راه ناهموار مازندران کرونایی تا پایتخت گردشگری اکو

پیشنهاد میزبانی مازندران به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو (سازمان همکاری اقتصادی) حدود اواخر سال ۱۳۹۷ از سوی میراث فرهنگی و استانداری مازندران به وزیر میراث فرهنگی و گردشگری کشور (رئیس سازمان میراث فرهنگی وقت) داده شد و مهر ماه امسال به تصویب هیات وزیران کشورهای عضو اکو در تاجیکستان درآمد.

تاریخ ۱۲ مهر ماه سال ۹۸ رویداد بزرگی در تاریخ گردشگری مازندران و صنعت توریسم کشور رقم خورد و این استان رسماً به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) در سال ۲۰۲۲ انتخاب شد که به گفته مسئولان هدف این میزبانی معرفی مازندران به عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری منطقه خزر و توسعه صنعت گردشگری استان و ایران است.

این رویداد می تواند فصل تازه‌ای برای قدم نهادن مازندران در مسیر توسعه صنعت گردشگری باشد، زیرا میزبانی این استان از پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو به معنای پرده برداری از زیبایی های طبیعی و معنوی و داشته های تاریخی استان برای جمعیت ۴۲۰ میلیون نفری کشورهای عضو است که در نوع خود فرصت اقتصادی بزرگی برای استان و حتی اقتصاد ایران محسوب می شود.

همچنین میزبانی مازندران صرفا از ۹ کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو نخواهد بود و شامل کشورهای خاور دور و خاورمیانه و حتی کشورهای شرق اروپا نیز خواهد بود که این مسئله در نوع خود صفحه جدیدی در صنعت گردشگری این استان باز می کند که لازم است برای دستیابی به اقتصاد عاری از نفت، این صفحه هرچه بهتر تزئین و برای گردشگران ارائه شود.

البته مازندران همواره توانایی خود برای میزبانی عددی از مسافران و گردشگران را به خوبی نشان داده است و میزبانی سالانه از ۳۰ میلیون گردشگری گواه از ظرفیت بالا و متنوع مازندران برای اقامت مسافران می دهد.

اما همانند فرصت‌های بزرگ گردشگری دنیا مانند جام جهانی ، المپیک ، جشنواره رنگ ها و دیگر مناسبت‌ های جهانی، این رویداد نیز نیاز به پیش زمینه ها و برنامه‌ریزی درخور خود دارد.

همچنین در صنعت گردشگری خارجی مسئله اندکی با مسافر پذیری یا گردشگری داخلی متفاوت است. زیرا برای جذب حداکثری سرمایه و آورده گردشگر باید خدمات متنوع و سازگار با نیاز مشتری (مسافر) و همراه با معرفی تاریخ، طبیعت و هویت مازندران به عنوان یک مقصد گردشگری خاص ارائه شود.

زیرا گردشگران با هدف زندگی در مقصدی از پیش برنامه ریزی شده و آگاهانه سفر می کنند و صرفا مسافران تعطیلان پایان هفته نیستند.

تاکنون دبیرخانه اجرایی این مناسبت ، برگزاری جلسات ساماندهی راهنمایان گردشگری را انجام داده و از " لوگو " یا نماد ساری ۲۰۲۲ به عنوان شناسنامه میزبانی مازندران از پایتخت گردشگری اکو رونمایی کرد، اما استقبال از چنین رویدادی با اهدافی که برای آن تعیین شده، آمادگی بیشتری از رونمایی از لوگو می طلبد.

بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که زیرساخت های مازندران برای میزبانی از پایتخت گردشگری کشورهای اکو و حتی گردشگری خارجی مناسب و کافی نیست. توسعه جاده‌های استان ، کیفیت بخشی به حمل و نقل عمومی ، حل مشکلات زباله ، ایجاد فضای پاک در استان ، کیفیت بخشی و تنوع بخشی به ظرفیت اقامتگاهی ، تنوع اماکن تفریحی و سرگرمی ، مناسب سازی چیدمان شهرهای استان بویژه ورودی های شهری و از همه مهمتر ایجاد نگاه گردشگر پذیری در میان مردم و مسئولان از جمله کاستی هایی است که تقریبا همه کارشناسان صنعت توریسم و جهان گردی بر آن اتفاق نظر دارند.

