شعاری که اصلاح‌طلبان جدی نگرفتند

بسیاری تعجب کردند و به‌علاوه باورشان آن بود که این شعار همچون شعارهای دیگری که در اعتراضات مطرح می‌شود حذف خواهد شد. اما هیچ‌کس باورش نمی‌شد که 18 ماه بعد و ظرف ماه‌های آینده این شعار روز به روز پررنگ‌تر شده و هواداری‌های بیشتری به خود ببیند. نکته جالب آن است که ما شاهدیم به تدریج که این شعار برای خود جا باز کرد و جا افتاد.

شماری از اصولگرایان با توجه به این شعار تلاش می‌کنند که موج سواری کنند و تحت عناوینی همچون جوان‌گرایی برای انتخابات اسفندماه نواصولگرایی و جریان سوم را مطرح می‌کنند و سعی می‌کنند از این شعار بهره‌برداری کرده و بگویند که اصلاح‌طلبی و اصولگرایی به آخر خط رسیده است.

منتها اشکال اساسی اینجاست که نارضایتی دهه هفتادی‌ها و نسل جوان را از این شعار می‌توان فهمید، اما آنچه بسیار حیرت انگیز است اینکه برخی از اصلاح‌طلبان و جمع بیشتری از اصولگرایان نیز می‌خواهند از این شعار بهره‌برداری کنند.

شاید دلواپسان متوجه نیستند که شعار تمام ماجرا در حقیقت اذعان اعتراف به آن چیزی است که در حقیقت سلطنت‌طلبان و براندازان عنوان می‌کنند. یک برانداز چه می‌گوید؛ به بیان ساده براندازان می‌گویند که نظام جمهوری اسلامی به بن‌بست رسیده و نشان داده که در آن هیچ تغییر و تحولی نمی‌تواند به‌وجود آید و هرگونه امید بستن به تغییر و تحول در این نظام آب در هاون کوبیدن است.

اگر این را بپذیریم معنی شعار سال 96 یعنی دقیقا همان چیزی که براندازان می‌گویند. چرا که اصلاح‌طلبی و اصولگرایی که از کره ماه نیامده و محصول درخت کشور ماست. از این رو اگر بگوییم که این دو به بن‌بست رسیده‌اند تلویحا ناکارآمدی برخی ارکان را تایید کرده‌ایم. بهره‌برداری‌های سیاسی و پوپولیستی از این شعار به کنار، اما واقعیت این است که عدم واکنش جریان اصلاحات و رهبری اصلاحات به این شعار باعث شده که امروز شاهد باشیم بحران به‌وجود آمده در میان اصلاح‌طلبان در حال عمیق‌تر شدن است. اگر اصلاح‌طلبان در دی‌ماه 96 که این شعار مطرح شد به انتقاد از خود می‌پرداختند و جمعی از اصلاح‌طلبان به این معنا می‌اندیشیدند که چرا دهه هفتادی‌ها و نسل پس از انقلاب از اصلاحات برگشته؛ چرا اصلاح‌طلبان محبوبیت خود را از دست داده‌اند.

قطعا این سخن رئیس دولت اصلاحات که گفته تکرار دوباره من نیز دیگر اثری ندارد درست بوده و ایشان به درستی متوجه شده که جریان اصلاحات حمایت بخش عمده‌ای از حامیان و بدنه اجتماعی را از دست داده است. این از دست دادن برای اولین بار در همان دی ماه 96 خود را نشان داد و تا به امروز ادامه پیدا کرده است.

بی‌توجهی اصلاح‌طلبان به این شعار باعث شده که امروز ابعاد این بحران در میان اصلاح‌طلبان عمیق‌تر شود. همان‌طور که شاهد هستیم امروز چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب یکدیگر را متهم می‌کنند، عبور از رهبری اصلاحات را مطرح کرده و بعد آن را پس می‌گیرند و منکر می‌شوند. لذا اینها همه نشان دهنده بحرانی است که در میان جریان اصلاح‌طلب به‌وجود آمده است. ای‌کاش روزی که شعار اصلاح‌طلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا داده شد اصلاح‌طلبان آن را جدی می‌گرفتند.

* منتشر شده در روزنامه آرمان مورخ 24 مرداد 98

24