مسئولان وزارت بهداشت و هم ما قبول داریم که اصل کار ارائه خدمات در بیمارستان‌های دولتی آموزشی، بر دوش دستیاران است. این افراد آمدند که آموزش ببینند و دوره تخصص‌شان را بگذرانند و بعد هم وارد بازار کار شوند. بنابراین باید یک کریکولوم آموزشی را هم از نظر عملی و هم به صورت تئوری بگذرانند تا بتوانند جواز تخصص خود را دریافت کنند. همه معتقدند که دستیاران هم از نظر حجم کاری و هم از نظر سطح درآمدی تحت فشارند. فردی که پزشک بوده، خانواده تشکیل داده، مجددا به دانشجو بدل شده و سطح درآمدش به یک‌دهم کاهش پیدا می‌کند و از نظر تورم اقتصادی هم که تورم با سرعت می‌تازد. در حالی که درآمدهای این افراد بسیار کم است. در حال حاضر حقوق دستیاران با کارانه بین دو تا سه میلیون تومان است.

کرمانپور ادامه داد: در عین حال مشکل دیگر حجم کاری این افراد است. بر اساس سطح‌بندی که در زمینه تحصیل در دوره دستیاری از سوی وزارت بهداشت انجام شده است که اصولا در آن بیشترین فشار به دستیاران سال یک و دو می‌آید و همینطور که به سمت سال‌های بالاتر می‌روند، میزان فشار کار کمتر، اما مسئولیت‌شان بیشتر می‌شود.

دستیاران در صف اول مواجهه با خطرات

وی گفت: از نظر مواجهه با اوج خطرات هم دستیاران در صف مقدم قرار دارند. این افراد در شب و نیمه شب در بیمارستان‌ها حضور دارند و در صف مقدم ارائه خدمات هستند و در صورتی که خستگی بر آنها عارض شود، طبیعتا بر روی اتفاقاتی که رقم می‌خورد، موثر است. گاهی هم در معرض خشونت‌های کلامی و فیزیکی و حتی سرقت‌ها قرار می‌گیرند. می‌بینیم متاسفانه سرقت‌هایی هم از این دستیاران اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال از آنجایی که جای پارک نیست، ماشین‌شان را می‌برند. یعنی فشارهای مختلف بر روی این افراد وجود دارد.

آسیب های جدی کرونا به دستیاران

وی ادامه داد: در حال حاضر هم که فصل کروناست و تمام دستیاران به نوعی درگیر شیفت‌بندی‌های کرونا می‌شوند. بسیاری از آنها مبتلا شده‌اند و تعدادی از این دستیاران هم در مواجهه با ویروس کرونا فوت شدند یا عوارض ناشی از بیماری بر آنها عارض شده است. بعضا آسیب‌های جدی هم دیده‌اند؛ ما دستیاری داشتیم که به دلیل کرونا نابینا شد و به سمت مرگ رفت که رفقای خودش نجاتش دادند.

انتقال به مناطق محروم و آینده ای نامعلوم

کرمانپور تاکید کرد: از همه مهمتر شاید این باشد که این دستیار که با این شرایط درس می‌خواند، نمی‌داند که بعد از فارغ‌التحصیلی چه اتفاقی برایش می‌افتد. نمی‌داند که چگونه او را تقسیم می‌کنند که عمدتا آنها را به مناطق محروم می‌فرستند و به نوعی بعد از دوره‌ای که اینقدر کار کردند آن هم با بیمه و حقوق اندک، تازه او را به یک منطقه دورافتاده و محروم می‌فرستند. بسیاری از دستیاران‌مان در سال اول انتقال‌شان به مناطق محروم به دلیل حوادث ترافیکی جان دادند. یعنی اینهمه زحمت می‌کشیم، بودجه کشور هزینه می‌شود تا یک متخصص پرورانده شود، اما بعد این فرد را بدون امکاناتی مانند خانه و... به فلان روستا یا فلان شهر می‌فرستیم که دستیار هم مجبور است خانواده‌اش را ترک کند و به این مناطق رود. افرادی را داریم که در همین مسیر رفت و آمد، دچار حادثه شده‌اند، قطع نخاع شده‌اند، فوت شده‌اند و آسیب‌های جدی به خانواده‌هایشان وارد شده است.

