جنجال های جهان ورزش/ توپ طلاهایی که دزیده شد

نشریه فرانس فوتبال در سال ۱۹۵۶ جایزه ای را به نام توپ طلا معرفی کرد تا به بهترین بازیکن سال داده شود. تا سال ۱۹۹۵ تنها بازیکنان اروپایی می توانستند برنده این عنوان باشند و به همین خاطر بازیکنان بزرگی از کسب توپ طلا بازماندند. بهترین بازیکن سال را روزنامه نگاران و نمایندگان کشورها (سرمربی و کاپیتان های تیم ملی) انتخاب می کنند. این شکل انتخاب در طول سال ها جنجال های زیادی به همراه آورده و موجب شده است برخی از فوتبالیست ها با وجود بهترین بودن هرگز نتوانند برنده توپ طلا شوند (در سال ۲۰۲۲ تغییراتی در قوانین توپ طلا انجام شد تا بازیکنی که استحقاقش را دارد به این عنوان دست یابد). 

استنلی ماتیوس (۱۹۵۶)  

بازیکن انگلیسی نخستین برنده توپ طلا بود. او در حالی  این جایزه را به دست آورد که ۴۱ سال داشت. در آن زمان ماتیوس برای بلکپول بازی می کرد و تیمش نتوانست به جام قهرمانان اروپا صعود کند. با این حال عملکرد درخشانش در پیروزی ۴ بر یک انگلیس مقابل برزیل موجب شد روزنامه نگاران به او رای بدهند. متیوس با سه رای بیشتر نسبت به آلفردو دی استفانو برنده توپ طلا شد. 

دنیس لاو (۱۹۶۴)

تنها بازیکن اسکاتلندی است که توانست این عنوان را به دست آورد‌. بازیکن منچستریونایتد با هشت رای نسبت به لوییس سوارس برنده توپ طلا شد. این اتفاق در حالی افتاد که سوارس برای دومین سال پیاپی با اینتر فاتح جام قهرمانان اروپا شده بود. 

فلوریان آلبرت (۱۹۶۷)

بازیکن مجارستانی شهرت چندانی نداشت و افتخار بزرگش فتح لیگ کشورش و به ثمر رساندن ۲۸ گل در آن سال بود. انتخاب آلبرت به عنوان بهترین بازیکن سال همه را شگفت زده کرد چون همه تصور می کردند بابی چارلتون برنده این جایزه می شود. او در آن دوران بهترین بازیکن حال حاضر جهان بود. 

یوهان کرویف (۱۹۷۴)  

جام جهانی در تعیین برنده توپ طلا آن سال مهم ترین نقش را داشت و از میان دو ستاره تیم های آلمان و هلند (فینالیست های جام) انتخاب شد. کرویف در یک رقابت نزدیک از فرانتس بکن باوئر پیشی گرفت. بازیکن هلندی یازده رای بیشتر کسب کرد در حالی که تیمش در دیدار نهایی از آلمان شکست خورد و از فتح جام بازماند. 

آلان سیمونسن (۱۹۷۷)

بازیکن دانمارکی مونشن گلادباخ تیمش را به فینال جام قهرمانان اروپا ۱۹۷۷ رساند. سیمونسن با وجود گلزنی در دیدار نهایی شاهد شکست ۳ بر یک تیمش مقابل لیورپول بود. هرگز کسی متوجه نشد چرا او در آرا از کوین کیگان قهرمان و ستاره لیورپول پیشی گرفت. سیمونسن پس از دریافت توپ طلا با بارسلونا قرارداد امضا کرد اما در این تیم موفق نبود. 

ایگور بلانوف (۱۹۸۶)

انتخاب بازیکن شوروی به عنوان برنده توپ طلا خیلی قابل توجه بود چون او در مجموع دوران درخشانی نداشت. بازیکنانی همچون گری لینکر (بهترین گلزن جام جهانی و قهرمان لیگ انگلیس) و  امیلیانو بوتراگنیو (قهرمان لالیگا و یوفا) شایسته دریافت توپ طلا بودند. بلانوف بزرگترین افتخارش فتح جام برندگان اروپا با دیناموکیف بود. 

لوییس فیگو (۲۰۰۰)

هافبک پرتغالی با پیشی گرفتن از زین الدین زیدان بهترین عنوان فردی در دنیا را به دست آورد و باعث تعجب همگان شد. زیدان شانس اول کسب توپ طلا بود. خیلی از رای دهندگان هافبک فرانسوی را در ذهن داشتند اما در آخرین ساعات رای خود را عوض کردند. هیچکس دلیلش را نفهمید. به نظر می رسید انتقال فیگو از بارسلونا به رئال مادرید در این موضوع تاثیرگذار بوده است. 

مایکل اوون (۲۰۰۱)

توپ طلا ۲۰۰۱ یکی از جنجالی ترین ها بود. همه تصور می کردند رائول گونسالس برنده این جایزه می شود اما مهاجم انگلیسی با ۲۶ رای بیشتر نسبت به بازیکن رئال مادرید و ۶۲ رای بیشتر نسبت به اولیور کان این عنوان را به دست آورد. اوون به همراه لیورپول در آن سال فاتح اروپا، جام اتحادیه و اف ای کاپ شد. او یکی از بازیکنان مهم تیمش بود اما از لحاظ فردی عملکرد برجسته ای نداشت. 

