پاساژگردی؛ ژستی اجتماعی در خلاء امکانات اوقات فراغت؟
مراجعهکنندگان به پاساژها و مراکز خرید بزرگ به بهانه خرید، تفریح و یا حتی گذراندن ساعاتی از زمان بیکاری خود پاساژگردی میکنند؛ این در حالیست که نگرانیهایی با ایجاد پدیده پاساژگردی بوجود آمده و آن تبدیل «فضاهای بسته تجاری و تحت حاکمیت بازار» به «فضاهای عمومی» است.
به گزارش خبر فوری به نقل از ایسنا، دکتر الهام اسماعیلی روانشناس بالینی گفت: پاساژها و مراکز خرید بزرگ، وجه جداییناپذیر زندگیهای امروزی است؛ مراکز و مالهایی با دکوراسیونی جدید و جذب کننده که صرفا دیگر تجاری نیستند و طبقات تفریحی ـ فرهنگی را نیز به خود اختصاص دادهاند؛ همین امکانات زمینه گذراندن اوقات فراغت در این مکانها را چشمگیر کرده است.
وی با اشاره به اینکه روندهای مختلف اجتماعی همواره مبتنی بر یک نیاز ایجاد میشوند، گفت: نیازها همواره دلیلی بر شکل گیری رفتارها و روندهای مختلف اجتماعی هستند.
وی با بیان این که میزان شادکامی در جامعه ایران در رتبه های بسیار پایین قرار دارد، اظهار کرد: بسیاری از افراد برای گذران وقت خود به کارهای مختلفی روی میآورند که از جمله آنها می توان به موضوع پاساژ گردی اشاره کرد؛ به طوری که امروزه پاساژ گردی برای تامین شادکامی افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
این روانشناس بالینی در برنامهای رادیویی با موضوع پاساژ گردی جوانان و اوقات فراغت افراد، با اشاره به این که قوه خودآگاه انسان همواره به دنبال تامین نیازها است، عنوان کرد: نیازهای انسان هیچگاه مرتفع نمی شود، مگر در صورتی که راهکاری را برای رفع نیاز به ذهن ارائه دهیم؛ در حالی که تمام راهکارهای ارائه شده راهکارهایی درست و صحیح نیستند.
وی با اشاره به ارتباط خرید با اوقات فراغت افراد، توضیح داد: در بسیاری از مواقع خرید و گذراندن اوقات فراغت می تواند در کنار هم و به موازات یکدیگر انجام شوند در حالی که در برخی از مواقع خرید یا گذراندن اوقات فراغت می تواند منحصر به خود صورت بگیرد.گذراندن اوقات فراغت در بسیاری از مواقع می تواند بدون هیچ نام یا عنوانی صورت بگیرد.
مصطفی سراج، مدیر سابق بهزیستی تهران نیز در این باره اظهار کرد: متاسفانه بسیاری از پاساژهای شهری در کشور بدون برنامه ریزی های فرهنگی شروع به فعالیت کردهاند.
وی با بیان اینکه امروزه پاساژگردی بخشی از هویت شهری است، گفت: پاساژهای امروز نمودی از بازارهای قدیمی هستند، به طوری که پاساژها را میتوان مظاهر جدیدی از بازارها دانست.
سراج با اشاره به این که موضوع پاساژگردی در ایران دارای پیوست های فرهنگی نیست، اظهار کرد: اگر به موازات نیازهای جدیدی که در جامعه شکل می گیرند، پیوست های فرهنگی در موضوعات مختلف روی کار می آمدند، جامعه با بسیاری از مشکلات و معضلات روبرو نمی شد. متاسفانه بسیاری از پاساژهای شهری در کشور بدون برنامه ریزیهای فرهنگی شروع به فعالیت کردهاند.
وی در خصوص معضل پاساژ گردی در کشور، عنوان کرد: امروزه مضرات پاساژگردی به مراتب بیشتر از محاسن آن است.
همچنین دکتر پوریا گل محمدی جامعه شناس نیز با اشاره به اینکه پاساژگردی موضوع و تفریحی جدید نیست، گفت: پاساژگردیهای امروزی مثالی از بازارگردیهای قدیمی است، به طوری که این بازارگردیها امروزه از حالت افقیهای قدیمی به حالت عمودی یا طبقاتی درآمدهاند.
وی همچنین در ادامه افزود: بازارهای قدیمی با مدیریت و انتخاب مردان شکل گرفته و اداره میشد، در حالی که پاساژهای امروزی با نگاه و نگرش زنان اداره شده و انتخاب و سلیقه زنانه نقش مهمی را در شکل گیری پاساژها دارد.
این پژوهشگر حوزه اجتماعی در خصوص ساختار بازارهای قدیمی کشور توضیح داد: بسیاری از بازارهای قدیمی ایران علاوه بر مراکز خرید دارای تماشاخانه، مساجد و حمام بودهاند. بر همین اساس پاساژهای امروزی نیز با تقلید از بازارهای قدیمی با در نظر گرفتن نیازهای فرهنگی و اجتماعی افراد در حوزه های مختلف شروع به فعالیت کرده اند.
35