شکاف نسل‌ها، عامل ویرانگر رابطه والدین و نوجوانان

مهشید فکری، روانشناس اظهار کرد: دوران کودکى و نوجوانى هر کدام به نوعى، مهم‌ترین دوره‌ زندگی فرد محسوب می‌شوند. ویژگی‌های تربیتی و رشدی در این دوره‌ها می‌تواند بر سلامت روانی و فردی افراد تاثیرگذار باشد. یکی از شایع‌ترین تعارضاتی که در دوره کودکی وجود دارد غذا خوردن بچه‌ها است و والدین به شدت با این مسئله مشکل پیدا می‌کنند.

او افزود: شاهد والدینی هستیم که قاشق به دست در منزل ساعت‌ها با فرزند خود سر و کله می‌زنند تا به او اندکی غذا دهند. اگر این تعارض حل نشود و ادامه یابد، این کودک حتما دچار اختلال خوردن خواهد شد. با بزرگ‌تر شدن بچه‌ها، نوع تعارض آنها عوض می‌شود.

فکری ادامه داد: به طورمثال مشکل در خوردن، در سن نوجوانی کمتر دیده می‌شود ولی آموزش نظم و انضباط در دوره دبستان و حتی پیش‌دبستانی از جمله تعارضاتی‌ است که به سن نوجوانی نیز کشیده می‌شود. اغلب خانواده‌ها اذعان می‌کنند که همیشه تخت، اتاق و وسایل فرزندانمان بی‌نظم و به‌هم ریخته است و بچه‌ها وقتی به سن بلوغ می‌رسند حیطه تعارضاتشان هم گسترش می‌یابد.

این روانشناس گفت: هر چه بچه‌ها بیشتر رشد می‌کنند میل به داشتن قدرت و استقلال در آنها افزایش می‌یابد و شرایط بروز تعارض بین والدین و فرزندان به تبع بیشتر می‌شود. نوع لباس پوشیدن، استقلال خواهی، نوع آرایش و ابراز وجود، اعتقادات مذهبی، ساعت ورود و خروج منزل، رابطه با جنس مخالف و هویت شخصیتی و میزان استفاده از فضای مجازی از جمله دلایل گسترش حیطه تعارضات است.

او با اشاره به سن ازدواج جوانان بیان کرد: بعد از بزرگ شدن بچه‌ها و رسیدن آنها به سن ازدواج، کیفیت حل تعارضشان به بعد از ازدواج هم انتقال پیدا می‌کند و میزان مشکلات هر فرد اگر زیاد باشد، این موضوع به زندگی متاهلی او هم وارد می‌شود.

مسئولیت پذیری و شکاف نسل ها

فکری مطرح کرد: نوجوانان اغلب سعی در شانه خالی کردن از انجام وظایف دارند و یا در خواست‌هایی مکرری در خصوص خرید اجناس گران مانند ماشین، موتور و امثال آنها را دارند. در این حالت یا والدین توانایی خرید آن وسایل گران قیمت را ندارند و یا صلاح نمی‌دانند که برای فرزند خود تهیه کنند. مسئله‌ای که بسیار در روابط والدین و نوجوان مطرح است، مسئله شکاف نسل‌هاست. اگر پدر و مادر بتوانند با نوع آموزش و پیشرفت جامعه ارتقا دهند، این تعارضات کمتر خواهد شد.

او ادامه داد: شکاف نسل پیامد ناآگاهی والدین است. منبع تعارضاتی که شکل می‌گیرد معمولا از سمت همین والدین بوده و درمان هم باید روی همین والدین متمرکز شود. پدر و مادر باید مسئول و هدایت کننده تعارضات نوجوان خود باشند. کودکان را وقتی می‌توانیم در حل تعارض شریک کنیم که به سن مشخصی رسیده و هر چه سن فرزند کمتر باشد، مسئولیت حل تعارضات بیشتر بر دوش خانواده است.

عوامل تعارض

این روانشناس اظهار کرد: عوامل متعددی وجود دارد که والدین تعارض ایجاد می‌کنند. مانند آمادگی والد شدن برای هر مرحله از رشد، به طور مثال والدینی که یک فرزند دارند و دوران کودکی او را خیلی شیرین‌ گذراندند، ولی در نوجوانی دچار تعارض می‌شوند. مشکل والدین این است که خودشان را برای مرحله بلوغ فرزندشان آماده نکردند. مسئله مهمی که وجود دارد نبود مهارت لازم پدر و مادر برای ورود به مرحله نوجوانی و مدیریت تعارضات فرزندشان است.

وظایف مهم والدین

او در پایان گفت: یکی از وظایف مهم والدین تهیه یک لیست کامل از تمام رفتار‌های تعارضی فرزندشان است. از طریق این پیش‌نویس‌ها والدین می‌توانند از آموزش‌هایی که دیده‌اند، به طور واقع بینانه تری جهت رفع مشکل‌شان بهره گیرند و از قالب‌های ذهنی‌شان خارج شوند که به این فرآیند عقلانی‌سازی تئوری‌ها و باور‌های تربیتی می‌گویند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

70