معرفی انواع بیماری‌های روده +علائم و تفاوت آن‌ها

روده‌ها ؛ لوله‌های بلند طنابی شکلی هستند که سبب تجزیه غذا شده و از طریق آن غذای ورودی به بدن ماه دفع می شود. این عضو از بدن ما بیماری های مخصوص به خود را دارد که امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد به تشریح آن ها بپردازد.

روده و انواع آن

روده‌ها را می توان لوله‌های بلند طنابی شکلی نامید که غذا را تجزیه می‌کنند و تمام مواد مغذی و آب را از غذا می‌گیرند.

به این صورت که غذایی که می‌خوریم بعد از این که معده مان را ترک می‌کند وارد روده‌ها می‌شود.

ما ۲ روده داریم ؛ روده کوچک و روده بزرگ.

روده بزرگ، آخرین مکانی است که غذا قبل از ترک بدن به آن می‌رود و بیشتر کار گرفتن همه آب از مواد غذایی را انجام می‌دهد.

روده باریک

روده باریک طولانی‌ترین قسمت دستگاه گوارش نامیده می شود که حدود پنج تا ۶ متر طول دارد.

چون قطر این روده، باریک است (فقط ۲ تا چهار سانتیمتر) به آن روده باریک یا روده کوچک گفته می‌شود (در مقایسه با روده بزرگ که قطرش ۶ سانتیمتر است).

اولین قسمت از روده باریک که بلافاصله پس از معده قرار دارد، اصطلاحاً دوازدهه یا دئودنوم (Duodenum) نامیده شده‌است. دوازدهه کوتاهترین قسمت از روده باریک است.

۲ قسمت دیگر از روده باریک، پس از دوازدهه قرار دارند. این ۲ قسمت به ترتیب عبارت‌اند از تهی‌روده و درازروده.

روده بزرگ

روده بزرگ؛ یا فراخ‌روده به خشی از لولهٔ گوارش پستانداران گفته می شود که بین روده باریک و مخرج قرار دارد و شامل کورروده cecum و پس‌روده Colon و راست‌روده Rectum است.

طول روده بزرگ حدود یک و نیم متر است. آب موجود در غذا‌ها و همچنین بخشی از آبی که نوشیده‌ایم، در روده بزرگ بازجذب می‌شود و باعث می‌شود که مدفوع از حالت مایع به حالت جامد تبدیل شود.

چگونه بیماری‌های روده را بشناسیم؟

بیماری‌های روده انواع مختلفی دارند که هر کدام نشانه‌های گوناگونی را داراست.

در ادامه به علل و علائم بیماری‌های کورون، سندرم روده تحریک پذیر، سلیاک، کولیت اولسراتیو و دیورتیکولوز و تفاوت هر کدام را با سایر بیماری‌های روده می‌پردازیم.

بیماری های روده

اگر چند ساعت بعد از خوردن غذا دچار درد شکم شوید، به طور مکرر اسهال داشته باشید، خونریزی از مقعد داشته باشید، کاهش وزن داشته باشید، دارای تعریق شبانه باشید و یا دچار تب عودکننده باشید، ممکن است دچار یکی از بیماری‌های رودههستید.

بیماری کورون

از آنجایی که علائم بیماری کرون شبیه سایر بیماری‌های روده است، تشخیص آن بسیار مشکل است. کورون یک بیماری مزمن است که موجب التهاب روده می‌شود.

این بیماری بیشتر در قسمت پایینی روده کوچک (ایلئوم) وروده بزرگ (کولون) تاثیر دارد، اما می‌تواند هر جایی از لوله گوارش، از دهان تا مقعد را نیز مبتلا کند.

این التهاب در تمام دیواره روده قرار دارد و موجب درد شکم، اسهال، تب و کاهش وزن می‌شود.
بیماری کرون ربطی به استرس ندارد.علت بروز کورون سیستم ایمنی این بیماران، دارای واکنش زیادی نسبت به مواد و باکتری‌های موجود در روده است.

هنگامی که گلبول‌های سفید خون به دیواره روده حمله کنند، التهاب سمی را می‌سازند که موجب ورم مزمن روده و زخم شدن آن می‌شوند. اگر بستگان درجه اول شما دچار این بیماری باشند، احتمال مبتلا شدن شما به این بیماری زیاد است.


علائم بروز کورون

درد شکم اغلب در یک‌چهارم قسمت پایینی و راست شکم
اسهال
خونریزی مقعد
کاهش اشتها
تب
کاهش وزن
کم خونی
خستگی
درد مفاصل
مشکلات پوستی
کودکان دارای این بیماری ممکن است تاخیر رشد داشته باشند.
تشخیص بیماری کورون
از آنجا که هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری کورون وجود ندارد، پزشکان ترکیبی از آزمایشات را تجویز می‌کنند تا مطمئن شوند بیماری شما چیست و بیماری‌های دیگری که دارای علائم مشابه با کورون هستند را رد کنند.

بیماری‌هایی که علائمی شبیه کرون دارند شامل سندرم روده تحریک پذیر، سلیاک، کولیت اولسراتیو و دیورتیکولوز است.

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر یک اختلال شایع دستگاه گوارش است که می‌تواند بالا و پایین دستگاه گوارش را درگیر کند.

زنان ۲ تا سه برابر مردان به این بیماری دچار می‌شوند.

