«محمد علاوی» کیست؟ چه گروه‌هایی از او حمایت می‌کنند؟

سرانجام پس از گذشت ۶۴ روز از استعفای «عادل عبدالمهدی» و عدم توافق گروههای سیاسی بر روی گزینه جدید نخست‌وزیری، شب گذشته (شنبه) «برهم صالح» رئیس‌جمهور عراق «محمد توفیق حسین علاوی» را برای تشکیل کابینه معرفی کرد.

سؤالی که اکنون بسیاری از ناظران و حتی مردم عراق دارند این است که او کیست؟ حمایت چه گروههایی را برای بر عهده گرفتن نخست‌وزیری جلب کرده و آیا توانایی عبور عراق از اوضاع نا به سامان فعلی را دارد یا نه.

برخی به او انتقاد می‌کنند که تابعیت انگلیسی دارد اما علاوی گفته است که در صورت تشکیل دولت تابعیت دوم خود را لغو خواهد کرد. او در سخنرانی شب گذشته، خود را مستقل توصیف کرد اما چندین دوره عضو ائتلاف و لیست «العراقیه» و «الوطنیه» به رهبری «ایاد علاوی» (پسر عمویش) بوده و دو دوره کوتاه نیز در دولت «نوری المالکی» وزارت ارتباطات را بر عهده داشته است.

محمد توفیق علاوی در سخنان شب گذشته خود گفت که به شدت با دولتی بر مبنای سهم‌خواهی حزبی مخالف است و می‌خواهد «دولتی مستقل و با کفایت و پاکدست با مشارکت برخی از معترضان در سطح وزیر یا پایین‌تر» تشکیل دهد.

اما در خصوص زندگینامه وی، علاوی متولد ۱۹۵۴ (۶۶ ساله) در منطقه «الکراده» بغداد است. در جوانی وارد دانشکده معماری در دانشگاه بغداد شد اما پس از انتفاضه «اربعین» و آغاز موج دستگیری‌ها و سرکوب شیعیان در سال ۱۹۷۷ از سوی رژیم بعث، مجبور به ترک عراق و فرار به لبنان شد و تحصیلات خود را در دانشگاه آمریکایی بیروت در رشته مهندسی معماری ادامه داد.

علاوی پیش از سقوط صدام، همزمان با فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در عراق و انگلیس، فعالیت‌های سیاسی خود را نیز ادامه داد. در دوره‌ای که عراق تحت تحریم‌های شدید آمریکا قرار داشت، به عضویت سازمان «گفت‌و‌گوی بین ادیان» در سازمان ملل در آمد تا برای کاهش اثرات تحریم بر مردم عراق تلاش کند و در زمان جنگ «کوزوو» سازمان «صدای کوزوو» را تأسیس کرد.

او در جوانی عضو حزب «الدعوه» شد و ارتباط نزدیکی با شهید «سید محمد باقر صدر» داشت اما با ایشان به اختلاف برخورد و از حزب جدا شد. علاوی اکنون چندان میانه‌ای با احزاب اسلامی در عراق ندارد. او مفهوم «حکومت مدنی» را وارد ادبیات سیاسی عراق کرد و توانست در سال ۲۰۰۵ در لیست «العراقیه» وابسته به «ایاد علاوی» عضو شده و وارد پارلمان شود.

نخست‌وزیر جدید عراق در سال ۲۰۰۶ و در دولت اول نوری المالکی به مدت یک سال وزیر ارتباطات شد و با فوت یکی از نمایندگان بار دیگر به پارلمان بازگشت. در سال ۲۰۱۰ و در دولت دوم نوری المالکی بار دیگر وزیر ارتباطات شد اما بیش از دو سال در این سمت دوام نیاورد و با المالکی به اختلاف برخورد تا جایی که در یک مصاحبه‌ اطرافیان نوری المالکی را مورد حمله قرار داد و گفت که نخست وزیر توجهی به اطرافیان خود ندارد.

دولت وقت عراق نیز او را متهم به فساد مالی کرد و کمیته‌ای را برای بررسی فعالیت‌های وی تشکیل داد و این کمیته در گزارش خود علاوی را به «اتلاف بیت‌المال» متهم کرد و خواستار هفت سال حبس برای او شد؛ اما علاوی از عراق خارج شد و سال ۲۰۱۴ بازگشت و در مقابل دادگاه حاضر شد و توانست حکم تبرئه خود را از تمامی اتهامات دریافت کند.

واکنش گروه‌های سیاسی به انتخاب «محمد توفیق علاوی»

«فرهاد علاءالدین» مشاور رئیس جمهور عراق، شب گذشته پس از انتخاب محمد علاوی، مدعی شد که اکثر گروههای سیاسی از نامزدی او حمایت کرده‌اند. با این حال همه گروه‌ها در چنین وضعیتی قرار ندارند.

به نوشته اسکای نیوز، در ابتدا ائتلاف «الوطنیه» به رهبری «ایاد علاوی» که گمان می‌رفت همراستا با «محمد علاوی» باشد، در بیانیه‌ای دولت او را «غیر مردمی» توصیف کرد و مدعی شد که طرف‌های خارجی به نخست‌وزیری او تمایل دارند.

ائتلاف الوطنیه در بیانیه خود افزود: «هیچ فردی را برای نخست وزیری نامزد نکردیم و شاهد دروغین نخواهیم بود.»

«شیروان میرزا» عضو حزب اتحاد میهنی کردستان در پارلمان عراق اما با استقبال از انتخاب محمد علاوی، به رسانه‌ها گفت که امید دارد انتخاب وی آغازی برای پایان بحران عراق باشد.

«حامد الموسوی» عضو ائتلاف الفتح به رهبری «هادی العامری» نیز به شبکه العهد گفت که انتخاب علاوی پس از یک سری بحث‌های طولانی صورت گرفت و او برای رهبری دولت در شرایط فعلی مناسب است.

ائتلاف النصر به رهبری «حیدرالعبادی» اما در بیانیه‌ای تأکید کرد که هیچ نقشی در انتخاب «محمد علاوی» نداشته است و نخست‌وزیر می‌بایست از دولت سهمیه‌ای دوری کند.

«عقیل الدینی» یکی از اعضای ائتلاف النصر نیز به رسانه‌ها گفته است که جامعه عراق پذیرای «محمد علاوی» نیست و ائتلاف الفتح نخست‌وزیری او را نه تأیید و نه امضاء کرده است. او حتی علاوی را تهدید کرد که اگر به تعهدات خود عمل نکند، بیش از یکسال دوام نخواهد آورد.

حزب الدعوه به رهبری نوری المالکی نیز بعنوان اولین حزبی که «محمد علاوی» در جوانی به عضویت آن درآمد در بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ نقشی در انتخاب «محمد علاوی» نداشته است.

اما شاید بیش از هر شخصیتی، حمایت «سید مقتدی الصدر» از «محمد توفیق علاوی» پشتوانه محکمی برای او در ابتدای کار باشد. مقتدی الصدر در بیانیه‌ای که شب گذشته در حساب توییتری‌اش منتشر کرد، انتخاب علاوی را «اقدام خوبی» دانست که منجر به تقویت آینده سیاسی عراق خواهد شد.

منبع: فارس

66