وی افزود: بنابراین این وضعیت همیشه یک آینده نامفهوم و نامتعادلی را پیش چشم دستیاران می‌آورد و جمع جبری آن هم کاهش آستانه تحریک روانی و فیزیکی این افراد شده و باعث می‌شود هم زود عصبانی می شوند و هم زود ممکن است تصمیماتی بگیرند و نهایتا اگر دستیاری از زندگی ناامید شود، دور از ذهن نیست که بعد از این همه سختی به نقطه دیگری برسد. البته ۹۹ درصد دستیاران ما با قوت می‌ایستند و همه سختی‌ها را به جان می‌خرند و دوران تحصیلی خود را تمام می‌کنند و ارائه خدمات می‌کنند، اما به هر حال مسئولان امر باید در نظر داشته باشند و البته می‌دانند که با چنین معضلی روبرو هستیم و در بازار کار هم این افراد دچار مشکل می‌شوند.

چه کنیم تا وضعیت دستیاران بهتر شود؟

وی درباره راهکارهای بهبود شرایط کاری و اقتصادی دستیاران، گفت: قشر دستیاران نوعا قشر جوانی هستند و باید افق روشنی برای آنها ترسیم کرد. گاهی افراد، سختی را برای یک افق روشن تحمل می‌کنند و می‌گویند چند سال سختی و دوری از خانواده به آینده روشن می‌ارزد. در حالی که اکنون اول و آخر این کهنه کتاب افتاده است؛ یعنی دستیار ما به جز در رشته‌هایی خاص، در سایر رشته‌ها افق روشنی پیش رویشان نیست. بنابراین شاهدیم که در زمان تحصیل و ... دنبال این هستند که چطور از کشور خارج شوند تا در جایی زندگی کنند که هم خدماتشان در جای درستی ارائه شود و هم هزینه درستی به آنها پرداخت شود.

نیاز زیدنت ها به خوابگاه مناسب، غذای خوب و حقوق درست دستیارانی که در طول شیفت بیهوش می شوند

کرمانپور گفت: واقعا اینکه بگوییم وزارت بهداشت می‌تواند اقدامی در زمینه بهبود وضعیت دستیاران کند، درست نیست؛ بلکه یک کارگروه درست از مجلس، از وزارت بهداشت به عنوان متولی امر، از نظام پزشکی به عنوان نظام صنفی این افراد، از نهاد ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه و... می‌خواهد تا در این باره اقدام کنند و در دوره تحصیل به گونه‌ای به آنها آموزش و خدمات دهیم تا در رویای اینکه بعد از فارغ‌التحصیلی فلان می‌کنم، نشوند و در دوره تحصیل هم احترام و هم رفاه لازم را داشته باشند تا دنبال رفاه چشمگیر بعد از فارغ التحصیلی نباشند. در کشور ما همواره کسانیکه دوره تخصصی را می‌گذرانند در یک رویای فارغ‌التحصیلی هستند تا پول دربیاورند یا اقدامات دیگری انجام دهند. این روند نتیجه‌ درخشانی برای کشور نخواهد داشت.

وی تاکید کرد: باید دستیاران و دانشجویانمان احترام بالایی داشته باشند، خوابگاه و غذای درستی داشته باشند، حقوق‌های درستی داشته باشند و ... درست است که آموزش ما رایگان است و آنها هم می‌پذیرند در قبال این تحصیل رایگان خدمت ارائه دهند، زیرا انسان‌های معقولی هستند، اما در حال حاضر شیف‌بندی‌های بسیار سنگینی دارند.

کرمانپور گفت: سال گذشته وزارت بهداشت مصوبه‌ای داشت مبنی بر اینکه بیش از ۱۰ شیفت در ماه نباید داشته باشند اما عملا چون نیرو کم است، این مصوبه اجرا نمی‌شود و گاهی ۲۰ شب شیفت می‌ایستند. رزیدنت‌هایی داشتیم که در طول شیفت بیهوش شدند و زیر سرم نجاتشان دادند. با این شرایط هم ممکن است به سوء مصرف برخی داروها روی آورند که گاهی دیده شده است تا بتوانند توان خودشان را افزایش دهند.

منبع: ایسنا

46