جام جهانی فوتبال یکی از موضوعاتی است که این روزها تقریبا همه جا نقل محافل است و به ویژه به دلیل حضور تیم ملی ایران، توجهات زیادی را به خود جلب کرده است.
صداوسیما نیز برنامههای فراوانی را به جام جهانی 2022 قطر اختصاص داده که از شبکههای مختلف تلویزیون پخش میشود. با این حال، پوشش اصلی را ویژهبرنامه «جام 2022» شبکه 3 بر عهده دارد که از جمعه شروع شد و قرار است اغلب مسابقات را به صورت زنده و مستقیم روی آنتن ببرد.
این برنامه روز یک شنبه مراسم افتتاحیه و همچنین مسابقه افتتاحیه را پخش کرد و رسما وارد گود جام جهانی شد. «جام 2022» که از ظهر هر روز تا پاسی از نیمه شب به شکل متناوب روی آنتن شبکه 3 قرار دارد، احتمالاً مهم ترین برنامه این روزهای سیماست و به جای تعدادی از برنامههای روتین پربینندهترین شبکه تلویزیون هم آنتن را در اختیار دارد. در گزارش امروز به ارزیابی کیفی برنامه «جام 2022» با مرور قسمتهای نخست آن پرداختیم، با این توضیح که این گزارش بعد از ظهر دیروز و پیش از آغاز مسابقه تیمهای ملی ایران و انگلیس تدوین شده و ما هنوز اطلاعی از کموکیف پوشش این مسابقه مهم نداریم.
یک دکور جذاب
آن چه در نگاه اول از «جام 2022» به چشم میآید، دکور آن است که طراحی جذاب و شکیلی دارد. رنگهای استفاده شده در دکور، ارتباط خاصی با میزبان مسابقات ندارد، اما از رنگ طلایی استفاده شده که رنگ اصلی تندیس جام جهانی است.
لوگوی جام نیز که روی نمایشگر دیواری استودیو قرار گرفته، ابعاد مناسبی دارد و با بقیه اجزای دکور متناسب است. نقطه اصلی تمرکز تصویر اما میز مجریان برنامه است که از یکی از ورزشگاههای اصلی قطر الگوبرداری و با جزئیات مناسبی اجرا شده است. بخش دوم استودیو که برای اخبار و دقایق کوتاهی استفاده میشود، معمولی است و نکته خاصی ندارد.
افتتاحیه کم ممیزی
فارغ از بحث ظاهری دکور، مهم ترین اتفاق قسمت های اول «جام 2022» شبکه 3، پوشش مراسم افتتاحیه جام جهانی 2022 بود که مطابق با فرهنگ کشور میزبان برگزار شد. به ویژه آن که در کشوری مسلمان با کمترین نکات منشوری برای تلویزیون همراه بود.
بر همین اساس، تلویزیون هم بخشهای زیادی از افتتاحیه را پخش کرد. البته نقطه ضعف آن، نبود مترجم همزمان، به خصوص برای صحبتهای مورگان فریمن ستاره مشهور هالیوود بود. از طرف دیگر مجریان برنامه هم اطلاعات اضافه خاصی درباره نمایشهای این مراسم ارائه نکردند و به نظر نمیرسید در زمینه آن چه روی زمین ورزشگاه برای مراسم افتتاحیه در جریان بود، اطلاع چندانی داشته باشند.
صحبت های محمدحسین میثاقی و محمدرضا احمدی درباره انتخاب قطر به عنوان میزبان، هزینههای انجام شده در جام جهانی و... اگرچه در حالت عادی میتوانست جذاب باشد، اما همزمان با برگزاری افتتاحیه، برای مخاطب موضوعیت چندانی نداشت .
زوج مجری قابل قبول
مجریان «جام 2022» شبکه 3، همان طور که از مدتی پیش مشخص شد، محمدحسین میثاقی و محمدرضا احمدی هستند که در سالهای اخیر کم وبیش زوج اصلی ورزشی در تلویزیون به شمار میروند. هردوی آنها مجریان خوبیاند، اما مدتهاست که تحت تأثیر حواشی فرامتنی قرار گرفتهاند و بعید به نظر میرسد تا مدتها از این وضعیت خلاص شوند؛ به ویژه محمدحسین میثاقی که به عنوان گزارشگر میدانی، چهرهای محبوب بود، اما پس از جایگزینی در برنامه فوتبالی شبکه 3، دچار حواشی شد. فارغ از فرامتن، آنها در «جام 2022» نیز تاکنون کیفیت مناسبی نشان دادهاند.
محمدرضا احمدی (که با مجری اصلی تشابه اسمی دارد) و عرفان کرمی دو مجری جوان که اخبار برنامه را مرور میکنند، دارای عملکرد قابل قبولی هستند، اما هنوز به تجربه بیشتری نیاز دارند.
آیتمهای کم محتوا
اغلب آیتمهای تولیدی استودیویی «جام 2022» از همان الگوی رایج سالهای اخیر، در متنهایی با مایههای فرهنگی-اجتماعی پیروی میکند که در نهایت اگرچه جذابیت دارد، اما ویژه به شمار نمیآید. دوز سیاسی کم وبیش بالای این آیتمها به ویژه در شرایط کنونی، میتواند حساسیتبرانگیز باشد، اگر چه شبکه 3 سیما طی سالهای اخیر نشان داده معمولا با حواشی از این دست مشکلی ندارد و چه بسا از آن استقبال میکند.
نقطه ضعف اصلی اما به گزارشهای میدانی این برنامه بازمیگردد که علاوه بر مشکلات گاه و بیگاه فنی در صوت و تصویر، از نظر محتوایی نکته خاصی ندارد و شاید میشد بخشی از آنها را از همین تهران نیز تهیه کرد. «جام 2022» با آن که از دو خبرنگار و گزارشگر اختصاصی در قطر بهره میبرد، اما در آیتمهای آن اخبار خاصی دیده نمیشود.
مهمانهای خارجی قابل توجه
دستاندرکاران «جام 2022» روی مهمانهای خود نیز حساب ویژهای باز و سعی کردهاند از بهترین و محبوبترین چهرههایی که در دسترس سازمان صداوسیما قرار دارند، استفاده کنند. در روزهای اخیر چهرههایی مانند مجید جلالی و جواد خیابانی مهمان استودیوی این برنامه بودهاند و چهرههایی مانند سباستین سوریا، هری ردنپ و والتر زنگا از طریق اینترنت مهمان «جام 2022» شدهاند که به وضوح، وزن اینترنتیها بالاتر است.
با آن که گفته میشد استراماچونی دعوت تلویزیون برای حضور را نپذیرفته، اما به هر حال ارتباطهای زنده اینترنتی ویژهبرنامه جام جهانی شبکه 3 کیفیت لازم را دارد،ولی در زمینه گفتوگوهای حضوری در استودیو، میشد بهتر عمل کرد.
در مجموع «جام 2022» با زحمت و هزینهای قابل توجه تولید شده و به اندازه بضاعت این روزهای تلویزیون، کیفیت قابل قبولی دارد، اگرچه شاید هم در شرایطی بهتر و هم با حضور چهرههایی محبوبتر، میشد برنامهای قویتر تولید کرد.