ماجرای آدم‌ربایی رضاشاه به روایت همسرش

تاج‌الملوک آیرملو، همسر اول رضاشاه و مادر محمدرضا پهلوی در کتاب خاطراتش روایتی دارد از دزدیده شدن آیت‌الله مدرس توسط رضاشاه، زمانی که سردار سپه بود، ماجرا را از زبان او می‌خوانید:

«رضا» از این قبیل زرنگی‌ها و سیاست‌ها زیاد داشت. یکی از کار‌های جالب او دزدیدن و محبوس کردن «مدرس» بود. «مدرس» یک مخالف عمده رضا محسوب می‌شد و علیه او زیاد آنتریک می‌کرد.
حالا من ماجرای دزدیدن مدرس را که از حوادث شیرین مبارزات پارلمانی ایران است برای‌تان شرح می‌دهم.
این حادثه در موقع ابراز تمایل مجلس به کابینه رضا (که آن موقع سردار سپه بود) روی داد.
«رضا» که می‌دانست اگر مدرس در مجلس حضور داشته باشد شروع به آنتریک علیه او خواهد کرد به طرفدارانش دستور می‌دهد مدرس را به بهانه مذاکره با وی (رضا) به خانه قوام‌الدوله (محمد قوام - قوام‌السلطنه بعدی) بکشانند و در همان جا سرش را گرم کنند تا جلسه مجلس تمام شود!
طرفداران رضا به مدرس مراجعه و به او می‌گویند سردار سپه پیشنهاد مذاکره با شما را دارد و به این بهانه او را به خانه قوام می‌برند تا ظاهرا رضا هم در آن محل حاضر و به اصطلاح مذاکراتی بین رهبر مخالفان و رضا به عمل بیاید.
مدرس بالکل با رضا مخالف بود، چه در قضایای جمهوری و چه بعد‌ها در جریان تغییر سلطنت.
طرفداران رضا به مدرس این‌طور وانمود می‌کنند که رضا تسلیم نظریات مدرس شده و حالیه می‌خواهد بیاید و شروط مدرس را بشنود و بپذیرد! با سیاست رضا (!) مدرس را چند ساعت قبل از شروع جلسه مجلس به خانه قوام‌الدوله می‌برند و منتظر سردار سپه می‌نشینند.
پس از ساعتی که می‌بیند از آمدن رضا خبری نیست عزم خروج می‌کند. هربار که مدرس می‌خواهد از منزل خارج شود به او می‌گویند الساعه سردار سپه از وزارت جنگ تلفن کرد و گفت: در راه است. یا می‌گویند سر راه به ارگان حزب رفته، و پس از بازرسی مختصری، در راه است!
خلاصه به لطایف‌الحیل مدرس را در خانه نگاه می‌دارند تا ساعت ۳ بعدازظهر که جلسه مجلس تمام می‌شود! (البته با ۹۰ رای موافق به سردار سپه!)

منبع: خاطرات تاج‌الملوک؛ همسر اول رضاشاه و مادر محمدرضاشاه، مصاحبه‌کنندگان: ملیحه خسروداد، تورج انصاری، محمدعلی باتمانقلیچ، بنیاد تاریخ شفاهی (معاصر)، تهران: به‌آفرین، چاپ دوم، ۱۳۸۰، صص ۲۴۵ و ۲۴۶.

منبع: انتخاب

66