شیرکوه یزد، دماوند نیست!

همین چند روز پیش، وقف بخشی از کوه دماوند در کشور، سر و صدای زیادی به پا کرد و حالا نوبت به شیرکوه یزد که منطقه‌ای حفاظت شده محسوب می‌شود، رسیده است؛ بلندترین قله در استان یزد که از زیستگاه‌ها مهم حیات وحش این استان به شمار می‌رود و اگر نابودی آن یا بخشی از آن را به معنای نابودی استان بدانیم نیز نکرده‌ایم.

تنوع زیستی شیرکوه و گونه‌های منحصر به فرد این منطقه و به خصوص گونه‌های در حال انقراض آن از اهمیت این منطقه حکایت می‌کند و این در حالیست که حوزه آبریز این منطقه نیز از منابع اصلی تامین آب استان به شمار می‌آید.

سال‌هاست که پرونده معادنی مانند معدن مس دره زرشک و حوالی آن با وجود تعارض‌های متعدد با حیات وحش در این محدوده حفاظت شده هنوز بسته نشده و گویا هنوز مسئولان به اهیمت محیط زیست پی نبرده و خیال شوم معدن‌کاری در این منطقه را در سر دارند و اشتغال پایدار و درآمدزایی را وعده می‌دهند.

این مسئله را در حالی شاهد هستیم که در استان معدن‌خیز یزد نه تنها مشکل اشتغال همچنان پابرجاست که بسیاری از نیروهای شاغل در معادن این استان، مهاجران غیربومی و اتباع بیگانه هستند و تبعات صنعت‌کاری و معدن کاری از نگاه مردم پنهان نمانده است.

این روزها واگذاری منطقه حفاظت شده شیرکوه به معدن‌کاران در فضای مجازی سر و صدای زیادی به پا کرده اما بیشترین نگرانی ما مربوط به سبقه معدنکاری‌های قبلی است که با وجود بعضاً دغدغه‌های تمام قد زیست محیطی، نادیده گرفته شده و بخشی از زمین یزد تقدیم معدن‌کاران شده است.

واگذاری شیرکوه به معدنکاران صحت ندارد

«علیرضا نوکار» فرماندار شهرستان تفت در گفت‌وگویی، با بیان این که واگذاری منطقه شیرکوه به معدن‌کاران به هیچ وجه صحت ندارد، می‌گوید: امکان چنین مسئله‌ای وجود ندارد مگر این که براساس قانون و مقررات و با هماهنگی انجام شده باشد که البته در حال حاضر چنین مسئله‌ای نمی‌تواند صحیح باشد.

وی با بیان این که واگذاری معدن با هماهنگی تهران و به صورت مزایده به متقاضیان عرضه می‌شود، می‌گوید: البته بعضی از مناطق شیرکوه دارای مسائلی است که ما نیز روی آن حرف داریم و مصوباتی نیز در این زمینه وجود دارد به طوری که براساس این مصوبات هرگونه واگذاری در محدوده شیرکوه باید با هماهنگی فرمانداری تفت باشد که تاکنون حتی موضوعی در این باره مطرح نشده است.

این مسئول با بیان این که معدن‌کاری روال قانونی دارد، می‌گوید: البته ممکن است بخشی از معدن در عرصه‌های شیرکوه باشد که از حقوق دولت محسوب می‌شود و دولت می‌تواند از آن بهره‌برداری کند و براساس قوانین معادن در محدوده‌های مشخص شده با در نظر گرفتن تمام نکات مانند منابع آب و غیره می‌تواند واگذاری انجام شود.

وی اضافه می‌کند: البته در این زمینه از ادارات مرتبط حتماً استعلام شده و در صورت بروز یا وجود هر نوع مشکلی در این فرایند، متوقف خواهد شد اما قبل از همه این موارد فرمانداری باید براساس ابلاغ رسمی، در جریان قرار داشته باشد.

نوکار در مورد معدن دره زرشک نیز تصریح می‌کند: در حال حاضر معدن دره زرشک خارج از محدوده استان و منتظر نظر شورای عالی محیط زیست است.

وی می‌گوید: این معدن براساس تعدد کارشناسان و پژوهشگران در سال‌های قبل(حدود 20 سال) در حال حاضر مورد مطالعه قرار داشته و بعد از مطالعه در سطح ملی باید تصویب و ابلاغ شود که در این صورت برای استان و شهرستان تفت قابل اجراست.

این مسئول با تاکید بر این که مشاوره‌های زیادی در زمینه معدن دره زرشک انجام شده است، می‌گوید: متناسب با نظر شورای عالی محیط زیست تصمیم‌گیری نهایی انجام خواهد شد.

اما هنوز در این زمینه با وجود اهمیت منطقه حفاظت شده و وجود نگرانی‌های زیست محیطی، شاهد واکنش‌ خاصی از سوی اداره کل محیط زیست نبوده‌ایم، هر چند که گویا برخی از معادن مانند معدن دره زرشک نیز قبلاً بدون مجوز محیط زیست فعالیت‌هایی داشته است.

در این باره نیز «نیره پورملایی» مدیرکل محیط زیست یزد می‌گوید: سازمان صنعت، معدن و تجارت استان یزد به استناد قانون رفع موانع تولید و سرمایه‌گذاری و ماده ۲۴ قانون معادن، صرفاً در خصوص معادن واقع در مناطق چهارگانه تحت مدیریت محیط زیست از اداره کل محیط زیست استعلام می‌شود و در سایر عرصه‌های طبیعی فقط از منابع طبیعی اعلام نظر می‌کنند.

تعدد اعطای مجوزها در این سال‌ها نه تنها نتوانسته اهمیت محیط زیست را در برداشته باشد بلکه گویا هنوز محیط زیست، جزو اولویت‌های کشورمان به شمار نمی‌رود به طوری که بعضاً شاهد اظهار بی‌اطلاعی متولی محیط زیست هستیم.

البته «نیره پورملایی» در این باره یادآور می‎شود که با این وجود، اداره کل محیط زیست طی مکاتبات متعدد، مرز مناطق چهارگانه، مناطق شکار ممنوع و سایر زیستگاه‌های حساس و ارزشمند استان را به مبادی ذیربط ارسال کرده است.

منبع: ایسنا

38