قدرت‌نمایی شرکت چینی «دیپ‌ سیک»؛ سیلی به تحریم ضدچینیِ آمریکا در زمینه هوش مصنوعی

دلیلش این است که این مدل هوش مصنوعی که برای استدلال پیشرفته و حل مسائل پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد، نه تنها کارکردی برابر با رقیبش یعنی مدل O1 از شرکت «اوپن‌ی‌آی» (OpenAI) آمریکا دارد بلکه بر خلاف مدل‌های اوپن‌ای‌آی، متن کاملا باز ارائه می دهد.

به علاوه، گفتنی است قیمت استفاده از مدل R1 شرکت دیپ‌سیک فقط یک سی‌ام مدل O1 اوپن‌ای‌آی است و از لحاظ تمرین مدل نیز، هزینه دیپ‌سیک چین حتی به شش میلیون دلار نرسیده؛ رقمی معادل فقط یک دهم هزینه رقیب آمریکایی خود برای تمرین مدل آن.

لازم به ذکر است مدل R1 دومین مدل هوش مصنوعی است که شرکت دیپ‌سیک منتشر کرده است. پیشتر این شرکت چینی مدل V3 خود رونمایی کرد که مدتی نیز خبرساز شده بود.

انتشار این دو مدل هوش منصوعی از شرکت چینی همتایان آن در سیلیکون‌ولی و رسانه‌های غربی را شوکه کرده است. چون این موفقیت شرکت دیپ‌سیک چین در حالی حاصل شده که دولت بایدن برای جلوگیری از توسعه شرکت‌های چینی در زمینه هوش مصنوعی، آنها را تحریم کرده است.

در پی قدرت‌نمایی این شرکت چینی، این اجماع نیز در میان فعالان صنعت هوش مصنوعی جهان شکل گرفته که تحریم‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری علیه شرکت‌های هوش مصنوعی چین نه فقط جلوی پیشرفت آنها نگرفته بلکه انگیزه و ظرفیت آنها برای نوآوری را برانگیخته است. در پی آغاز اقدامات آمریکا برای سرکوب شرکت‌های هوش مصنوعی چین و جلوگیری از دسترسی آنها به تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی، شرکت‌های چینی راه‌های جدید در حوزه‌های الگوریتم، معماری (Architecture) و تمرین امتحان می‌کنند.

نوآوری برگ برنده شرکت دیپ‌سیک است. این یک شعار واهی نیست چون بنیانگذار این شرکت گفته است دستاوردهای شرکتش متکی بر غول‌های صنعت اطلاعات چین مانند «علی‌بابا»، «تنسنت» یا «بایت‌دنس» نیست بلکه از طریق جذب فارق التحصیلان بهترین دانشگاه‌های چین مانند «دانشگاه تسینگ هوا» و «دانشگاه پکن» و با اتکا به تلاش‌های آنها به دست آمده است. این نخبگان جوان با تکیه بر روح میهن‌پرستی خود و در حالیکه در بعدهای سخت افزاری و نرم افزاری مورد تحریم هستند، مدل‌های هوش مصنوعی V3 و R1 که هم قدرتمند و هم مقرون به صرفه‌ هستند و هم متن باز دارند، را روانه بازار کرده‌ا‌ند.

موفقیت شرکت دیپ‌سیک نیز تاثیرات محدود سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه توسعه هوش مصنوعی چین را افشا و ثابت کرده است که این سیاست‌ها فقط موانع موقتی را برای شرکت‌های چینی به همراه خواهد داشت و زمانی که شرکت‌های چینی از طریق نوآوری خود با محیط جدید سازگار شوند، این تأثیرات به تدریج ناپدید خواهند شد.

این تحول همچنین این احتمال را می‌دهد که تشدید سیاست‌های تحریم علیه شرکت‌های چینی، آنها را به خودکفایی می‌رساند و حتی آنها را با دستاوردهای غیرمنتظره مواجه کند.

تحریم فایده ندارد چون طرفی که مورد تحریم است به هر حال راهی را برای توسعه می‌یابد. از جنگ تجاری تا تحریم شرکت «هواوی» تا تحریم صنعت تراشه سازی چین، این حقیقت بارها و بارها اثبات شده است. از این لحاظ، بسیاری تحلیلگران بر این باورند که با توجه