قدرتمندترین انفجار گیتی

ستاره شناسان شواهدی از قدرتمندترین انفجار جهان را یافته‌اند. این گروه با استفاده از داده‌های تلسکوپ‌های فضایی اشعه ایکس "ایکس‌.ام.ام-نیوتن"(XMM-Newton) متعلق به آژانس فضایی اروپا و "چاندرا"(Chandra) متعلق به ناسا و تلسکوپ‌های زمینی "MWA" در استرالیا و تلسکوپ رادیویی "GMRT" در هند دریافتند که یک "دهانه" از یک انفجار در مقیاس میان‌کهکشانی توسط یک ابرسیاه‌چاله واقع در خوشه کهکشانی "اوفیوکوس"(Ophiuchus) که از هزاران کهکشان با فاصله ۳۹۰ میلیون سال نوری از زمین ایجاد شده است.

این انفجار به قدری بزرگ است که نمی‌توان مقیاس آن را در ذهن تصور کرد. در واقع انفجار سیاه‌چاله خوشه "اوفیوکوس" آنقدر بزرگ است که تقریباً غیرقابل باور به نظر می‌رسد.

"سیمونا جیانسیتوسی" از محققان این مطالعه می‌گوید: یک تفاوت اساسی در این انفجار این است که شما می‌توانید پانزده کهکشان راه شیری را در این دهانه انفجاری قرار دهید.

پانزده کهکشان راه شیری برابر با یک میلیون و ۵۷۵ هزار سال نوری یا یک و نیم برابر فاصله بین زمین و کهکشان آندرومدا خواهد بود.

یک ابرسیاه‌چاله در مرکز این دهانه میان‌کهکشانی و در هسته خوشه این کهکشانی نشسته است که انرژی مورد نیاز این انفجار باورنکردنی شامل فوران‌های قدرتمند گازی و پرتوهای ایکس و امواج رادیویی را تأمین می‌کند.

در حقیقت، اندازه عجیب و مهیب این انفجار دلیل عدم اعتقاد به آن در هنگام اولین رصد است. براساس گزارش آژانس فضایی اروپا(ESA)، اولین سرنخ از این انفجار در سال ۲۰۱۶ مشاهده شد که گروهی از اخترشناسان به رهبری "نوربرت ورنر" داده‌های انتشار اشعه ایکس را از ناحیه انفجار که توسط رصدخانه چاندرا جمع آوری شده بود، بررسی کردند.

در نهایت یک مطالعه به رهبری "جیانسیتوسی" داده‌های رصدخانه‌های فضایی را بررسی کرد و آنها را با مشاهدات رصدخانه‌های زمینی رادیویی ترکیب کرد که منجر به تایید این انفجار بزرگ شد.

نکته قابل توجه این بود که دریافتند قدرت این انفجار پنج برابر بیشتر از قدرتمندترین انفجار سیاه‌چاله قبلی در خوشه کهکشان "MS۰۷۳۵.۶ + ۷۴۲۱" است.

در حال حاضر به گفته اخترشناسان، انفجار سیاه‌چاله "اوفیوکوس" یک "فسیل رادیویی" است. این انفجار به دلیل مکیدن گاز و گرد و غبار توسط سیاه‌چاله از کهکشان میزبان ایجاد شده است.

"ملانیا جانستون هالیت" عضو گروه بین المللی رادیو نجوم در استرالیا می‌گوید: داشتن اطلاعات ترکیبی از تلسکوپ‌های اشعه ایکس و رادیویی این منبع خارق العاده را نشان داده است، اما برای پاسخ به بسیاری از سؤالات باقیمانده، به داده‌های بیشتری نیاز است.

این تحقیقات در مجله Astrophysical Journal منتشر شده است.

منبع: ایسنا

24