خواص گزنه چیست؟ (آشنایی با مضرات و خواص گیاه گزنه)
خواص گزنه (Nettles) شامل بهبود پروستات، تقویت موها و سیستم گوارش است و احتباس ادرار در اثر زیاده‌روی در مصرف آن، از مضرات گزنه محسوب میگردد.
گزنه گیاهی علفی، چند ساله، پایا با ساقه ای راست، چهار گوش و منشعب است که ساقه آن به طور راست تا ارتفاع یک متر بالا می رود و برگهای آن پوشیده از کرک های گزنده است. ساقه این گیاه را نیز پرزها و تارهای مخروطی شکل پوشانده است که در صورت لمس کردن به دست می چسبد و موجب خارش و سوزش می شود و به همین دلیل آن را گزنه نامیده اند. نام های دیگر این گیاه، گزما، گزگز، گزنک و قریض است. گزنه معمولا در مناطق متروکه، خرابه ها، باغها و نقاط مرطوب به شکل خودرو می روید. قسمت های مورد استفاده این گیاه برگها، سرشاخه های گلدار، ریشه و دانه آن است و در شمال کشور از برگ های آن برای تغذیه استفاده می کنند. تركیبات شیمیایی گزنه شامل تانن، لسیتین، اسید فورمیك،نیترات پتاسیم و كلسیم، تركیبات آهن، ویتامین C و نوعی گلوكوزید است كه پوست را قرمز می كند و از سرشاخه های این گیاه ماده قرمز رنگی بنام اورتی سین استخراج می شود. به منظور آشنایی با فواید دارویی، مضرات و خواص گزنه با ما همراه باشید.
خواص گزنه (طبیعت و خواص درمانی)
گزنه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشك است. برخی خواص دارویی گیاه گزنه عبارتند از:
گزنه دستگاه هاضمه را تقویت و ادرار را زیاد می كند، رفع خون در ادرار نیز از دیگر خواص گزنه است. گیاه گزنه، برای درمان بیماری قند مفید است، بدین منظور یك فنجان دمنوش گزنه را سه بار در روز میل كنید. برای التیام زخمها و زخم های سرطانی از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده می شود. از خواص گزنه افزایش شیر در دوران شیردهی است و باعث افزایش ترشح شیر می شود. گزنه در درمان کم خونی موثر است و تعداد گلبول های قرمز را زیاد می کند. رفع گرفتگی های کبد، تقویت نیروی جنسی، رفع اخلاط خونی و برطرف کردن بیماری های پوستی از دیگر خواص گزنه است. برای برطرف کردن کهیر از جوشانده گزنه به مقدار سه فنجان در روز میل کنید. دمنوش گزنه روده را پاکسازی و کرم های روده را از بین می برد. یکی از مهمترین خواص گیاه گزنه جلوگیری از بزرگ شدن غده پروستات در مردان است و نوشیدن دمنوش گزنه به مردان توصیه می شود. گیاه گزنه، سرفه، سل، عفونت مجاری ادرار و ناراحتی های روده را از بین می برد. گزنه مو را تقویت كرده و از ریزش موی سر جلوگیری می كند، حتی در بعضی از موارد در صورت استفاده مستمر از آن، موی سر دوباره می روید . برای استفاده از این خاصیت 6 گرم سر شاخه ها و برگها و ریشه گزنه را به تنهایی و یا با 30 گرم چای كوهی در یك لیتر آبجوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد. شبها مقدری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشوئید. همچنین براق کردن و جلا دادن به موها و درمان شوره سر از دیگر خواص گزنه بوده، به این منظور بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید. برای از بین بردن زگیل، ضماد برگ های تازه آنرا روی زگیل بمالید . برای پاك كردن مثانه، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه برگ گزنه همراه با ریشه شیرین بیان استفاده می شود. از فواید مصرف گزنه، کاهش درد نقرس است. برای برطرف كردن ناراحتی های زنانه قبل از عادت ماهیانه از چای گزنه استفاده كنید. همچنین این چای ناراحتی های كلیه را برطرف و كرم معده و روده را می كشد. ضماد برگ گزنه، دردهای عضلانی را تسکین و برای برطرف كردن درد رماتیسم مفید است.
مضرات گزنه (عوارض جانبی، موارد احتیاطی و منع مصرف)
گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممكن است برای روده ها و كلیه ها مضر باشد، بنابراین بهتر است با صمغ عربی و كتیرا خورده شود.
مقدار مصرف بیش از 10 گرم در روز از گیاه گزنه، ممكن است باعث بند آمدن ادرار و احتباس مایعات بدن شده و به تبع منجر به کاهش عملکرد قلب و کلیه گردد.
زنان باردار و كودكان باید از مصرف آن خودداری كنند.
از شایعترین مضرات گزنه، تحریک معده است و احتمال بروز واکنش های آلرژیک نیز در افراد حساس وجود دارد.
از آنجا که گیاه گزنه، حاوی مقادیری از تانن می باشد، مصرف همزمان گیاه گلدار شامل برگ ها یا ریشه با غذاهای حاوی آهن ممکن است باعث کاهش جذب آهن شود.
منبع: ستاره
16
