دکتر فاطمی: فرزندِ آن پدری که قراردادِ سال ۱۹۳۳ را تمدید کرد علیه نهضت ملی قیام نمود

صبح یکشنبه ۲۵ مرداد ۱۳۳۲، در پی ناکامی کودتای نظامی نیمه شب گذشته شاه که البته در نطفه خفه شد، فراکسیون نهضت ملی و سایر احزاب تصمیم به برگزاری میتینگی در میدان بهارستان گرفتند.

از ساعت سه بعدازظهر همان روز میدان بهارستان برای انجام میتینگ آماده و چند میکروفون بزرگ به همراه میز خطابه در اطراف آن نصب شد، مأموران انتظامی نیز در نقاط مختلف میدان برای مراقبت از اوضاع حاضر شدند و به تدریج از ساعت پنج و ده دقیقه عصر دسته‌جات مختلف با شعار‌هایی در دست وارد میدان شدند.

شعار‌ها از این قرار بود: «مرگ بر کودتاچیان»، «ملت خواهان اعدام کودتاچیان است»، «پیروز باد ملت»، «ما شاه نمی‌خواهیم»، «مصدق پیروز است» و... یکی از ناطقین این میتینگ دکتر فاطمی وزیر خارجه وقت بود که طی نطق تند و پر از کنایه‌ای به شاه تاخت، او را چندین بار فرزندِ عامل قرارداد ۱۹۳۳ خواند، و رژیم پهلوی را منقرض‌شده دانست. متن این نطق که فردای آن روز در خلال گزارش مفصل میتینگ بهارستان در روزنامه اطلاعات درج شد به این شرح بود:

مردم قهرمان تهران، من به این احساسات پاک شما تعظیم می‌کنم. وفاداری و ثبات شما مردم قهرمان تهران موجب این پیروزی‌ها می‌باشد.

هموطنان، وضع مزاجی من طوری نیست که بتوانم زیاد صحبت کنم و من در مقابل احساسات سرشار شما چند کلمه به عنوان تشکر عرض می‌کنم.

هموطنان، «چو تیره شود مرد را روزگار/ همه آن کند کش نیاید به کار»

هموطنان، دیشب وقتی تفنگ‌های گارد شاهنشاهی به طرف من نشانه‌روی می‌کرد، من، چون به اراده شما ایمان داشتم می‌دانستم که نهضت ملی نخواهد مرد.

هموطنان، فرزندِ آن پدری که قراردادِ سال ۱۹۳۳ را ۶۰ سال تمدید کرد علیه نهضت ملی قیام نمود. پدرش بیست سال عامل کمپانی نفت جنوب بود و چهل سال دیگر را برای پسرش باقی گذاشت. امروز شما باید نشان بدهید که روی پای خود می‌ایستید و هرکس که با شما مخالفت کند او را از بین برمی‌دارید. به آن‌ها که می‌گویند نهضت شما رنگ خارجی دارد بگویید آن کسی که خارج از مرز شماست خارجی است. برای شما استعمار سیاه و سفید، سیاه و سرخ علی‌السویه است.

هموطنان، جنایات دربار پهلوی روی جنایات ملک فاروق را سفید کرد.

هموطنان، از اسلحه‌ای که به خون شما تهیه شده بود فرزندِ عاملِ قراردادِ ۳۳ می‌خواست علیه شما به کار برد. روزی که صدای رادیو تهران بلند شد و گفت: «نقش کودتاچیان نقش بر آب شد» وی راه اولین سفارتی را که انگلستان در خارج از ایران دارد در پیش گرفت. امروز روزی است که فرد فرد شما مانند سرباز باید بیدار باشید. امروز شما باید دست به دست فرزند رشید وطن، دکتر مصدق، بدهید و برای ایران نو از تحریکات جلوگیری کنید. دربار پهلوی آن‌چنان منقرض شد که جز اراده خدا اراده دیگری نمی‌توانست، بدون این‌که خون از دماغ کسی بریزد این کابوس مرگ نابود شد.

هموطنان، وظیفه سنگین خود را فراموش نکنید؛ از این دقیقه به بعد مواظب‌تر و مراقب‌تر از همیشه باشید. خدای ایران بزرگ است، خدای ایران نخواست نهضت شما واژگون شود. فرزندِ عاملِ قراردادِ ۳۳ می‌خواست به جنگ خدا برود، می‌خواست به جنگ ملت و اجتماع که مظهر اراده خداست برود، ولی خدا آن‌چنان او را بر زمین زد که هیچ‌کس در مخیله خود تصور نمی‌کرد.

منبع: انتخاب

24