آغاز زمستان تولد کدام هنرمندان موسیقی را رقم زد؟
امروز نخستین روز از آخرین زمستان قرن است. روزی که با تولد دو تن از هنرمندان سرشناس موسیقی همراه است؛ افلیا پرتوی و محمد نوری.
به گزارش ایسنا، افلیا پرتو یکم دیماه سال ۱۳۱۷ در تهران متولد شد. او در ۱۰ سالگی به هنرستان موسیقی ملی راه یافت. پرتو از محضر استادانی همچون «ابولحسن صبا» ، «علینقی وزیری»، «روحالله خالقی»، «حسین تهرانی»، «مهدی مفتاح» و «جواد معروفی» بهره برده است. این هنرمند سالها نزد «جواد معروفی» پیانو ایرانی را فرا گرفت.
او در رشته موزیکولوژی از هنرستان عالی موسیقی ملی مدرک کارشناس دریافت کرد و در رشته مدیریت امور فرهنگی موسیقی ادامه تحصیل داد.
این هنرمند سالها سرپرست ارکستر بانوان بود. این ارکستر بزرگ از سازهای ایرانی و غربی تشکیل میشد که به اجرای موسیقی ایرانی اختصاص داشت و افلیا پرتو در آن ارکستر ساز پیانو را مینواخت.
پرتو در سال ۱۳۹۰ در جشن خانه موسیقی ایران مورد تقدیر قرار گرفت و سال ۹۸ در جشنواره موسیقی فجر.
پرتو به ندرت تمایل به مصاحبه دارد. او سال ۹۱ در مصاحبهای با ایسنا شرکت کرد و درباره علت کم کار شدن خود گفت: «این روزها، کنسرت دادن برای آقایان هم سخت شده است و خیلی راحت اجراهایشان لغو میشود. خانمها هم که تکلیفشان معلوم است، در این عرصه مظلوم هستند و خودشان دست به دست یکدیگر میدهند. بنده و افراد دیگری که در دوازدهمین جشن خانه تقدیر شدند، در واقع نماینده همه خانمهای موزیسین بودیم. این کار تا حدی در روحیهمان تاثیر داشت چرا که فکر کردیم، به ما فکر میکنند. اما کم کاریها بیشتر به قوانین سختی که هست باز میگردد.»
افلیا پرتو
محمد نوری؛ مردی که با صدایش وطن پرستی درس می داد
امروز همچنین تولد محمد نوری است. مردی که با صدای دلاویزش برای وطن خواند. محمد نوری یکم دی ماه سال ۱۳۰۸ در تهران متولد شد و پس از پایان تحصیلات ابتدایی و متوسطه در رشتهی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد.
او علاوه بر فعالیت در عرصه موسیقی، چند کتاب را هم ترجمه کرد که از جمله رمان «درخت شیطان» نوشته ایرزی کازنیسکی است.
مرحوم نوری ابتدا در هنرستان تئاتر نزد اسماعیل خان مهرتاش مدت سه سال آواز ایرانی را بهطور سینه به سینه آموخت. سپس به هنرستان عالی موسیقی رفت و زیر نظر استادان مصطفی کمال پورتراب و مهندس سیروس شهردار سلفژ و نت و پیانو را فرا گرفت و پس از آن به کلاس اِولین باغچهبان ـ دیگر استاد هنرستان عالی موسیقی ـ رفت که مکتب وسعت صدای خود را پیدا کند.
محمد نوری آثاری همچون «ای ایران»، «سفرهای دور»، «آواز سرزمین خورشید»، «مریم جان»، «عروسی»، «چشمان آبی و دریا»، «انتظار»، «لانه متروک»، «بارانها»، «ترانههای چوپان»، «سرزمین گیلان»، «شالیزار»، «ای به خفته دل»، «توبیو»، «نشونشو»، «لالایی شیرازی» و «آواز سرزمین خورشید» را از خود به جا گذاشته است.
مصطفی کمال پورتراب پس از درگذشت محمد نوری به ایسنا، گفته بود: محمد نوری تربیت خانوادگی خوبی داشت، از کارهای مبتذل دوری میکرد و از افرادی که در سطوح برتر موسیقی بودند، بهره میگرفت و کارش در موسیقی پاپ بسیار ارزنده بود.
این آهنگساز پیشکسوت دربارهی محمد نوری که سلفژ را نزد او فراگرفته بود، یادآور شد: اطلاعات نوری در زمینه موسیقی بسیار خوب بود و پایه و اساس محکمی داشت و شاگردان خوبی را نیز تربیت کرد که افرادی مثل علیرضا شفقینژاد از یادگارهای او هستند.
کمال پورتراب دربارهی مدتی که محمد نوری نزد او سلفژ را فرا گرفته بود، چنین اظهار نظری دارد: هرکس که موسیقیدان میشود، باید تئوری سلفژ را به خوبی بداند؛ چون سلفژ علم موسیقی است و گوش را تربیت میکند و فرد میتواند ریتمها را بنویسد. برای من جالب است که محمد نوری این موضوع را که از شاگردان من بوده، مطرح کرده است و این هم از ویژگیهای خوب او محسوب میشود و نشان میدهد که او قدردان است؛ چون بسیاری هیچگاه نمیگویند که از کجا و چه کسی آموختهاند.
«محمد نوری به عنوان چهرهی ماندگار شناخته شد و این نشان میدهد که او در میان هنرمندان و مسؤولان دولتی شناختهشده بود و مورد توجه قرار میگرفت.»
کمال پورتراب دربارهی شیوهی آوازی محمد نوری تأکید داشت: محمد نوری در شیوهی آوازی خود پیشتاز بود و تحصیلات موسیقی را هم نزد خانم اِولین باغچهبان گذراند و اشعاری را هم که میخواند، اشعاری مردمی بود که وطنپرستی را درس میداد و مردم را نسبت به حقایق زندگی آگاه میکرد و کارهایش برخلاف برخی موسیقیهای پاپ امروزی بود که فقط کلمات بیمعنا در آنها پیدا میشود. همهی قطعات او باارزش بود و مردم را راهنمایی میکرد.
محمد نوری سال ۸۹ به دلیل ابتلا به بیماری درگذشت.
منبع: ایسنا
72