هنرمندی که فرش دستباف را تبدیل به گنبد می کند + عکس

این هنرمند درباره اثرش با عنوان «گنبد ایدَری» گفت:

در کنار کارهای دیگر، مدتی هم در حوزه فرش فعالیت می‌کردم و حتی فرش‌هایی با مضمون ترانه‌هایی که قالیباف ان پشت دار قالی می‌خواندند، طراحی کرده بودم و کارهای مربوط به مرمت فرش را نیز انجام می‌دادم؛ به همین دلیل همیشه این ایده که چطور می‌توان فرش را از مفروش بودن درآورد و از فرش‌هایی که زیرپا افتاده‌اند، استفاده کرد، همراه من بود؛ بنابراین سعی کردم فرش را با معماری ایرانی ترکیب کنم. هنر هم ترکیب کردن مواد اولیه متفاوت است که در نهایت منجر به مجموعه «گنبد ایدری» شد.

او درباره توضیح ایدَر، بیان کرد:

ایدر به معنای اینجایی است. در معماری به مصالحی که از مکانی برداشته می‌شود، ایدری می‌گویند. حتی ناصر خسرو هم به این عبارت در شعرهایش اشاره کرده است. ایدر در اصطلاحات معماری هم کاربرد داشته که البته در حال حاضر فراموش شده است. سعی کردم قالی که به عنوان بارزترین هنر ایرانی در طول تاریخ است را با معماری و گنبدهای مساجد و بناها ترکیب کنم که در نهایت اثری شکل گرفت و مورد توجه قرار گرفت.

ابوشاهی افزود:

فرش‌های استفاده شده در این اثر از فرش‌هایی با طرح‌های اصیل ایرانی هستند که از نواحی مختلف کشور پیدا کرده‌ام. این فرش‌ها از شهرهای مختلف از جمله همدان، کاشان و بازار تهران جمع آوری شده است. تعمدی هم برای به کارگیری قالی‌های کهنه ایرانی داشتم زیرا اغراق ایرانی بودن موجب جلب توجه می‌شود. ارائه این فرش در قالب جدیدی مثل شکل گنبد باعث شگفتی مخاطب می‌شود که تا کنون بازخوردهای متفاوت و جالبی هم از آن دریافت کرده‌ام.

این هنرمند ادامه داد:

درست است که در حالت عادی گنبد یا فرش ایرانی می‌تواند برای یک گردشگر خارجی جذاب باشد اما اینکه آثار برای یک ایرانی در قالب جدید ارائه شود، غریب به نظر می‌رسد. به زعم بسیاری از اهالی هنر، کار هنر این است که آشنازدایی کند، اثری خلق کند تا مخاطب سورپرایز شود و تکرار کارهای قبلی نباشد و بتواند جریان جدیدی ایجاد کند که راهگشا باشد.

ابوشاهی درباره سختی‌های کار و شکل دادن به قالی دستبافت، توضیح داد:

با دوستان و هنرمندانی که با فرش کارهای تزئیناتی انجام می‌دادند، مشورت‌هایی کردم. ماکت گنبدها که از جنس آلومینیم ساخته شده، چند سالی در گوشه‌ای از کارگاهم مانده بود و همیشه احساس می‌کردم ایده‌ای که برای آن دارم هنوز پخته نشده است تا اینکه در این باره به نتیجه رسیدم و اجرای این مجموعه حدود پنج ماه زمان برد و به مرحله‌ای رسیدم که احساس کردم این اثر قابل نمایش است.

ابوشاهی با بیان اینکه یکی از گنبدها هیچ نظمی ندارد و نیمه کاره رها شده است، اعلام کرد:

زیرا نیمه کاره رها شدن را در معماری نیز داریم. در گذشته معمول بود که صاحب خانه یا معمار بخشی از کار را رها کند زیرا به پایان رساندن، استعاره‌ای از تمام شدن عمر بوده است. به همین دلیل یک تکه از گنبد نیمه کاره مانده است. اجرای این اثر تکنیکی بوده و انتقال ایده‌ی آن مهم بود اجرای آن نیز با آزمون و خطا به دست آمد.

این هنرمند با بیان اینکه این مجموعه مناسب فضای محیطی و موزه‌ای است، اظهار کرد:

اما موزه‌ها شرایط مالی مناسبی برای خریداری یا سفارش چنین آثاری ندارند و در حال حاضر این آثار در یک تور در فضاهای محیطی می‌چرخد تا ذهن مردم با آثاری که مواد اولیه آن صنایع دستی و سنتی است، آشنا شود. معمولا هنرمندان ما یا مدرنیسم هستند و از مواد اولیه سنتی در کارهایشان استفاده نمی‌کنند، هنرمندان صنایع دستی نیز به صورت تخصصی در حوزه خودشان کار می‌کنند. امیدوارم بتوان این دو رشته را به هم نزدیک کرد زیرا ما پیشینه بسیار طولانی در هنرهای سنتی داریم و هیچ کجای دنیا در تعدد رشته‌های صنایع دستی با ما قابل مقایسه نیست.

او درباره اینکه چرا جای صنایع دستی و هنرهای سنتی یا هنرمندان این حوزه در فضای شهری خالی است، توضیح داد:

هنرمندان حوزه صنایع دستی بیشتر روی هنرهای کاربردی کار می‌کنند و برای آنکه بخواهند اثری برای فضای شهری خلق کنند آموزش ندیده‌اند. یک مسگر کرمانی یا چاقو ساز زنجانی، سال‌های سال است که هنر خود را ادامه می‌دهد. هنرمندان هنرهای مدرن باید از هنرهای بومی در کارهای خودشان استفاده کنند که به نظر می‌رسد آنها نیز از سنت گریزان هستند. این مشکل در همه‌ی حوزه‌ها وجود دارد.

ابوشاهی بیان کرد:

این مجموعه پیش از این در فرهنگستان هنر، اوقاف و خانه هنرمندان تهران نیز به نمایش درآمده است و در حال حاضر در موزه فرش به نمایش گذاشته شده که فکر می‌کنم بهترین فضا برای نمایش آن باشد. این مجموعه پیش از نمایش نیز در فضای کویر مرکزی عکاسی شد.

این هنرمند با بیان اینکه چهار اثری که در موزه فرش به نمایش گذاشته شده، بخشی از مجموعه گنبد ایدری است، گفت:
در چیدمانی که در این موزه داشتیم فکر کردیم برای آثار دیگر این مجموعه فضای کافی وجود ندارد و به همین دلیل به چیدمان چهار اثر اکتفا کردیم. به احتمال زیاد این مجموعه تا نوروز ۱۳۹۸ در موزه فرش نمایش داده شود. موزه فرش تهران در خیابان خیابان کارگر شمالی، تقاطع دکتر فاطمی قرار دارد. علاقه‌مندان برای بازدید از این موزه می‌توانند همه روزه به جز ایام سوگواری از ساعت ۹ تا ۱۷ به آن مراجعه کنند.

منبع: سیمرغ

1980