«داش مشتی» جذاب

به انگیزه سالروز تولد مرتضی احمدی فقید، به تاریخ دهم آبان ۱۳۰۳، با مسعود فروتن ـ کارگردان و مجری ـ گفت و گویی داشته ایم.

فروتن برای این گفت وگو به ۳۴ سال قبل برمی گردد تا خاطراتش را با مرتضی احمدی در سریال «بخش چهار جراحی» مرور کند؛ سریالی که خود آن را کارگردانی کرده بود. البته مرور خاطرات فروتن از مرتضی احمدی، فقط به این سریال محدود نمی شود؛ چرا که این همکاری در دو سریال دیگر از مسعود فروتن در سال های ۷۴ و ۸۰ نیز ادامه داشت.

«داش مشتی» جذاب

مسعود فروتن مرتضی احمدی را پدربزرگ سریال هایش می داند و درباره خاطراتش با این هنرمند در سریال «بخش چهار جراحی» یادآور می شود: آدم با بعضی از آدم ها نمی داند کِی و چگونه آشنا شده و دوستی شان از کجا شروع شده است. مرتضی احمدی هم همینطور بود. من هر چه فکر می کنم نمی دانم کجا با مرتضی احمدی آشنا و دوست شدم اما به هر حال ما در محیط هنری سال های سال کنار هم بودیم. سالهای سال تئاتر تماشا کردیم.

سالهای سال با هم صحبت کردیم و سال های سال همدیگر را در محافل دیدیم تا اینکه قرار شد من یک سریال تلویزیونی به نام «بخش چهار جراحی» که خانم منیره ربانی پور آن را نوشته بودند را بسازم. سریالی که ۹۹ درصد آن در بیمارستان می گذشت و شخصیت های آن دکترها و پرستاران بودند و طبیعتا مریض هایی که هرکدام سرگذشت خودشان را داشتند. در یکی از این کاراکتر ها شخصیت داش مشتی جذابی بود که وقتی قصه را خواندم به مرتضی احمدی فکر کردم و در ذهنم شکل گرفت که ایشان را دعوت به کار کنم.

او ادامه می دهد: یک شخصیت جاافتاده ای هم در  قصه داشتیم که از خانم شهلا ریاحی دعوت کردیم. ایشان می توانست وزنه ای برای کار باشد و همینطور چهره های دیگر آن سالها. فکر کنید نقش اول کار را خانم فریما فرجامی بازی می کرد. در کنار او مجید مظفری، خانم هادی مرزبان، خانم آزیتا لاچینی و همچنین خانم ژاله علو! که خیلی به من لطف کردند در دو سه سکانس کوتاه نقش مادر فریما فرجامی را بازی کردند. من سال های سال بود که کارگردان تلویزیونی بودم و با این عزیزان افتخار آشنایی داشتم، به همین دلیل پذیرفتند در سریالم بازی کنند.

خاطراتی از مرتضی احمدی و سال های قطعی برق در پشت صحنه «بخش چهار جراحی»

فروتن از سال های دور خاطرات خوبش با مرتضی احمدی می گوید و یادآور می شود: ما در یک زمستانی در بیمارستان نور افشار در بالای نیاوران کار می کردیم. مرتضی احمدی هم بود. صحنه های ما در اتاق های بیمارستان بود.

هنوز جنگ تمام نشده بود و سالهایی بود که وقتی یک دفعه برق قطع می شد ما می دانستیم که تا دو سه ساعت دیگر برق نخواهیم داشت. این دو سه ساعت وقتی بود که نمی دانستیم چگونه آن را سپری کنیم. آقای مرتضی احمدی با زیبایی تمام بزرگی می کرد و انگار پدر گروه بود. برای گروه خاطره تعریف می کرد و جوک می گفت. در این دو سه ساعتی که همه عوامل کلافه می شدند، او با با بازگو کردن خاطراتش زمان را برای ما کوتاه می کرد.

گاهی  پیش می آمد که بین من و بازیگری بحثی در می گرفت، آقای احمدی خیلی آرام ما را یک گوشه کنار می کشید، به حرفهایمان گوش می کرد و سپس راه حل پیشنهاد می داد. مرتضی احمدی واقعا بزرگ گروه و پدر گروه بود. در سریال بعدی هم که سال ۷۴ با ایشان کار کردم، این بزرگی را داشتند. این مناعت طبع را داشت که مانند پدری رفتار کند که مراقب گروه باشد تا از هم نپاشند.  

