با دوستان جدید کودکانمان چه کنیم؟

جهان امروز با سرعت عجیبی در حال پیشرفت است. پیشرفتی که باید به هر ترتیبی به آن رسید و از جهان عقب نماند. فضای مجازی و گوشی های هوشمند یکی از مصداق‌های پیشرفت تکنولوژی است و این روزها کمتر کسی پیدا می‌شود که یک گوشی هوشمند دست نگیرد و یا در فضای مجازی فعالیت نداشته باشد. این پدیده اجتماعی و فناوری‌های نوین در بین جوانان، نوجوانان و حتی کودکان بسیار پرطرفدار است. هر اتفاق جدیدی که فراگیر می‌شود فرصت‌ها و تهدیدهایی ایجاد می‌کند. استفاده درست از هر چیزی می‌تواند تهدیدها را تبدیل به فرصت کند. با یادگیری نحوه درست استفاده از این فناوری می شود پیامدهای مخرب آن را خنثی کرد.
دکتر طیبه حاجی محمد یزدی کارشناس ارشد مشاوره خانواده در رابطه با این پدیده گفت: فضای مجازی و گوشی‌های هوشمند اتفاقی جهانی و بسیار گسترده است. از این رو پیدا کردن یک جایگزین مناسب و قابل عرضه به نوجوانان کار سختی است. بهتر است به جای فکر کردن به یافتن یک جایگزین مناسب، این امکانات را به نوجوانان بشناسانیم. با شناخت فضای مجازی، فرصت‌ها و نحوه درست استفاده از آن‌ها می توانیم به شکل بهتری از این ابزار فراگیر بهره ببریم.
وی افزود: زمانی که اینترنت به جهان عرضه شد نیز قصه همین بود و حالا نوبت فضای مجازی است. در آن زمان با بیان مضرات این پدیده بخش قابل توجهی از پیامدهای منفی آن از بین رفت. حالا هم چاره کار همین است. با بیان معایب و همچنین نحوه درست برخورد با این فناوری به سادگی می‌توان اعتیاد به آن و تاثیرات مخرب در بین نوجوانان را کاهش داد. باید توجه داشت این امکانات جدید می‌توانند ماهیت انسانی بشر را نیز در تیررس خود قرار دهند. تنها با شناخت درست می‌شود تمام مشکلات را رفع کرد.
یزدی در رابطه با وظیفه والدین در کاهش عواقب این امکانات بیان کرد: در این شرایط والدین وظایف مهمی برعهده دارند. امروزه والدین به رغم اینکه از گوشی تلفن همراه و فضای مجازی استفاده می‌کند؛ این فضا و امکانات به‌روز را دقیق و عمیق نمی‌شناسند و استفاده سطحی و عادی دارد. تا زمانی که خودشان نتواند این ابزار را بشناسند نمی‌تواند به نوجوان خود کمک کنند.
این روانشناس خانواده ادامه داد: والدین با رعایت سه اصل می‌توانند از آثار مخرب فضای مجازی جلوگیری و استفاده از این فضا را به درستی ساماندهی کنند. اصل اول شناخت کامل این فناوری است. دومین اصل شناخت درست و کامل نوجوان و جوان است و اصل سوم یادگیری نحوه همراهی با فرزندانشان و چگونگی آموزش صحیح و بیان مضرات و فرصت‌های این فضاست. به این ترتیب می‌توانند به درستی شرایط را کنترل کنند.
وی در ادامه متذکر شد: ممنوعیت کامل بچه‌ها از گوشی هوشمند، فضای مجازی و اینترنت کار اشتباهی است. در حال حاضر همه ما می‌بینیم که به سبب کرونا آموزش به صورت مجازی شده است و این مسئله به ما ثابت می‌کند نمی‌توان در دنیای امروز نوجوانان را از گوشی هوشمند و فضای مجازی محروم کرد. در جهانی که رو به پیشرفت است والدین فقط باید آموزش درستی ببینند و همچنین آن را به فرزندانشان منتقل و با ساماندهی، برنامه ریزی و برنامه سازی فعالیت نوجوانان را جهت دهی کنند.
یزدی در رابطه با وظیفه نوجوانان و جوانان گفت: از طرفی خود نوجوان و جوان باید شناخت دقیقی نسبت به خود، اهداف، توانایی‌ها و ارزش های وجودی خود داشته باشد. در این صورت قطعاً می تواند به درستی از این امکانات استفاده کند و درگیر افراط و تفریط نشود. اگر نوجوان و جوان بداند هدف غایی و مسیر درست رسیدن به آن چیست؛ می‌تواند از فضای مجازی و گوشی هوشمند به عنوان ابزاری برای رسیدن به هدف بهره ببرد.
وی افزود: امروزه بسیاری از افراد از این امکانات به عنوان مولفه شخصیت و برای چشم و هم چشمی استفاده می‌کنند و نه ابزاری برای زندگی. وقتی هدف و برنامه دقیقی وجود نداشته باشد؛ استفاده بهینه نمی شود. باید دقت کرد و هر جا که این امکانات از ابزار به مانعی برای موفقیت و عامل سوختن عمر و زمان بدل شد؛ جلوی آن را گرفت.
یزدی ادامه داد: پیشرفت تکنولوژی باعث تسهیل کارها و ارتباطات شده است. این نشان می‌دهد این امکانات بسیار ارزنده هستند. اگر شناخت صحیح، داشتن هدف، برنامه سازی و ساماندهی برای نوجوانان و جوانان، مسئولین و خانواده‌ها تحقق نیابد پیامدهای منفی از بین نخواهد رفت.
وی اظهار داشت: یکی دیگر از راه‌هایی که یک نگاه عمیق‌تر و روشن‌تر به نوجوانان و جوانان می‌دهد؛ معرفی افراد موفقی است که در زمان حاضر و با همین امکانات به موفقیت رسیده‌اند. با شناختن این افراد نسل جوان امروز می‌بیند با هدف داشتن، برنامه سازی و استفاده بهینه از امکانات می‌توان به موفقیت های کلان دست یافت.

منبع: ایسنا

70