قاچاق چوب از جنگل‌ها 48 درصد افزایش یافت

افزایش قیمت واردات چوب و آغاز طرح تنفس در جنگل‌های شمال که از اواخر سال 96آغاز شد، میزان فشار بر جنگل‌های زاگرسی و حتی جنگل‌های هیرکانی را افزایش داده است. فرمانده وقت یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها سال گذشته معتقد بود که افزایش چشمگیری در این خصوص نداشته‌ایم اما بررسی آمار برخی استان‌ها نشان‌دهنده وجود افزایش بود. هرچند نمی‌توان شرایط سخت اقتصادی را در این مسئله بی‌تاثیر دانست اما قاچاق چوب و شرایط اقتصادی رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند. مقایسه آمار پرونده‌های کشف شده قاچاق چوب در سال‌جاری با سال قبل نیز نشان‌دهنده این افزایش است اما فرمانده فعلی یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها تأکید می‌کند که افزایش پرونده‌ها، به‌دلیل محافظت و افزایش برخوردهای قضایی با قاچاقچیان بوده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود آغاز طرح تنفس جنگل‌های شمال از سال گذشته و حفاظت و مراقبتی که باید افزایش یابد، این جنگل‌ها بیشترین میزان حجم چوب‌های قاچاق را به‌خود اختصاص داده‌اند. اما تعداد پرونده‌ها و موارد کشف شده از قاچاق چوب، ‌در جنگل‌های زاگرسی بیشتر است. قاچاق چوب با اوضاع و شرایط اقتصادی ارتباط مستقیمی دارد، ‌هر قدر شرایط اقتصادی سخت‌تر شود میزان قاچاق چوب هم افزایش خواهد یافت. بعضی از جنگل‌نشینان عمدتا معیشت خود را از این راه می‌گذرانند. آنگونه که فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها می‌گوید وجود چند هزار روستا در داخل جنگل‌های کشور نقش مؤثری بر قاچاق درختان جنگلی می‌گذارد. بعضی از این درختان نیز در کوره‌های زغال که در دل جنگل‌ها و در داخل زمین حفر شده‌اند، ‌به زغال تبدیل می‌شوند. هرچند در برخی استان‌ها از یکی دو سال قبل آبگرمکن‌های خورشیدی در اختیار روستاییان و جنگل‌نشینان قرار داده شد تا از قاچاق چوب و تبدیل آن به زغال کاسته شود اما سود به‌دست آمده از تولید زغال، همچنان قاچاقچیان را وسوسه می‌کند. کارخانجات و کارگاه‌های صنایع چوبی نیز بخش دیگر این ماجرا هستند.

دستگیری 1900قاچاقچی در 9ماهه سال‌جاری
سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها به همشهری گفت: در سال‌جاری حفاظت و مراقبت از جنگل‌های کشور به کمک آموزش‌های ویژه به جنگلبانان، افزایش یافته و حفاظت قدرتمندتری در حال اجراست تا با قاچاق چوب مقابله کند. او درخصوص فعالیت کارخانه‌ها نیز می‌گوید: « توقف بهره‌برداری از جنگل و همچنین افزایش قیمت واردات چوب، منجر به بالا رفتن قیمت چوب شده است. در بررسی‌هایمان به‌صورت سر زده از کارخانجات صنایع چوبی بازدید کرده و با آنهایی که از چوب‌های جنگلی استفاده می‌کنند برخورد قضایی می‌شود.» این برخورد قضایی شامل حال همان قاچاقچیان هم می‌شود همان‌ها که به گفته عباس‌نژاد از ابتدای امسال تا پایان آذر‌ماه 1900نفرشان دستگیر شده‌اند اما مانند دیگر موارد محیط‌زیستی، با پرداخت جریمه و احیانا گذراندن دوران حبس دوباره فعالیت خود را از سر می‌گیرند. براساس اطلاعاتی که سازمان جنگل‌ها در اختیار روزنامه همشهری قرار داده از مجموع 3900فقره پرونده تشکیل شده در قاچاق چوب در 9ماهه سال‌جاری، 65درصد متعلق به جنگل‌های شمال، 25درصد متعلق به جنگل‌های زاگرسی و 10درصد دیگر نیز متعلق به دیگر مناطق جنگلی بوده است. همچنین بیشترین موارد کشف شده و پرونده‌های تشکیل شده متعلق به جنگل‌های زاگرسی است اما بیشترین حجم چوب‌های قاچاق شده به جنگل‌های هیرکانی تعلق دارد.
اما مهم‌ترین مسئله در قاچاق درختان جنگلی، افزایش میزان قاچاق و پرونده‌های تشکیل شده آن در سال 98نسبت به سال قبل از آن است. این میزان در 9ماهه سال 98نسبت به همین بازه زمانی در سال قبل 48درصد افزایش یافته است. البته فرمانده یگان حفاظت تأکید می‌کند: « افزایش 48درصدی کشفیات در سال‌جاری، صرفا به‌معنای افزایش میزان قاچاق نیست و می‌تواند نشانگر نتیجه حفاظت و دقت بیشتر جنگلبانانی باشد که در سال‌جاری آموزش‌های حفاظتی بیشتری دیدند.»

نگاهی به آمار
در میان 3استان شمالی کشور که بیشترین میزان و حجم کشفیات را به‌خود اختصاص داده‌اند، استان مازندران با 30درصد، بیشترین سهم قاچاق درختان جنگلی را به‌خود اختصاص داده البته این میزان در حوزه ساری بسیار بیشتر از حوزه نوشهر است. استان گیلان نیز با اختصاص 25درصد از سهم قاچاق و پرونده‌های کشف شده در این خصوص، رشد قابل‌توجهی نسبت به سال قبل داشته است. در میان استان‌های زاگرسی که در مجموع 25درصد پرونده‌های کشف شده در 9ماهه سال‌جاری را از آن خود کرده‌اند، استان فارس با 7درصد، ‌چهارمحال و بختیاری با 4درصد، خوزستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد هر کدام با 3درصد به‌ترتیب 3 رتبه اول سهم قاچاق درختان جنگلی را به‌خود اختصاص داده‌اند. مقایسه این آمار با سال گذشته نشان می‌دهد استان چهارمحال و بختیاری هرچند امسال در صدر میزان قاچاق چوب قرار ندارد اما همچنان در میان 3 رتبه اول است. علی محمدی‌مقدم، ‌مدیرکل منابع طبیعی استان پیش از این در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرده بود بیشترین درختانی که در این استان قاچاق می‌شوند، ‌در نهایت به زغال تبدیل می‌شوند. استان ایلام نیز که سال گذشته 6درصد مجموع قاچاق را به‌خود اختصاص داده و در رتبه دوم قرار داشت در 9ماهه سال‌جاری تنها یک درصد از قاچاق چوب در استان‌های زاگرسی را دارد.