حمله موشکی ایران به اسرائیل و پیامدهای مداخله آمریکا در منطقه
«آدام ارول» (Adam O. Erol) مفسر ویژه شبکه خبری «سی جی تی ان» که تحلیلهای عمیقی در خصوص رویدادهای چین، خاورمیانه و سیاست خارجی ترکیه دارد اخیرا در وبگاه شبکه خبری سی جی تی ان تفسیری درباره پیامدهای مداخله احتمالی آمریکا در تنش میان ایران و اسرائیل پس از عملیات وعده صادق 2 منتشر کرد، که به شرح زیر است.
شامگاه یکم اکتبر 2024 (10 مهر)، ایران حمله موشکی گستردهای را علیه اسرائیل انجام داد که نشان دهنده تشدید قابل توجه تنش در روابط متشنج میان دو طرف بود. مقامات اسرائیلی اعلام کردهاند که پاسخ تلافیجویانه محتمل است، در عین حال «جو بایدن»، رئیسجمهور ایالات متحده نیز به سرعت به نیروهای آمریکایی دستور داده که به اسرائیل در دفاع در برابر حملات ایران کمک کنند. این تحول نه فقط تنشها را در خاورمیانه تشدید کرده، بلکه پرسشهایی را در خصوص انگیزههای عمیقتر مداخله ایالات متحده و پیامدهای بالقوه بلندمدت این درگیری ایجاد کرده است.
استقرار سریع نیروهای آمریکایی برای کمک به اسرائیل، تعهد قاطعانه ایالات متحده به همپیمانش یعنی اسرائیل را برجسته میکند. با این حال، این تصمیم نیز تردیدها در خصوص انگیزههای اساسی برای دخالت ایالات متحده و پیامدهای گستردهتر برای سیاست خارجی این کشور در خاورمیانه را بر انگیخته است.
اولاً، با توجه به عوامل استراتژیک، نظامی و ایدئولوژیک، حمایت ایالات متحده از اسرائیل سنگ بنای سیاست خاورمیانهای واشنگتن برای دههها بوده است. اسرائیل به عنوان یک شریک حیاتی برای ایالات متحده در حفظ نظم مورد نظر آمریکا در منطقه و مقابله با نفوذ ایران که واشنگتن آن را نیروی بی ثبات کننده اصلی در منطقه میبیند، تلقی میشود. بایدن با ارائه کمک نظامی به اسرائیل به جهان و متحدانش نشان داده که ایالات متحده همچنان متعهد به حفاظت از اسرائیل است و تضمین میکند که امنیت آن به خاطر حملات ایران به خطر نمیافتد.
نگرانی در خصوص عواقب مذکور ممکن است ابتدا از داخل ایالات متحده باشد. با توجه به اینکه حمایت از اسرائیل مورد اجماع دو حزب اصلی آمریکاست و عوامل سیاسی داخلی این کشور مانعی برای ادامه تقویت حمایت واشنگتن از اسرائیل نخواهد بود، اما اگر ایالات متحده واقعاً شروع به مداخله واقعی و درازمدت در تنش میان ایران و اسرائیل کند، عواقب آن برای آمریکا ممکن است بسیار گسترده باشد، زیرا ممکن است احتمالا ایالات متحده را به یک درگیری نظامی طولانی دیگر بکشاند، و باعث فشارهای سنگین برای آمریکا از لحاظ نیروی انسانی، مالی و سیاسی شود. بنابراین، با وجود اینکه دو حزب آمریکا در حمایت از اسرائیل بسیار ثابت قدم هستند، اما هنوز نمی توان گفت که هیچ نگرانی در خصوص تشدید احتمالی درگیری بین ایران و اسرائیل در صورت مداخله واقعی آمریکا در آن اصلا وجود ندارند.
علاوه بر این، مداخله ایالات متحده ممکن است تلاشهای دیپلماتیک گسترده خود در منطقه را پیچیدهتر کند. آمریکا اخیراً برای ترمیم روابط با دیگر بازیگران مهم منطقه از جمله عربستان سعودی و کشورهای خلیج فارس که روابط پیچیدهای با اسرائیل دارند، تلاش کرده است. با این حال، نقش فعالتر نظامی ایالات متحده در دفاع از اسرائیل میتواند این تلاشهای دیپلماتیک آمریکا را حنثی کند. باید دانست بسیاری از کشورهای عربی با فلسطین همدل هستند.
علاوه بر این، دخالت ایالات متحده خطر برانگیختن احساسات ضد آمریکایی در منطقه را به همراه دارد، به ویژه در میان مردمی که سیاست خارجی آمریکا را مغرضانه و به نفع اسرائیل و به ضرر منافع فلسطینیها و اعراب میدانند. این میتواند منجر به بیثباتی بیشتر در کشورهای دارای دولتهای شکننده مانند عراق و لبنان شود و همچنین ممکن است به رشد سازمانهای تروریستی مانند داعش کمک کند چون این نیروها ممکن است از احساسات ضد غربی به عنوان ابزاری برای استخدام نیروهای جدید استفاده کنند.
همه اینها حاکی از چشم انداز تشدید بی ثبات در منطقه است. برای ایالات متحده، این وضعیت به منزله آزمونی برای دیپلماسی آن در خاورمیانه و توانایی آن برای هدایت روابط پیچیده در خاورمیانه به شمار میآید. در حالی که حمایت آمریکا از اسرائیل همچنان پابرجاست، پیامدهای گسترده دخالت نظامی ایالات متحده در درگیری ایران و اسرائیل باید به دقت بررسی شود. دخالت مستقیم نیروهای آمریکایی در درگیری درازمدت میان ایران و اسرائیل خطر بیثباتی کل منطقه و کشاندن ایالات متحده به یک جنگ پرهزینه و بالقوه بدون پیروزی دیگری را در پی خواهد داشت.
در این لحظه ناآرام، جامعه بینالمللی باید به سرعت برای تنشزدایی، ترویج گفتوگو و جلوگیری از خارج شدن بیشتر درگیری از کنترل، اقدام کند. آینده خاورمیانه و نظم جهانی ممکن است به آن بستگی داشته باشد.