دلیل حضور پررنگ هنرهای تجسمی در سریال آقازاده چیست؟

این سریال به یکی از موضوعات بحث برانگیز دنیای هنرهای تجسمی در سال های اخیر یعنی جعلی بودن برخی از آثار سهراب سپهری که طی سالیان گذشته آثارش همواره در صدر گران ترین نقاشی های هنرمندان ایرانی بوده، اشاره هایی مستقیم دارد.

در این سریال امیر آقایی آقازاده ای که تقریباً برای رسیدن به قدرت و ثروت هیچ خط قرمزی ندارد، دستی هم بر آتش هنرهای تجسمی دارد. او با همراهی یک استاد هنری یکی از آثار سهراب سپهری را جعل می کند و در حراجی تحت عنوان حراج «خاورمیانه» می فروشند. این نقاشی شباهت بسیاری به یکی از آثار فروخته شده سهراب سپهری در دوره اخیر «حراج تهران» دارد. اما نکته قابل توجه این موضوع اینجاست که نویسنده و تهیه کنندگان این مجموعه خود یکی از مشتریان ثابت حراج تهران در این سال ها بوده است.

خانواده عنقا یکی از مجموعه داران قدیمی حوزه هنرهای تجسمی در ایران هستند و همواره در جمع آوری آثاری برخی از نقاشان حضور پررنگ و فعال داشته اند. شاید علاقه به آثار هنری در این خانواده به واسطه حضور استاد حسین بهزاد نگارگر و مینیاتوریست مطرح معاصر (از اقوام نزدیک حاج سیف الدین عنقا)، نشأت بگیرد. مجموعه هنری این خانواده هم اکنون در اختیار حامد عنقا است؛ او نیز با حفظ آثار قدیمی این مجموعه آثاری مدرن را نیز از هنرمندانی چون بهمن محصص، کوروش شیشه گران، فرامرز پیل آرام، نیازی و ... به این مجموعه اضافه کرده است. ضمن این که عنقا خود نیز سال ها خوشنویسی کرده و آثاری را نیز در حوزه خلق کرده است. اما او در این سال ها علی رغم حضور جدی در عرصه های هنری؛ از سینما و تلوزیون تا موسیقی، هیچ گاه اشاره ای به حضور پر رنگ خود در عرصه مجموعه داری هنرهای تجسمی نکرده و همواره سعی کرده در محافل هنرهای تجسمی در سایه باشد.

طی روزهای گذشته و بعد از پخش آقازاده، برخی مخاطبان این نکته را مطرح کرده اند که چرا نویسنده و تهیه کننده «آقازاده» که خود یکی از مشتریان حراج تهران در ادوار مختلف بوده؛ نسبت به اصالت یکی از نقاشی های سهراب سپهری تشکیک جدی وارد می کند؟ اول این موضوع را باید مد نظر قرار داد که در این سریال فقط به تابلوی سپهری اشاره می شود و حرف دیگری از حراج تهران به میان نمی آید؛ شاید نویسنده هم تنها هدفش پرداختن به این تابلو بوده و در مورد دیگر آثار ارایه شده در این حراجی این نظر را نداشته است.
طبیعتاً یکی از خریداران ثابت حراج تهران نمی‌تواند نسبت به رویدادی که خود در آن حضور پررنگی دارد، تشکیکی وارد کند. مسئله تنها پیرامون یکی از کارهای سهراب سپهری است که البته مسئله پنهانی هم نزد هنرهای تجسمی نیست و از پروانه سپهری خواهر این هنرمند تا بزرگان و صاحب نظران این عرصه مانند کوروش شیشه گیران به این موضوع مستقیماً پرداخته اند و شک و تردیدها پیرامون اصالت برخی آثار سهراب سپهری را بالا برده اند.

پر واضح است که سریال فارغ از موضوع حراج تهران، هدفش پرداختن به «خلق پول های نامتعارف» در زمینه هنرهای تجسمی است. منافعی که باعث می شود اندک عده ای سودجو برای خلق پول دست به جعل امضای هنرمندان بزنند. البته این موضوع منحصر به ایران هم نمیشود! در بسیاری از حراجی های معتبر دنیا این اتفاق افتاده و بسیاری در دامان این سودجویان و جاعلان هنری گرفتار شده اند. نویسنده نیز سعی داشته تا همین افراد را مورد اشاره قرار دهد نه اصل موضوع حراج تهران را.

منبع: روزنامه سازندگی

72