رای اعتماد چیست؟
رأی اعتماد رایی است که نمایندگان مجلس به دولتی که مایلند بر سر کار بیاید در ابتدای تعیین دولت و پس از تقدیم برنامهٔ خود یا پس از استیضاح به وزاری پیشنهاد شده رئیس جمهور میدهند.
رای اعتماد اصطلاحی است که در مجالس و پارلمان ها بیشتر به کار می رود معنی اصلی آن اعتمادی بر کسی داشتن تعریف می شود و در معنای دیگری تاکید و استوار ساختن رای یک نماینده به وزیر پیشنهادی دولت در صحن علنی مجلس گفته می شود.
به عبارت دیگر رای اعتماد رای است که دولت منتخب بعد از به سرکار آمدن برای تشکیل کابینه از نمایندگان مجلس برای وزرای پیشنهادی معرفی شده از نمایندگان مردم در خواست می کند.
رئيس جمهور براي تشکیل هيأت وزيران پيش از هر اقدام ديگر بايد برای وزاری پیشنهادی خود از مجلس رأي اعتماد بگيرد.
رییسجمهور موظف است طبق اصل ۱۳۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،وزیران پیشنهادی کابینه خود را برای گرفتن رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی کند.
اصل 87 قانون اساسی هم با اشاره به نحوه رای اعتماد به وزرا در مجلس هم میگوید؛ «رئيس جمهور برای هيئت وزيران پس از تشكيل و پيش از هر اقدام ديگر بايد از مجلس رای اعتماد بگيرد در دوران تصدی نيز در مورد مسائل مهم و مورد اختلاف میتواند از مجلس برای هيئت وزيران تقاضای رای اعتماد كند.»
این در حالی است که طبق ماده 188 آئیننامه داخلی مجلس، رئيس جمهور ظرف مدت دو هفته پس از انجام مراسم تحليف و يا بعد از استعفا يا سقوط دولت، كتبا اسامی وزرای پیشنهادی را به همراه شرح حال هر يك از وزيران و برنامه دولت تقدیم مجلس میکند و رئيس مجلس هم مكلف است در اولين فرصت در جلسه علنی وصول معرفی نامه وزيران را اعلام و پس از قرائت دستور تكثير آن را صادر کند.
از ملاکهای مهم مجلس در رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت، کارنامه معرفی شدگان و سوابق اجرایی آنان در حوزه کاری آن وزارتخانه است.
رئیس جمهور به مدت دو ساعت و نیم فرصت دارد تا از کابینه پیشنهادی خود در مجلس دفاع کند و برای هر وزیر نیز نیم ساعت وقت دفاع دارد.
در اولین جلسه رای اعتماد به وزرا در صحن علنی مجلس، پس از صحبت های رئیس جمهور 5 نفر موافق و 5 نفر مخالف در مورد کلیات کابینه پیشنهادی دولت صحبت کرده و رایگیری در مورد کل انجام میشود.
سپس مخالفان و موافقان در مورد هر کدام از وزرا شروع به صحبت میکنند و در نهایت رای اعتماد جداگانه برای هر یک از وزاری پیشنهادی گرفته میشود.
15