پایتختی نهج‌البلاغه کاشان، فرصتی برای نشر معارف علوی
نهج‌البلاغه در واقع کتابی است گزیده از خطبه‌ها و اوامر، نامه‌ها، رسائل و وصایا، کلمات قصار، حکمت‌آمیز و مواعظ حضرت امام علی (ع) که از سوی سید رضی در حدود قرن چهارم هجری قمری برجا مانده است.
اقدامات ارزنده‌ای تا کنون در زمینه نهج البلاغه انجام شده اما به اعتقاد کارشناسان هنوز نتوانستیم متن و مفهوم آن را در جامعه پیاده‌سازی کنیم و مجموعه فضائل امام علی (ع) ناشناخته مانده است که طرح کاشان در پایتختی نهج‌البلاغه امکان فعالیت‌های تازه‌ای به منظور آموزش و ترویج هدفمند این معارف علوی را در کشور به ویژه در استان اصفهان و کاشان فراهم می‌کند.
کتاب‌هایی البته پیش از نهج‌البلاغه نیز در این زمینه از سوی علما و نویسندگانی زبردست به رشته تحریر درآمده بود اما نهج‌البلاغه را با فصاحت و بلاغتی مثال‌زدنی می‌توان به عنوان یکی از کامل‌ترین و منسجم‌ترین اثرهای برجا مانده در نوع خود محسوب کرد.
اگرچه در این سال‌ها ترجمه‌های فراوانی از این کتاب سراسر حکمت صورت گرفته است که مشتمل بر ۲۳۹ خطبه می‌شود، اما پر واضح که در عمل حق مطلب در مورد چنین کتاب با ارزش اخلاقی- ادبی ادا نشده است.
نهج‌البلاغه البته کتابی چندان مهجور نیست و همواره مورد توجه از سوی شیعیان قرار داشته و تفسیرهای گوناگونی بر آن نگاشته شده است اما به باور جمعی از مسئولان و کارشناسان، طرح پایتختی نهج‌البلاغه کاشان فرصتی خوب برای توجهی درخور و بازخوانی این گنجینه معرفت و حکمت در سطح جامعه فراهم می‌کند.
پیشینه پیوند کاشان و نهج‌البلاغه
مدیرعامل موسسه امیرالمومنین (ع) کاشان از این شهرستان به عنوان اولین‌های نهج‌البلاغه یاد کرد و گفت: از ابتدای تدوین کتاب نهج‌البلاغه از سوی سید رضی، نخستین حافظ نهج‌البلاغه در جهان تشیع جمال‌الدین محمد ابن حسین قریب کاشانی بوده است.
حجت‌الاسلام مجتبی حسن‌زاده افزود: نخستین شارع نهج‌البلاغه قطب‌الدین راوندی و اول معجم نهج‌البلاغه موضوعی جهان تشیع متعلق به آیت‌الله شیخ احمد کاشانی بوده است که این عالمان دینی جزو اعاظم و بزرگان نهج‌البلاغه جهان اسلام و جهان تشیع به شمار می‌روند.
وی بیان کرد: با توجه به این پیشینه و رسالتی که موسسه امیرالمومنین (ع) کاشان از سال ۸۲ داشت، در زمینه نهج‌البلاغه کار کرد و در این ۱۷ سال موفق شد بیش از ۵۰ حافظ کل نهج‌البلاغه را برای نخستین بار در جهان تشیع تربیت کند.
مدیرعامل موسسه امیرالمومنین (ع) کاشان همچنین کسب بیش از ۵۰ رتبه کشوری در مسابقه‌های سراسری حفظ و ترجمه نهج‌البلاغه را از دیگر افتخارهای این موسسه برشمرد و اظهار داشت: نزدیک یک هزار و ۲۰۰ نفر نیز در این موسسه حافظ اجزای کلام حضرت امام علی (ع) شدند.
وی با اشاره به موفقیت‌های کاشان در زمینه نهج‌البلاغه در جهان تشیع یادآور شد: نخستین مدارس شبانه‌روزی حفظ، ترجمه و تفسیر قرآن کریم و نهج‌البلاغه در جهان تشیع متعلق به موسسه امیرالمومنین (ع) کاشان است.
