زمان تعویض ضد یخ و نکات مهم مربوط به آن

زمان تعویض ضد یخ در خودروهای سواری از اهمیت فراوانی برخوردار است. البته این موضوع بیشتر به نوع ضد یخی که مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین کیفیت آن بستگی خواهد داشت. در مجموع همان اندازه‌ای که به کیفیت روغن موتور مصرفی اهمیت داده می‌شود باید به کیفیت ضد یخی که در یک خودروی سواری مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز توجه شود.

معمولا برخی از رانندگان ضد یخ را مایعی کاملا معمولی می‌پندارند که تنها وظیفه دارد در فصل گرما و سرما آب درون رادیاتور را از به جوش آمدن یا یخ زدن باز دارد. به همین دلیل ممکن است نسبت به کیفیت آن توجه چندانی نشان ندهند و از وجود ارزان قیمت‌ترین و بی کیفیت‌ترین ضد یخ‌های موجود در بازار برای تجهیز رادیاتور خودروی خود بهره بگیرند.

مسلما این موضوع در نهایت به ضرر رانندگان تمام خواهد شد. چرا که ضد یخ‌های بی‌کیفیت معمولا پس از مدت کوتاهی خاصیت خود را از دست می‌دهند. بنابراین وجود آنها در خودرو نه تنها سودی نخواهد داشت بلکه مشکلاتی نظیر خورده شدن اجرای داخلی رادیاتور را به همراه خواهد آورد. به همین دلیل باید همواره از نمونه‌های باکیفیت موجود در بازار استفاده شود تا زمان تعویض ضد یخ زود به زود از راه نرسد.

ضد یخ و انواع مختلف آن

پیش از آن که به مناسب‌ترین زمان تعویض ضد یخ اشاره کنیم بهتر است ابتدا به روشن کردن ماهیت ضد یخ بپردازیم. ضد یخ ماده‌ای است سیال که از ترکیب شدن ماده‌‌ی مشابه و پایه‌ای که با نام مونو اتیلن گلایکول شناخته می‌شود با مواد افزودنی دیگر تشکیل می‌گردد. معمولا در ضد یخ‌های استاندارد و باکیفیت موجود در بازار موادی برای جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی موتور و سیستم خنک‌کننده‌ی خودرو نیز به ترکیبات یاد شده اضافه می‌شود.

به این ترتیب می‌توان گفت که در کنار جلوگیری از یخ زدن یا به جوش آمدن آب یا مایع خنک کننده‌ی موجود در رادیاتور خودرو، یکی از وظایف اصلی ضد یخ جلوگیری از خورده شدن اجزای مختلف موتور خودرو و رادیاتور آن خواهد بود.

به طور کل می‌توان ضدیخ‌های شاخص موجود در بازار را در دو دسته‌ی متفاوت طبقه‌بندی کرد. به گونه‌ای که بخشی از ضد یخ‌های تولید شده معدنی بوده و تعداد دیگری از آنها هم در دسته‌ی آلی قرار می‌گیرند. لازم به ذکر است که طیف گسترده‌ای از ضد یخ‌های موجود در بازار را ضد یخ‌های معدنی تشکیل می‌دهند و ضد یخ‌های آلی از نظر کمیت در رتبه‌ی دوم قرار می‌گیرند.

از جمله تفاوت‌های مهم موجود میان دو گروه متمایز یاد شده عمر مفید آنها و متفاوت بودن زمان تعویض ضد یخ است. تفاوت‌هایی که در ادامه‌ی متن پیش رو به آنها اشاره خواهیم کرد. هنگام استفاده از ضدیخ ضدجوش‌های گروه اول که با پایه معدنی تولید می‌شوند و البته بیشترین سهم بازار را نیز به خود اختصاص داده‌اند،‌ باید هر سال مایع خنک‌کننده موتور را تعویض کرد، چراکه این دسته از ضدیخ‌ها عمری یک‌ساله دارند. اما برعکس آنها، محصولاتی با پایه آلی به‌واسطه نوع مواد افزودنی مورد استفاده در آنها،‌ عمر طولانی‌تری نسبت به ضدیخ‌های معدنی دارند و به‌ طور متوسط سه‌ سال در موتور خودرو کار می‌کنند.

توضیحاتی در مورد زمان تعویض ضد یخ

در مجموع ضد یخ‌های معدنی عمر کوتاه‌تری نسبت به نمونه‌های آلی دارند و باید آنها را زود به زود تعویض کرد. در واقع زمان تعویض ضد یخ معدنی به طور متوسط حدود یک سال است. البته ضد یخ‌هایی هم از همین نوع وجود دارند که گاه تا دو سال می‌توانند خاصیت خود را حفظ ‌کنند.