مرتضی احمدی نقشی را پیشنهاد می داد که به جامعه نزدیک بود

سریال «داستان های قصه شب سیما» نیز از جمله مجموعه های بود که به کارگردانی مسعود فروتن و با حضور مرتضی احمدی در سال ۷۴ ساخته شد.  

این کارگردان درباره حضور مرتضی احمدی در این سریال نیز می گوید: «داستان های قصه شب سیما» شامل قصه های شش قسمتی بود که از روز شنبه تا پنجشنبه پخش می شد. در این کار حتی ما چند چهره معرفی کردیم؛ از جمله آقای حمیدرضا پگاه و خانم ستاره اسکندری که اولین کارشان بود. البته خیلی از بزرگان از جمله خانم مهین شهابی و همچنین مرتضی احمدی در این پروژه حضور داشتند.

در این سریال نیز رفتار مرتضی احمدی همین طور بود و به راحتی نقش را مال خود می کرد و حالت پدری داشت. بر سر ایفای نقش بحث می کردیم و با توجیه کامل به من توضیح می داد و می گفت حالا اگر قبول نداری من همان چیزی که تو می گویی را اجرا کنم و من قانع می شدم. ایشان نقشی را پیشنهاد می داد که به جامعه نزدیک بود؛ چراکه کاملا به جامعه نزدیک و آن را می شناخت.

مرتضی احمدی و سعید امیرسلیمانی و اختلافشان در «تازه چه خبر همسایه؟»

سریال «تازه چه خبر همسایه؟» را هم  بهروز بقایی کارگردانی کرده بود و مسعود فروتن کارگردانی تلویزیونی آن را برعهده داشت که در سال ۸۰ ساخته شد و زنده یاد مرتضی احمدی یکی از همسایگان این سریال بود.  

فروتن درباره حضور مرتضی احمدی در این سریال نیز یادآور می شود: یکی از کاراکترهای همسایه را مرتضی احمدی و دیگری را سعید امیرسلیمانی ایفا می کردند. شبنم مقدمی دختر آقای امیر سلیمانی بود که با ایشان هم اولین بار آنجا آشنا شدم و متوجه شدم که استعداد بالایی دارند و بعد خوشبختانه نشان دادند که چقدر موفق هستند. در این سریال هنرمندان توسط آقای بقایی انتخاب شده بودند که در استودیو گلستان در خیابان هدایت کار شد. یک فضای محله درست کرده بودیم و دو همسایه که اختلاف بین آنها پیش می آمد.  

مسعود فروتن سپس مرتضی احمدی را هنرمندی کامل توصیف می کند و می گوید: او بازیگری را از پیش پرده خوانی تئاتر شروع کرده بود، ضربی خوان  بود و آهنگ های ضربی را بلد بود و بعد هم آنها را به صورت کتاب منتشر کرد. همچنین خاطراتش را منتشر کرد.

مرتضی احمدی بسیار انسان صمیمی، جذاب و دوست داشتنی بودند و اصلا برای همین ویژگی ها خیلی مطرح بودند. در هر محفلی حتما دعوت می شدند. صدای خوشی داشتند. هنرمندی بود که نه فقط بازیگری بلکه هنرهای دیگر را هم تجربه کرده بود. بازیگری راحت و طبیعی بود. بازی خوب ایشان در «حسن کچل» را یادم نمی رود و خیلی خوب بود.

حسن کچل فیلم ریتمیک بود و از صدای مرتضی احمدی بسیار در آن استفاده شده بود که خیلی نازنین بودند و یادش بخیر. مولانا می فرماید «بعد از وفات تربت ما در زمین مجو/ در سینه های مردم عارف مزار ماست». مرتضی احمدی هم اگر در خاک آرمیده باشد مهم نیست، او در سینه تک تک آدم هایی که دوستش دارند و با او خاطره دارند و کارهایش را دیده اند، زنده است و در قلب همه ایرانی ها جای دارد.