علت بروز IBS

به نظر می‌رسد، رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده باریک و روده بزرگ علت این بیماری باشد.
در بیماران مبتلا به IBS، تولید گاز در روده بزرگ باعث می‌شود، روده بزرگ بیش از حد فعال شود.
دارو‌های خاص و غذا‌ها (شکلات، غذا‌های چرب، لبنیات و حبوبات و الکل) باعث بدتر شدن علائم این بیماری می‌گردند.
زنان مبتلا به IBS، ممکن است علائم بیماری را در طول دوره قاعدگی خود داشته باشند و این نشان می‌دهد که هورمون‌های جنسی می‌توانند بر IBS اثر بگذارند.
بیشترین علت IBS به نظر می‌رسد که عفونت مزمن باکتری‌هایی که در روده زندگی می‌کنند، باشد.
با وجود عفونت، اعصاب تخریب می‌شوند و یبوست رخ می‌دهد.

علائم IBS

پدرد شکم
یبوست و یا اسهال
نفخ
مدفوع همراه با مخاط
سوزش سردل
تهوع و استفرغ
بیماران مبتلا به این بیماری، معمولا در هنگام اجابت مزاج درد ندارند و در هنگام خوابیدن، علائم آن‌ها از بین می‌رود.

تفاوت با سایر بیماری ها

استرس علائم این بیماری را بدتر می‌کند. این بیماری با بیماری کورون متفاوت است، زیرا بیمار مبتلا به IBS علائم التهابی را ندارد. علائم التهاب عبارتند از: کاهش وزن، کم خونی، خونریزی از مقعد، مدفوع خونی و یا تب عودکننده. علائم در بالا و یا پایین دستگاه گوارش وجود دارد.

بیماری سلیاک

در بیماری سلیاک، پوشش روده باریک تخریب می‌شود و با جذب مواد مغذی تداخل دارد.

بیماران دارای عدم تحمل پروتئینی به نام گلوتن است. گلوتن در گندم، جو، چاودار و جوی دوسر وجود دارد.

علت بروز سلیاک

در این بیماران وقتی گلوتن خورده شود، سیستم ایمنی به سلول‌های جداره روده باریک حمله می‌کند و موجب از بین رفتن پرز‌های روده می‌شود.

این پرزها، کارشان جذب مواد مغذی به خون است و بدون آنها، سوء تغذیه رخ می‌دهد.

علائم سلیاک

علائم این بیماری نیز شبیه علائم بیماری کورون است. علائم فقط منحصر به دستگاه گوارش نیست.

یک بیمار ممکن است اسهال و درد شکم داشته باشد و بیمار دیگر دچار زودرنجی و افسردگی باشد.
خستگی
کم خونی
کاهش وزن
درد استخوان
تاخیر رشد
تغییرات رفتاری
گرفتگی عضلانی
بی حسی اندام
زخم دهان
درماتیت (التهاب پوست)
تغییر رنگ دندان‌ها
عادت ماهانه نشدن
کمبود آهن
تفاوت با سایر بیماری ها
این بیماری با استرس، جراحی، بارداری، زایمان و عفونت ویروسی شدت می‌گیرد.

علائم منحصر به دستگاه گوارش نیست.

کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی

بیماری کولیت زخمی همانند بیماری کرون، یکی از بیماری‌های التهابی روده است.
التهاب و زخم‌های کوچک در دیواره روده بزرگ باعث این بیماری می‌شود.
التهاب در مقعد و پایین‌ترین قسمت روده بزرگ رخ می‌دهد، اما می‌تواند تمام روده بزرگ را درگیر کند.
زخم‌های کوچک در محل التهاب باعث تخریب سلول‌های پوششی روده و خونریزی می‌شود و عفونت می‌کند.

علت بروز کولیت اولسراتیو

واکنش سیستم ایمنی به محیط زیست، رژیم غذایی و یا عفونت موجب ایجاد التهاب در دیواره روده می‌شود.

علائم بروز کولیت اولسراتیو

اسهال خونی
درد شکم
تب
خونریزی مقعد
خستگی
کم خونی
کاهش اشتها
کاهش وزن
از دست دادن مایعات و مواد مغذی

تفاوت با سایر بیماری ها

این بیماری با استرس رابطه‌ای ندارد، اما در برخی افراد، استرس موجب تشدید علائم بیماری می‌شود.
در این بیماری التهاب در قسمت بالای پوشش روده بزرگ وجود دارد، در حالی که در بیماری کورون، التهاب در تمام دیواره سخت روده‌ای وجود دارد.

بیماری دیورتیکولوز

بسیاری از مردم دارای کیسه‌های کوچکی در روده بزرگ است که به طرف بیرون برآمده هستند.
هر کیسه کوچک را به نام دیورتیکولوم می‌خوانند و روده‌ای که دارای این کیسه‌ها باشد را دیورتیکولوز می‌گویند.
وقتی این کیسه‌ها عفونی و یا ملتهب شوند، به نام دیورتیکولیت خوانده می‌شود.

علت بروز دیورتیکولوز

در کشور‌هایی که رژیم غذایی آن‌ها از لحاظ فیبر غذایی کمبود دارد، این بیماری شایع است.
فیبر باعث می‌شود مدفوع راحت‌تر دفع شود و از یبوست جلوگیری می‌کند.
هنگامی که مدفوع و یا باکتری در دیورتیکولوم گیر کند، موجب عفونت آن و بروز بیماری می‌شود.

علائم بروز دیورتیکولوز

درد خفیف شکم
حساسیت زیاد به لمس در قسمت چپ و پایین شکم
نفخ
یبوست
تب
تهوع
استفراغ
لرز
تفاوت با سایر بیماری ها
استرس با این بیماری در ارتباط است.
علائم این بیماری ناگهانی و بدون علائم هشداردهنده بوجود می‌آیند.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1980