در سوی دیگر قضیه ضدیخ‌های آلی قرار دارند. زمان تعویض ضد یخ آلی معمولا بلندتر از نمونه‌های معدنی بوده و حداقل به سه سال می رسد. در واقع این دسته از ضد یخ‌ها که از نظر کمیت دست پایین را در بازار دارند طول عمر بیشتری را نسبت به رقیبان معدنی خود به نمایش می‌گذارند. این تفاوت طول عمر به دلیل استفاده از مواد متفاوت در تولید ضد یخ‌های معدنی و آلی نسبت به یکدیگر است.

البته باید به این نکته توجه داشت که زمان تعویض ضد یخ به عوامل مختلفی وابسته است و نمی‌توان آن را یک امر مطلق قلمداد کرد. به این معنی که ممکن است در شرایط متفاوت زمان تعویض ضد یخ برای دو خودروی یکسان کاملا متفاوت باشد. با این حال زمان تعویض ضد یخ در خودروهای سواری به طور متوسط حدود دو سال خواهد بود. به این معنی که اگر شما تحت هر شرایطی از وجود ضد یخ در خودروی خود استفاده می‌کنید، پس از گذشت دو سال باید به فکر تعویض آن با ضد یخ تازه باشید.

آگاهی از زمان تعویض ضد یخ

برای آگاهی از زمان تعویض ضد یخ باید وضعیت آن را به دقت مورد بررسی قرار داد. یکی از روش‌هایی که می‌توان از طریق آن کیفیت ضد یخ استفاده شده در خودرو را مورد بررسی قرار داد بویدن آن است. به منظور انجام این کار باید کاپوت خودرو را باز کرده و پس از گشودن محفظه‌ی مربوط به نگهداری مایع خنک کننده‌ی خودرو بوی آن را استشمام کنید. اگر ضد یخ بویی شبیه به سوختگی از خود متصاعد کرد زمان تعویض ضد یخ فرا رسیده است. به این ترتیب باید ضد یخ کهنه را از خودرو خارج کرد و آن را با ضد یخ تازه جایگزین نمود.

علاوه بر آن از طریق توجه به تغییر رنگ مایع ضد یخ نیز می‌توان به زمان تعویض ضد یخ پی برد. به این معنی که اگر رنگ ضد یخ به طور کامل تغییر کرده باشد نشان از فاسد شدن و از دست رفتن خاصیت آن دارد. در پاره‌ای اوقات رنگ ضد یخ از حالت عادی خارج شده و شکل و شمایلی شیری رنگ می‌یابد. یکی از دلایل این اتفاق نشت کردن بنزین به رادیاتور یا سایر بخش‌های سیستم خنک کننده‌ی خودرو است. این امر می‌تواند به دلیل وجود عیب و ایراد در واشرها یا سایر قطعات داخلی خودرو رخ دهد. به این ترتیب علاوه بر تعویض ضد یخ باید فکری هم به حال تعمیر یا تعویض قطعات داخلی معیوب نمود.

از دیگر ترفندهایی که می‌توان به کمک آن از زمان تعویض ضد یخ آگاهی یافت لمس کردن مایع خنک کننده‌ی خودرو است. در حالت عادی مایعی که به عنوان ضد یخ در خودروهای سواری به کار می‌رود از نظر ظاهر شباهت فراوانی به روغن موتور دارد. به این معنی که درست مانند آن از حالتی لزج برخوردار است. به این ترتیب اگر هنگام لمس کردن این مایع چنین حالتی احساس نگردد یا وجود دانه‌هایی در آن حس شود، ضد یخ خاصیت خود را از دست داده است و نیاز به تعویض دارد.

با توجه به این که ضد یخ ماده‌ای نیست که کف کند، در صورت مشاهده‌ی کف یا چیزی مشابه با آن در مایع خنک کننده‌ی خودرو باید به فکر تعویض ضد یخ کهنه و جایگزینی آن با ضد یخ تازه باشید. دلیل وجود کف در مایع خنک کننده‌ی خودرو می‌تواند ورود هوا به سیستم خنک کننده‌ی خودرو باشد. یکی از کاستی‌هایی که منجر به این موضوع می‌شود وجود حفره، سوراخ یا ترک خوردگی در قسمتی از واتر پمپ است که وظیفه‌ی مکش را بر عهده دارد. در صورت مشاهده‌ی این مشکل چاره‌ای جز تخلیه کردن کامل مایع خنک کننده ی خودرو نیست. پس از آن باید واتر پمپ و سایر اجزای تشکیل دهنده‌ی سیستم خنک کننده‌ی خودرو عیب‌یابی شده و ایراد مربوطه شناسایی و برطرف گردد. سپس می‌توان مایع خنک کننده‌ی تازه را به سیستم خنک کننده‌ی خودرو وارد نمود.

