از یک اشتباه بزرگ درباره فیلم‌های ایرانی تا اتهام سیاه‌نمایی
امیر اسفندیاری گفت: یک اشتباه خیلی بزرگ که همیشه درباره فیلم‌های ایرانی می‌شود این است که فکر می‌کنند وقتی شما به عنوان پخش‌کننده در یک بازار جهانی حضور دارید، فقط قرار است اتفاقات جشنواره‌ای برای آن فیلم بیفتد.
مدیر بخش بین‌الملل فارابی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا حاضر در برلین در پاسخ به اینکه چقدر برای عرضه فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های جهانی تلاش می‌شود با بیان این مطلب ادامه داد: این تصور غلطی است که رایزنی‌ها در بازار فقط درباره حضورهای جشنواره‌ای باشد، در حالی که رایزنی‌ها در بازار فیلم در بسیاری موارد منتج به فروش فیلم‌ها می‌شود.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: البته اتفاقات جشنواره‌ای می‌تواند شروع اتفاقات خوب تجاری برای یک فیلم باشد.
اسفندیاری در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره تاثیر حضور فیلم‌ها در جشنواره‌ها بر فروش آن‌ها خاطرنشان کرد: طبیعتا اگر فیلم‌تان جایی دیده نشود، اتفاقی هم برای آن نمی‌افتد. مثلا فیلم‌های «فروشنده» و «جدایی نادر از سیمین» و «بچه‌های آسمان» و «زندگی و دیگر هیچ» همه فیلم‌های ایرانی هستند که فروش خیلی خوبی در سطح دنیا داشتند، چون پیش از فروش جهانی در جشنواره‌ها مطرح شدند و بعد کمپانی‌ها متقاضی آن فیلم‌ها بودند.
او ادامه داد: الان برخی از کارگردان‌های ما در سینمای ایران از جمله آقای فرهادی و مجیدی به جایی رسیده‌اند که کمپانی‌ها دنبال آن‌ها هستند. یعنی تعدادی از کمپانی‌ها که از نظر مالی امکانات دارند پیگیر هستند ببینند فیلم بعدی آن کارگردان کدام است و بعد روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند و این باعث افتخار برای سینمای ماست که این پتانسیل را دارد. حتی از کارگردانان جوان ما نیز در سطح دنیا بسیار استقبال می‌شود که این در ادامه همان راهی است که فیلم‌های خوب ایرانی باز کرده‌اند.
اسفندیاری درباره وضعیت چتر سینمای ایران در بازار برلین توضیح داد: بنیاد سینمایی فارابی در کنار شرکت‌های پخش‌کننده‌ای چون فیلمیران، الی ایمیج، دریم لب، زی استودیو در زیر این چتر برای عرضه فیلم‌های ایرانی حضور دارند، البته زی استودیو یک کمپانی هندی است که برای عرضه جدیدترین فیلم مجید مجیدی که در مرحله پیش‌تولید است فعالیتش را در زیر چتر سینمای ایران در برلین آغاز کرده است و در عین حال نیز ما علاوه بر فعالیت در زمینه پخش فیلم‌ها، رایزنی‌هایمان را برای جشنواره جهانی فیلم فجر به طورجدی در اینجا پیگیری می‌کنیم و در همین راستا پوستر جشنواره جهانی فجر را برای اطلاع‌رسانی در مجله اسکرین اینترنشنال در دو نوبت چاپ کردیم.
وی در عین حال از نصب پوستر و موارد تبلیغاتی فیلم تمارض که در بخش فروم حضور دارد در غرفه سینمای ایران خبر داد.
او در پاسخ به اینکه چرا امسال از سمت فارابی فیلمی از سینمای ایران در بازار برلین نمایش ندارد، گفت: دلایل متعددی داشته است. چون یک مقدار جشنواره برلین نزدیک به فجر است، اغلب فیلم‌ها آماده نهایی نیستند بنابراین نمی‌توان از قبل پیش‌بینی نمایش آن‌ها را در بازار برلین داشت، اما ما بیشترین تلاش‌مان را برای بازار جشنواره کن می‌گذاریم.
