اعجوبه‌های موسیقی که نیازی به دیدن نداشتند!

با توجه به یافته‌های اثبات‌شده پزشکی، افراد نابینا و کم‌بینا توانایی شنوایی بالاتری از حد معمول دارند که به نوعی همین امر موجب می‌شود این افراد موانع چندانی در برابر یادگیری موسیقی نداشته باشند.

با این حال، در سال جاری سه نفر از طراحان کره‌ای، سازی را طراحی کرده‌اند که بر اساس خط بریل برای نوازندگان کم‌بینا استفاده می‌شود. ویتار Vitar که خلاصه شده عبارت گیتار بصری visual guitar است، نام این ساز است.

طراحان «ویتار» به دنبال ابداعِ سازی بودند که در فقدان بینایی هم به راحتی بتوان آن را نواخت.

در حالی که امروز تعداد اندکی ساز برای افراد کم‌بینا ساخته می‌شود، «ویتار» در حال خدمت‌رسانی به گروهی از نوازندگان است که به خوبی به تحریک شنوایی واکنش نشان می‌دهند.

همان‌طور که مطالعات عصب‌شناسی نتیجه گرفته‌اند، قدرت شنوایی در افراد کم‌بینا افزایش می‌یابد و این امر موجب می‌شود که بهتر بتوانند فرکانس‌های صوتی را تشخیص دهند.

بنابراین تیم سازنده ویتار تصمیم گرفت گیتاری بسازد که احساس طبیعی‌تری را به مخاطبان خود منتقل کند.

در یک نگاه گذرا، این گیتار شبیه به یک گیتار عادی است، اما طراحی المان‌های کلیدی این ساز الکترونیک به منظور خلق دستورالعمل‌های عملی برای کار با این دستگاه در غیاب بینایی برجسته شده‌اند.

این ساز شامل بدنه مقعر و بخش مرکزی تو رفته‌ای است که روی آن خطوطی موازی مشابه سیم‌ها در سازهای معمول، حکاکی شده است.

در دسته ساز هم از خط بریل به جای سیم استفاده‌ شده و به دلیل همین ویژگی منحصر به فرد، ساز همیشه کوک است.

نابینایانی که موزیسین‌های معروفی شدند

از خلق چنین سازها و البته فراهم آوردن امکانات کافی موسیقایی برای کم‌بینایان و نابینایان که گذر کنیم، به نام‌های سرشناسی در حوزه موسیقی می‌رسیم که از حس بینایی برخوردار نبوده‌اند؛ افرادی همچون استیوی واندر، بوچلی و ...

استیوی واندر

یکی از موفق‌ترین هنرمندان موسیقی تمام طول تاریخ، استیوی واندر است. او شش هفته زودتر به دنیا آمد و چشم‌هایش هرگز به طور کامل رشد نکرد. این وضعیت به عنوان رتینوپاتی نارس شناخته می‌شود.

اما این امر موجب نشد که استیوی اعجوبه از نواختن پیانو، درامز و هارمونیکا جا بماند. او در سن ۱۲ سالگی با یکی از شرکت‌های موسیقی به نام «Motown’s Tamla» قرارداد بست و در ۱۳ سالگی نخستین تِرَک موفق خود به نام «Fingertips» را که به رتبه نخست چارت بیلبورد راه یافت، منتشر کرد. این هنرمند هنوز هم به عنوان جوان‌ترین هنرمندی که به رتبه‌ی نخست چارت بیلبورد راه یافته است، شناخته می‌شود.

استیوی واندر

ری چارلز

چارلز یک موزیسین تأثیرگذار نابینا بود که در سال ۲۰۰۴ درگذشت. پروسه نابینایی او در چهارسالگی آغاز شد و تا هفت سالگی به طور کامل نابینا شد. ولی در همان سن، پیانو زدن را فرا گرفته بود و استعدادی ذاتی داشت.

در سنین جوانی چارلز اصول اولیه را فرا گرفت و در موسیقی سول (Soul music) که ترکیبی از جاز و بلوز است، پیشرو شد.

او در سال ۱۹۴۹ نخستین کار خود را به نام «Confession Blues» در ۱۹ سالگی منتشر کرد. ری چارلز یک سال بعد قطعه «I Got a Woman» را منتشر کرد که این اثر به جایگاه اول جارت آر اند بی دست یافت.

او طی دوران کاری خود تقریبا ۲۰۰ قطعه نوشت. چارلز همچنین سازمانی را برای کودکان ناشنوا و کم‌شنوا تأسیس کرد.

اعجوبه‌های موسیقی که به چشم‌هایشان نیازی نداشتند!

ری چارلز

آندریا بوچلی

بوچلی که اغلب به عنوان یکی از زیباترین صداهای دنیا شناخته می‎شود، یکی از خواننده‎های صاحب نام ایتالیا است. بوچلی با کاهش شدید بینایی به دلیل گلوکوم مادرزادی به دنیا آمد و در سن ۱۲ سالگی پس از یک حادثه فوتبال کاملا نابینا شد.

بوچلی در کودکی به عنوان یک اعجوبه شناسایی شد و حقیقتا نوازنده‎ای با استعداد است که می‌تواند درامز، فلوت، گیتار و ساکسیوفون بنوازد.

هر ساله ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهر و در برخی سال‌ها ۲۴ مهر را به عنوان روز جهانی نابینایان یا عصای سفید جشن می‌گیرند. این روز برای پاسداشت دستاوردهای و توجه به نیازهای افراد نابینا گرامی داشته می‌شود. در ایران روز بیست و چهارم مهر را روز عصای سفید نامیده‌اند.

* عکس تصویر: نمایی از ساز ویتار ویژه نابینایان