همه این مشکلات و موانع به یک طرف ، گویا مازندران باید با مهمانی ناخواسته برای میزبانی از پایتخت گردشگری میزبانی کند و آن هم ویروسی که به نظر می رسد به این زودی دست از سر گردشگری این استان و جهان بر نمی دارد.

ویروس کرونا از اواخر سال گذشته وارد مازندران شد، تاکنون هزاران میلیارد تومان به اقتصاد نوپای گردشگری مازندران خسارت وارد کرد و بسیاری از فعالین این حوزه را نیز بیکار و خانه نشین ساخت. حال سوال این است که آیا گردشگری مازندران باحال ناخوش خود می تواند برای رویداد ۲۰۲۲ آماده شود و اینکه چگونه این استان با وجود ویروس کرونا به دنبال بهره برداری حداکثری خواهد بود؟

راه سخت اما شدنی

کارشناس ارشد جهانگردی اظهار داشت: مسئله ویروس کرونا و مدت زمان حضور و فراگیری آن در میان مردم موضوع مهم و غیرقابل انکار است و باید در تمام برنامه ریزی ها جهت میزبانی از رویداد ۲۰۲۲ در نظرگرفته شود.

بیتا نیاکی با انتقاد از روزمرگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان برای ورود به فاز عملیاتی پروژه ، افزود: به نظر می رسد که مجموعه میراث فرهنگی نیز هنوز موضوع را جدی نگرفته یا در برنامه ریزی و هدف ناتوان هستند.

وی با اشاره به پیش بینی تداوم شیوع ویروس کرونا راه را برای گردشگری مازندران دشوارتر از گذشته توصیف کرد و گفت: آماده سازی استان حتی با شرایط بد اقتصادی کنونی نیز دست یافتی است اما مثل اینکه همیشه برنامه ریزی و تبیین هدف برای حوزه مدیریت گردشگری مازندران دشوار است.

این کارشناس گردشگری گفت: مدیران استان به راحتی می توانند از استانهای همچون اصفهان برای جلب و جذب گردشگری استفاده کنند و حتی در این زمینه از کشورهای دیگر نیز الگوبرداری کنند.

او موفقیت در این رویداد را مساوی با سرمایه گذاری چندین هزار میلیاردی دانست و افزود: مازندران برای توسعه گردشگری باید به توریسم خارجی روی بیاورد و موفقیت در رویداد ۲۰۲۲ تنها از طریق مدیریت منسجم امکان پذیر است.

ثبات کرونایی اولویت رویداد ۲۰۲۲

نیاکی تاکیدکرد: مازندران در نخستین قدم باید به شرایطی ثابت در فراگیری ویروس کرونا دست یابد زیرا اگر همچنان با پیک های متعدد مواجه باشیم باید به طور کل قید میزبانی اکو را بزنیم.

وی بار دیگر کنترل و مدیریت ویروس کرونا در استان را اولویت نخست برای ایجاد فضای ایمن جهت ورود گردشگران خارجی توصیف کردو افزود: چشم پوشی حداقل کوتاه مدت از گردشگری سنتی یا مسافر پذیری نیز برای مدیریت کرونا لازم است و باید گردشگری هدف مند و مدیریت شده و اقامت های رسمی در اولویت قرار بگیرد.

این کارشناس جهانگردی از مسئولان خواست تا رویداد ۲۰۲۲ را بی اهمیت نبینند زیرا این مسئله می تواند به عنوان سکوی پرتاب گردشگری استان و کشور از زنجیر گردشگری سنتی باشد که علاوه‌بر توسعه این حوزه ، می تواند پایه ارزآوری کشور را نیز فراهم کند.