حسن‌زاده اضافه کرد: هر سال از سراسر ایران و دیگر نقاط از جمله کشورهای اندونزی، پاکستان و هندوستان برای حفظ نهج‌البلاغه به کاشان سفر می‌کنند تا در طول یک سال حافظ کل نهج‌البلاغه شوند؛ چرا که کاشان تنها شهر و در واقع نگین نهج‌البلاغه‌ای جهان تشیع شده است.
وی تشریح کرد: با توجه به اینکه کاشان به عنوان یک پایلوت برای نهج‌البلاغه در جهان تشیع انتخاب شده است، می‌کوشیم همه روحانیان، موسسه‌ها، کانون‌های فرهنگی و مسئولان در ترویج مفاهیم آن مشارکت کنند تا پیام این طرح از دارالمومنین به سایر نقاط کشور و جهان تشیع ارسال شود.
پایتختی نهج‌البلاغه، اقدامی ماندگار
دبیر جامعه روحانیت مبارز کاشان نیز انتخاب این خطه به عنوان پایتخت نهج‌البلاغه به مدت ۲ سال از سوی معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اقدامی قابل تقدیر و یک حرکت ماندگار عنوان کرد.
حجت‌الاسلام علیرضا شاه‌فضل در این زمینه گفت: انتخاب کاشان به عنوان پایتخت نهج‌البلاغه از جمله افتخارهای این شهرستان در راستای احیای نهج‌البلاغه و مفاهیم با ارزش این کتاب نورانی است.
وی افزود: کاشان به واقع از جمله شهرهایی است که از دیرباز برای این کتاب با عظمت اقدام‌هایی به کوشش قطب‌الدین راوندی، سید ابوالرضا راوندی و دیگر علمای دینی انجام داده و موسسه امیرالمومنین (ع) هم نسبت به تربیت حافظان نهج‌البلاغه فعالیت‌های گسترده‌ای را در سطح منطقه و کشور انجام داده است.
دبیر جامعه روحانیت مبارز کاشان با اشاره به تلاش‌ها برای انتخاب این شهرستان به عنوان نخستین پایتخت نهج‌البلاغه کشور، اظهار داشت: این فرصت باید از سوی همه فرهیختگان، دانشمندان، هنرمندان و صاحبان فرهنگ و ادب مورد توجه قرار گیرد و در زمینه ترویج مفاهیم آن کارهای فرهنگی و هنری گوناگونی انجام شود.
وی تاکید کرد: شاعران، خطاطان، نقاشان و هنرمندان تئاتر باید فعالیت خود را در راه ترویج مفاهیم نهج‌البلاغه صرف کنند تا بتوانیم یک الگوسازی خوبی برای دیگر شهرهای کشور باشیم که قرار است پایتخت بعدی کتاب نهج‌البلاغه در سال‌های آینده باشند.
شاه‌فضل اضافه کرد: نهج‌البلاغه گزیده سخنان، خطبه‌ها و نامه‌های امام علی (ع) است که از سوی سید رضی جمع‌آوری شده و هم اکنون پس از قرآن کریم به عنوان دومین کتاب مهم در اختیار شیعیان قرار دارد که همه وظیفه داریم از مفاهیم ارزشمند آن به نحو احسن استفاده کنیم و این مفاهیم را به دیگران نیز انتقال دهیم.
وی تصریح کرد: حوزهای علمیه در این زمینه نقش اول را دارند، زیرا نهج‌البلاغه یکی از درس‌های حوزوی است ولی دانشگاه‌ها نیز باید متناسب با ظرفیت‌های علمی در این زمینه کار کنند و در مدرسه‌ها نیز نسبت به شناساندن و ارایه مفاهیم با ارزش آن به دانش‌آموزان اقدام‌های شایسته‌ای انجام شود.
دبیر جامعه روحانیت مبارز کاشان گفت: به‌روزرسانی مفاهیم و ساده کردن زبان نهج‌البلاغه برای مخاطبان از جمله اقدام‌هایی است که می توان در این ۲ سال انجام داد و افرادی که از توانایی بیان و قلم خوب برخوردار هستند، باید در این زمینه پیشگام شوند.