در این میان روش ساده‌ی دیگری هم وجود دارد که از طریق آن می‌توان سالم بودن ضد یخ موجود در رادیاتور خودرو را مورد بررسی قرار داد. به این منظور می‌توانید مقداری از محلول موجود در رادیاتور خودرو که تلفیقی از آب و ضد یخ است را درون ظرف تمیزی ریخته و آن را در جایخی یخچال قرار دهید. اگر این محلول پس از گذشت مدت معینی یخ زد نشان از آن دارد که ضد یخ موجود در آن نمی‌تواند وظایف خود را به درستی انجام دهد. اما اگر محلول یاد شده پس از سپری شدن چندین ساعت به همان حالت عادی باقی ماند نشان از آن دارد که درصد ضد یخ موجود در آن و همچنین کیفیت ضد یخ کاملا مناسب است.

به هر حال مواردی که به آنها اشاره شد از جمله ترفندهای ساده‌ای هستند که به کمک آنها می‌توان زمان تخلیه کردن ضد یخ کهنه و جایگزین نمودن آن با نمونه‌ی جدید را تشخیص داد.

نکات مهم مرتبط با ضد یخ

معمولا اکثر ضد یخ‌های موجود در بازار حالتی شفاف دارند و به رنگ سبز هستند. البته می‌توان نمونه‌هایی از آنها که در قالب رنگ‌های متفاوت دیگری تولید شده‌اند را نیز در کنار نمونه‌های سبز رنگ یافت. در این میان عده‌ای از فروشندگان با استفاده از شگردهای تبلیغاتی پیش پا افتاده متفاوت بودن رنگ انواع و اقسام ضد یخ را به کیفیت بالاتر یا پایین‌تر آنها ربط می‌دهند. موضوعی که از صحت کافی و سندیت محکمی برخوردار نیست و تنها عاملی برای گمراه کردن خریداران محسوب می‌شود. بنابراین هیچ‌گاه رنگ متفاوت ضد یخ را به حساب بهتر بودن یا بدتر بودن کیفیت آن نگذارید. در واقع آن‌چه تضمین کننده‌ی کیفیت یک ضد یخ است نه رنگ متفاوت آن که معتبر و خوش‌نام بودن برند سازنده‌ی آن خواهد بود.

نکته‌ی دیگری که در رابطه با رنگ ضد یخ‌ می‌توان به آن اشاره کرد این است که عده‌ای از افراد به بهانه‌ی مشابه بودن رنگ ضد یخ‌های مختلف آنها را با یکدیگر ترکیب می‌کنند. در حالی که هم رنگ بودن دو ضد یخ متفاوت هرگز به معنی کیفیت مشابه آنها نخواهد بود. بنابراین ترکیب کردن آنها با یکدیگر امر کاملا مضری به شمار می‌رود و باید کاملا از آن پرهیز نمود. در مجموع هیچ گاه دو ضد یخ ناهمگون را حتی در صورت داشتن تشابه فراوان با یکدیگر ترکیب نکنید.

برخی از انواع و اقسام ضد یخ‌ را می‌توان توسط آب رقیق کرد. به منظور انجام این کار همواره باید از آب جوشیده شده که املاح آن به طور کامل صاف و جدا شده‌اند استفاده کرد. چرا که وجود این املاح می‌تواند به طور کامل در وظایف رایج ضد یخ اختلال به وجود آورد. علاوه بر آن فرایند رقیق کردن ضد یخ نیز باید دقیقا مطابق با دستورالعمل ارائه شده توسط سازندگان آن انجام شود.

به این معنی که نباید درصد آب اضافه شده به ضد یخ را بیشتر یا کمتر از حد استاندارد در نظر گرفت. در غیر این صورت مسلما ضد یخ رقیق شده از کیفیت و کارایی لازم برخوردار نخواهد بود. در صورت اضافه شدن ضد یخ به خودرو باید به مدت چند روز (حدود یک هفته) میزان مایع خنک کننده‌ی موجود در رادیاتور و همچنین صحت و سلامت قطعات و اجزای مختلف به کار رفته در سیستم خنک کننده‌ی خودرو را مورد بررسی قرار داد تا دچار نشتی نشده باشند. این امر باید در خودروهای قدیمی که قطعات مختلف آنها عمر قابل توجهی را پشت سر گذاشته‌اند بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

دلیل اصلی این کار آن است که وجود ضد یخ در مجاری موتور موجب باز شدن منافذ گرفته شده در سیستم خنک کننده‌ی خودرو می‌شود و تا حدی بر بخش‌هایی که دچار خوردگی یا پوسیدگی هستند بیش از سایر بخش‌های خودرو تاثیر می‌گذارد. بنابراین شاید در صورت اضافه شدن ضد یخ به خودرو ناگهان در بخش‌های کهنه و فرسوده‌ی آن حفره یا ترک‌هایی ایجاد شود و شاهد بروز نشتی در آنها باشیم.

این موضوع بیش از هر بخشی در مجاری منتهی به بخاری خودرو قابل مشاهده است. بنابراین اگر پس از اضافه کردن ضد یخ به خودرو در اطراف بخاری آن نشتی مشاهده شد، این موضوع به احتمال فراوان از تاثیرات و عواقب کنش و واکنش بخش‌های مذکور با ضد یخ خواهد بود.

1980