نیاکی گفت: مسئله کرونا چیزی نیست که در رویداد پایتخت گردشگری کشورهای اکو به دقیقه ۹۰ یا ماه‌های پایانی موکول کرد و باید از همین امروز این رویداد را در اولویت همه نهادها قرار داد.

کرونا و پیش‌بینی ناپذیری

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران اظهار داشت: تداوم شیوع ویروس کرونا شرایط ویژه ای را برای میزبانی از پایتخت اکو ایجادمی کند که نیازمند مطالعات دقیق تر است.

مهران حسنی افزود: اگر ملاک را وضعیت امروز استان قرار دهیم باید اعتراف کرد که مازندران برای چنین رویدادی آماده نیست اما ضعف ها و کاستی‌های زیرساختی استان قابل اصلاح است.

وی ادامه داد: برای میزبانی از پایتخت کشورهای اکو تاکنون مطالعات بسیاری صورت گرفته و نقاط قوت و ضعف استان احصا شده است اما ویروس کرونا بازنگری همه مطالعات را ضروری کرد و باید همه جوانب را چندین بار بررسی کنیم.

معاون گردشگری تاکیدکرد: در صورت فروکش کردن ویروس کرونا می توان امیدوار بود که شرایط تا حدودی دلخواه پیش خواهد رفت اما اگر شیوع این ویروس همچنان تداوم داشته باشد نیازمند اقدامات جدی تری در حوزه مدیریت سفر هستیم.

حسنی به خسارت گسترده ویروس کرونا به بخش گردشگری مازندران اشاره کرد و گفت:کاهش بیش از ۷۰ درصدی میزان مسافر در ۶ماهه نخست امسال بخش قابل توجهی از توان مالی و عملیاتی گردشگری استان را گرفته است و این مسئله در انعطاف پذیری ، اصلاح و کیفیت بخشی به خدمات تاثیر خواهد گذاشت.

وی تصمیم گیری میزبانی از پایتخت کشورهای اکو در شرایط کرونایی را بسیار پیچیده توصیف کرد و گفت: همه چیز به زمان بستگی دارد و البته زمان بسیار کم و کارها باقی مانده بسیار گسترده است.

اعتبار ۳۵۰ میلیارد ریالی در راه مازندران

معاون گردشگری مازندران در تازه ترین سخنانش روز شنبه هفته جاری با اشاره به اینکه برای صلاح زیرساخت های استان جهت میزبانی از رویداد ۲۰۲۲ منابع مالی ملی لازم است گفت: برای اجرای درست برنامه های تبلیغاتی و میدانی حدود ۳۵۰ میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شد تا بتوانیم فعالیت های جانبی و اصلی اجرای این برنامه را پیش ببریم.

پیش بینی این میزان اعتبار برای مازندران در حالی است که میزان اعتباری که برای تبریز به عنوان میزبان پایتختی کشورهای اکو در سال ۲۰۱۸ تصویب شده بود ۴۴۰ میلیارد ریال بود و البته آن زمان معضلی به نام کرونا وجود نداشت.

علاوه بر این افزایش هزینه ها نیز بخش دیگری از مشکلات مالی میزابنی مازندران در رویداد ۲۰۲۲ است که بر دوش این بخش سنگینی می کند.

آنطور که به نظر می رسد مدیران ارشداستان و در حوزه گردشگری برای میزبانی گردشگرانه مازندران از کشورهای عضو اکو در شرایط کرونایی هیچ برنامه خاصی ندارد و البته زمان نیز در حال کوتاه تر شدن است.

آمارها نیز نشان می دهد وضعیت کرونایی مازندران همچنان قرمز است و در حال حاضر بیش از ۵۰۰ بیمار کرونایی در بیمارستان‌های استان بستری هستند و پیش‌بینی مسئولان نیز کماکان حاکی از پیک‌های پی در پی دارد.

منبع: ایرنا

68