اسفندیاری در پاسخ به اینکه آیا اتفاقی که بر سر حضور نماینده جشنواره برلین در ایران افتاد و همراهش ممنوع‌الخروج شد بر تمایل این جشنواره برای پذیرش فیلم‌های ایرانی در جشنواره برلین تاثیر داشته است، گفت: این اتفاق تاثیر مشخصی بر انتخاب فیلم‌های ایرانی برای برلین نداشته است، چون دست‌اندرکاران برلین یک تعداد فیلم داشتند و براساس آن‌ها فیلم‌هایی که خواستند را انتخاب کردند و از سوی دیگر هیچ دلیلی هم ندارد که ما هر سال در برلین شش فیلم داشته باشیم. همانطور که در طی سال‌هایی حضورمان متفاوت بوده است. به نظرم باید در سینمای ایران توقعات خودمان را با اتفاقات بین‌المللی منطبق کنیم و خودمان را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم. مثلا در همین حضور اسکار کمتر کشوری است که سه بار فیلمش در پنج نامزد نهایی باشد و یک بار هم اسکار گرفته باشد. این اتفاق بزرگی برای سینمای ایران است. ولی ما هر سال که فیلمی از سینمای ایران به اسکار معرفی می‌شود در نهایت می‌پرسیم ما چرا جایزه نگرفتیم. این سئوال درستی نیست و ما نباید توقع داشته باشیم که همیشه همه جا باشیم. البته سعی‌مان را می‌کنیم اما اینکه تصور کنیم این حق ما است و هیچ کشوری نباید جایگزین ما شود تصور درستی نیست. این در حالی است که سینمای خیلی از کشورهای دیگر سینمای قابل توجهی است و طبیعتا بازار رقابت هم با تولید فیلم‌های خوب تنگ‌تر می‌شود.
اسفندیاری گفت: همچنان سینمای ایران در سه دهه گذشته جایگاه حرفه‌ای داشته و امسال هم در برلین علاوه بر بخش فروم فیلم کلوز آپ آقای کیارستمی به نمایش آمده است و این نشان از توجه به سینمای ایران دارد.
مدیر بخش بین‌الملل فارابی در پاسخ به این دیدگاه که برلین را یک جشنواره سیاسی می‌دانند، گفت: خیلی از جشنواره‌های بزرگ دنیا هستند که سیاست در روند آن جشنواره‌ها دخالت داشته، همانطور که در ایران هم جشنواره‌هایی هستند که سیاست در روند برگزاری آن دخالت دارد. اما در این میان موضوع مهمی که باید به آن در عرصه بین‌المللی سینمای ایران توجه کنیم این است که هر اتفاقی که درباره سینمای ایران افتاده است به سینمایی برمی‌گشته که به قولی موجه بوده است. و یک حرکت بسیار مثبت برای جامعه ایرانی داشته است حال ممکن است تعدادی فیلم محدود باشند که تصویر خوبی از ایران ارائه نداده باشند، ولی نمی‌توان همه چیز را کنترل کرد.
او تصریح کرد: به نظرم حضور بین‌المللی سینمای ایران حضور درجه یکی بوده است و اگر بحث سیاه‌نمایی مطرح است در بسیاری از موارد فیلم‌هایی درباره فرانسه و آمریکا در جشنواره کن و برلین داشتیم که تصویری بسیاری تیره و تار از آن کشورها نشان می‌دادند که به قول برخی سیاه‌نمایی بود، اما به نظر من اگر یک فیلم نگاه هنرمندانه داشته باشد و در عین حال نقادانه، سیاه‌نمایی نیست و اشکال ما این است که ما در کشور خودمان نقد را هم ممکن است سیاه‌نمایی ببینیم. در حالی که اگر یک کشور اگر فیلم‌های نقادانه و در عین حال خوب بسازد نشان دهنده بلوغ سینمایی آن کشور است.
او با بیان اینکه حرکت کلی سینمای ایران از سه دهه قبل تاکنون یک حرکت بسیار مثبت و بالنده بوده است، گفت: من فکر می‌کنم مهم این نیست که جشنواره‌های دیگر می‌خواهند چه کار کنند. آنچه اهمیت دارد این است که ما همیشه در یک زمین خارجی بازی می‌کنیم و باید بدانیم جشنواره‌های بین‌المللی قوانین و مقررات خاص خود را دارند و مهم برای ما این است که در این زمین برنده شویم که خیلی وقت‌ها هم برنده بوده‌ایم.
اسفندیاری در پایان درباره برنامه‌ریزی‌هایشان برای جشنواره جهانی فجر گفت: اجازه بدهید جزئیات بیشتر در آستانه جشنواره اعلام شود، اما ما همچنان تلاش‌مان را می‌کنیم که یک جشنواره خوب و مناسب برگزار کنیم.
منبع: ایسنا
10
