کشف فسیل یک دایناسور عجیب با ۴۰۰ دندان قلابدار
فسیل نسبتاً کاملِ Balaenognathus maeuseri بخشی از خانوادهی پتروسور به صورت تصادفی در یک معدن سنگ باواریایی در آلمان کشف شد در حالی که دانشمندان در حال حفاری بلوک بزرگی از سنگآهکِ حاوی استخوانهای کروکودیل بودند.
از زمانی که نخستین پتروسور در قرن هجدهم در یک سنگآهک باواریایی کشف شد، تاکنون صدها مورد از بقایای خزندگان پروازی کشف شدهاند که معادن سنگ فرانکونین جورا (Franconian Jura) را به یکی از غنیترین مکانهای اکتشاف پتروسور در دنیا تبدیل کردهاند. این تحقیق به سرپرستی پروفسور دیوید مارتیل از دانشگاه پورتسماوث، هَمپشایر و دیرینشناسانی از انگلستان، آلمان و مکزیک انجام شد.
پروفسور مارتیل در خصوص این اکتشاف گفته است: «این اسکلتِ نسبتاً کامل در یک سنگ آهنک با لایههای بسیار ظریف که فسیلها را به زیبایی درون خود حفظ کرده بود، کشف شد. فک این پتروسور واقعاً کشیده است و ردیفی از دندانهای کوچک، ریز و قلابطور با فضاهای کوچکِ بینابینی دارد. این فک کشیده که به سمت بالا انحنا دارد شبیه آوسِت که نوعی مرغ درازپا است و انتهایش، شبیه کفچهنوکها پهن میشود».
در انتهای دهان این جانور هیچ دندانی نیست، اما در تمام طول هر دو فک دندان دارد که تعداد آنها به ۴۰۰ عدد میرسد. نکتهی جالبتر اینجاست که برخی از دندانها، یک قلاب در انتهایشان دارند. قبلاً هرگز چنین چیزی را در یک پتروسور ندیده بودیم. این قلابهای کوچک احتمالاً برای گرفتن میگوهای کوچک که خوراک پتروسور بودند کاربرد داشتهاند و به لطف آنها، میگوهای ریز بین دندانها گیر نکرده و از گلویش پایین میرفتند.
این حیوان احتمالاً در آب شلپشلپ میکرده چون مسیر عبور و مرور آن از میان تالابهای کمعمق بوده، میگوها و پاروپاهای کوچک را میخورده و سپس آنها را از فیلتر دندانهایش عبور میداده، درست شبیه اردکها و فلامینگوها.
نام «Balaenognathus» به واسطهی سبک فیلتر کردن غذایی که دارد تقریباً به «دهان نهنگ» ترجمه میشود، در حالی که به افتخار نویسندهی مشترکی که حین نگارش مقاله جان باخت نام خاص «maeuseri» را روی آن گذاشتهاند. پروفسور مارتیل دربارهی همکارش میگوید: «ماتیاس یک همکار مهربان و خوشقلب بود که نظیرش را به ندرت میتوان یافت. ما «maeuseri» را برای حفظ نام و یاد او به عنوان نام خاص این حیوان برگزیدیم.»
این مقاله با عنوان «یک پتروسور بالانگشتیسان با یک دستگاه منحصربفرد فیلترغذا از دورهی ژوراسیکِ پسین در آلمان» در مجلهی PalZ منتشر شده است. این نمونه در حال حاضر در موزهی تاریخ ملی بامبِرگ در آلمان به نمایش گذاشته شده است.