وی استفاده از فضای مجازی و رادیو به عنوان ظرفیتی خوب برای گسترش و تبیین مفاهیم نهج‌البلاغه را مورد تاکید قرار داد و از خیران و واقفان خواست تا کارهای خیر را در راستای ترویج نهج‌البلاغه جهت‌دهی کنند.
شاه‌فضل همچنین از خطیبان و واعظان خواست تا در مسجدها دست‌کم یک شب در هفته به بحث ترویج مفاهیم نهج‌البلاغه بپردازند تا در نهایت با مجموع این اقدام‌ها گام‌های موثری در پیش‌برد هدف‌های پایتختی نهج‌البلاغه کاشان برداشته شود.
پایتختی کاشان و احیای هدفمند معارف نهج‌البلاغه
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان نیز در این زمینه تشریح کرد: معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای ترویج فرهنگ علوی و احیای مفاهیم و معارف نهج‌البلاغه، کاشان را به عنوان پایتخت نهج‌البلاغه انتخاب کرده است.
میثم نمکی آرانی افزود: این اقدام به منظور همسو و هدفمند کردن مرکزهایی انجام می‌شود که با موضوع نهج‌البلاغه فعالیت می‌کنند تا بهتر و مجدانه‌تر بتوانند در راستای احیای معارف و مفاهیم آن گام بردارند.
وی یادآور شد: نخسین شارع نهج‌البلاغه قطب‌الدین راوندی کاشانی بود، نخستین ترجمه فارسی موجود از نهج‌البلاغه هم متعلق به یکی از مفاخر این خطه بود و نخستین نسخه نگاشته شده پس از سید رضی به زبان پارسی نیز از سوی یکی از شخصیت‌های دینی کاشان بوده است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان بیان کرد: کاشان در طول دوره‌های مختلف با مرکزهای آموزشی از جمله حوزه‌های علمیه، موسسه‌های قرآنی، کانون‌های فرهنگی و وجود حافظان و فعالان حوزه نهج‌البلاغه مجموعه امتیازهایی داشته که این شهرستان را در نهایت به عنوان نخستین پایتخت نهج‌البلاغه به مدت ۲ سال مطرح کرده است.
وی ادامه داد: در مدت ۲ سال پایتختی نهج‌البلاغه کاشان، فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی در قالب‌های فرهنگی، هنری، علمی، ادبی و دینی در حوزه‌های سبک زندگی علوی و عمومی کردن مفاهیم نهج‌البلاغه در فرهنگ عمومی این شهرستان تولید خواهد شد.
نمکی آرانی با اشاره تشکیل دبیرخانه پایتخت نهج‌البلاغه در معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: مجموعه طرح‌ها، ایده‌ها و برنامه‌های پیشنهادی در این دبیرخانه برای اجرا بررسی خواهد شد.
استاندار اصفهان با بیان این که فضایل امام علی(ع) برای جامعه و نسل جوان ناشناخته است، گفت: کاشان به مدت ۲ سال پایتخت نهج البلاغه کشور انتخاب شد که دلیل این انتخاب غریب بودن آن در میان شیعیان و پرداخته نشدن به این کتاب الهی است.
عباس رضایی افزود: تاکنون اقدامات ارزنده‌ای در زمینه نهج البلاغه انجام شد اما هنور نتوانستیم متن و مفهوم آن را در سطوح جامعه پیاده سازی کنیم این اقدام برای اولین بار در کشور به شهرستان کاشان تفویض شده است.
استاندار اصفهان افزود: همچنین با خالق نهج البلاغه کمتر آشنایی داریم امام علی(ع) ابعاد و ویژگی‌های خاصی دارد که انتخاب کاشان فرصتی است تا با دیدگاه عالی و مترقی به این موضوع بپردازیم.
وی ادامه داد: امام علی(ع) مجموعه‌ای از فضایل هستند که این فضایل برای جامعه و نسل جوان ناشناخته است.
رضایی خاطرنشان کرد: در سابقه فرهنگی تاریخی کاشان در حوزه‌های مختلف اتفاقات خوبی رخ داد به گونه‌ای که آیت الله شیخ احمد کاشانی از اولین افرادی بود که به نهج البلاغه پرداخت همچنین ترجمه ملافتح الله اولین ترجمه نهج البلاغه از کاشان است.
منبع: ایرنا
68