پاول ندود (۲۰۰۳)

در آن سال توپ طلا به هافبک ۳۱ ساله اهل چک داده شد که قهرمانی در سری آ را با یوونتوس به دست آورد و توانست به فینال لیگ قهرمانان اروپا برسد. تیری آنری از لحاظ فردی و تیمی عملکرد برجسته تری داشت و ۳۰ گل برای آرسنالی که بدون شکست فاتح لیگ برتر شد به ثمر رساند. مهاجم فرانسوی با وجود این کارنامه درخشان برنده توپ طلا نشد.

آندری شوچنکو (۲۰۰۴)

مهاجم اوکراینی با به ثمر رساندن ۱۴ گل به همراه میلان فاتح سری آ ایتالیا شد و در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان حذف شد. همه دکو را شایسته کسب توپ طلا می دانستند چون هافبک پرتغالی با پورتو فاتح لیگ کشورش، سوپرجام پرتغال، لیگ قهرمانان و جام بین قاره ای شد. همچنین به همراه تیم ملی کشورش نایب قهرمانی در یورو را تجربه کرد. 

فابیو کاناوارو (۲۰۰۶)

مدافع یوونتوس با ایتالیا قهرمان جهان شد و یکی از مهره های کلیدی تیمش بود. تنها این موضوع موجب شد برنده توپ طلا شود و از کسانی همچون جانلوئیجی بوفون و آنری پیشی بگیرد. آنری در آن فصل عملکرد فوق العاده ای داشت اما هر دو فینال لیگ قهرمانان و جام جهانی را با شکست به پایان رساند. 

لیونل مسی (۲۰۱۰)  

توپ طلای ۲۰۱۰ یکی از پربحث ترین ها بود. خیلی از افراد آندرس اینیستا و یا ژاوی ارناندس را شایسته کسب این عنوان می دانستند. اینیستا گل قهرمانی تیم ملی اسپانیا را در جام جهانی به ثمر رساند و به همراه ژاوی برای نخستین بار فاتح این جام شد. دو بازیکن اسپانیایی همانند مسی قهرمانی در لالیگا را با بارسلونا تجربه کردند. ستاره آرژانتینی در آن سال برنده کفش طلای اروپا شد. مسی بیشترین رای را در میان سرمربیان و کاپیتان های تیم های ملی داشت و اینیستا در میان روزنامه نگاران. ستاره آرژانتینی ۲۲ درصد آرا را به خود اختصاص داد و هافبک اسپانیایی ۱۷ درصد. 

کریستیانو رونالدو (۲۰۱۳)

برنده توپ طلا ۲۰۱۳ با توپ برنزی تنها ۴ درصد اختلاف داشت. رونالدو با ۲۷.۹۹ درصد، مسی با ۲۴.۷۲ درصد و فرانک ریبری با ۲۳.۳۶ درصد رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. نکته جنجالی اینجا بود که کریستیانو در آن سال هیچ جامی را با تیم باشگاهی خود فتح نکرد. ستاره پرتغالی ۶۹ گل به ثمر رساند و این موضوع موجب شد از ریبری که با بایرن مونیخ فاتح سه گانه شد، پیشی بگیرد. برتری رونالدو در رای سرمربیان و کاپیتان ها بود. روزنامه نگاران به ریبری رای بیشتری داده بودند. 

لوکا مودریچ (۲۰۱۸)

هافبک کروات عملکرد برجسته ای در جام جهانی داشت و توانست با تیمش به فینال برسد اما در دیدار نهایی مغلوب فرانسه شد. با این حال بهترین بازیکن جام انتخاب شد. او با رئال مادرید سومین قهرمانی پیاپی اش را در لیگ قهرمانان تجربه کرد. قهرمانان جهان همچون آنتوان گریزمان، رافائل واران یا کیلیان ام‌باپه رای کمتری آوردند و حتی مسی و رونالدو. به عقیده برخی از بازیکنان یوونتوس این عنوان از کریستیانو دزدیده شد و اگر ستاره پرتغالی در رئال مادرید حضور داشت برنده توپ طلا می شد. افراد زیادی معتقد بودند نفوذ رئال مادرید موجب شد مودریچ برنده این جایزه شود. 

لیونل مسی (۲۰۲۱)

در سال ۲۰۲۰ بایرن مونیخ فاتح شش گانه شد‌ و روبرت لواندوفسکی به عنوان بهترین گلزن باورایی ها نقش مهمی در کسب این جام ها داشت. ستاره لهستانی بهترین سال دوران ورزشی اش را تجربه کرد اما فرانس فوتبال اعلام کرد به خاطر همه گیری کرونا مراسم توپ طلا برگزار نخواهد شد. یک سال بعد مسی بهترین بازیکن سال انتخاب شد و جنجال بسیاری به راه افتاد. خیلی ها معتقد بودند باید این جایزه به لواندوفسکی داده می شد. مسی در سال ۲۰۲۱ برای نخستین بار با تیم ملی آرژانتین یک جام فتح کرد و قهرمان کوپا آمه‌ریکا شد. لواندوفسکی هم در آن سال با بایرن قهرمان بوندسلیگا و سوپرجام آلمان شد و کفش طلای اروپا را به دست آورد. حتی خود مسی هنگام دریافت جایزه گفت که لواندوفسکی باید در سال ۲۰۲۰ برنده توپ طلا می شد.