توضیحاتی درباره آلودگی شدید هوای اهواز

محمدجواد اشرفی اظهار کرد: اهواز به دلیل شرایط اقتصادی خاص، از موقعیت متمایزی بین سایر کلان‌شهرهای کشور برخوردار است. وجود مزارع گسترده نیشکر با وسعت ۱۱۲ هزار هکتار در شعاع ۴۰ کیلومتری اهواز، استقرار صنایع بزرگ مانند فولاد خوزستان، وجود فلرها و تأسیسات بزرگ نفتی در کنار جمعیت قابل توجه شهری با تراکم بالا در اهواز، همه دست به دست داده‌اند تا شرایط برای پاک نبودن هوا مهیا شود.

وی با اشاره به نمودار شش شهر آلوده کشور و ناسالم بودن اهواز برای همه گروه‌ها در میان این شهرها، افزود: اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان در خصوص تمام فعالیت‌هایی که ایجاد آلودگی می‌کنند با حسایت تمام موضوعات را رصد و پایش می‌کند. در وهله اول با تعامل با دستگاه‌های تولیدکننده آلودگی، سعی می‌شود آلودگی‌ها برطرف شود اما اگر احساس شد این دستگاه یا نهاد اقدام مؤثری در راستای کاهش آلودگی انجام نمی‌دهد، در آخرین راهکار به عنوان ضابط قضایی موضوع را در مراجع قضایی مطرح می‌کنیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان بیان کرد: در سال‌های اخیر به کرات از مراکز تولیدکننده آلوده در مراجع قضایی طرح دعوی کرده‌ایم.

وی گفت: یکی از عوامل اصلی آلودگی هوای اهواز به ویژه در روزهای اخیر، آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی در محل سایت دفن پسماند اهواز است که متأسفانه اقدام عملی مؤثری در راستای کنترل و مدیریت محل دفن پسماند در مجموعه شهرداری اهواز در سال‌های گذشته انجام نشده است.

اشرفی تصریح کرد: هیچ‌گونه سرمایه‌گذاری مؤثر و قابل توجهی که منجر به کاهش آلودگی و مدیریت صحیح محل دفن پسماند اهواز شود، انجام نشده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر شاهد آتش‌سوزی‌های مکرر در محل دفن پسماند اهواز هستیم. در آخرین بازدید از این محل در ۹ آبان‌ماه شاهد آتش‌سوزی گسترده با عامل انسانی بودیم که دود زیادی از این آتش‌سوزی متصاعد شده بود و به سمت اهواز در حال حرکت بود و تنفس را برای مردم سخت کرده بود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: برای تغییر این وضعیت، اتفاقی رخ نمی‌دهد مگر اینکه مدیریت شهرداری اهواز سرمایه‌گذاری خاص و ضروری برای این کار انجام دهد.

وی افزود: ما برای سلامتی و حفظ جان و امنیت مردم با هیچ دستگاهی تعامل غیرسازنده نخواهیم داشت و در آخرین مرحله، موضوع را به مراجع قضایی ارجاع خواهیم داد.

اشرفی تصریح کرد: در حال حاضر مدیران سازمان پسماند شهرداری اهواز در شعب مختلف مراجع قضایی خوزستان پرونده مفتوح دارند که قابل رسیدگی است اما اگر اراده‌ای برای بهبود وضعیت نباشد، این موضوع را به مدیران دیگر نیز تسری می‌دهیم.

وی بیان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست قراردادی با یکی از مراکز دانشگاهی مطرح کشور در خصوص تعیین سیاهه انتشار یعنی درصدبندی منابع انتشار آلایندگی منعقد کرده که مطالعات آن رو به پایان است البته اکنون هنوز یافته‌های دقیق مطالعه مشخص نشده است.

اشرفی افزود: حمل و نقل می‌تواند در آلودگی هوا فاکتور مهمی باشد. خودروهای تولید داخل به هیچ‌وجه استانداردهای لازم را ندارند و می‌توانند یکی از عوامل مهم تولیدکننده آلودگی باشند.

سوختی که در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود نیز به هیچ وجه استانداردهای لازم را ندارد. در آخرین آنالیز از بنزین در هفت جایگاه سوخت مشخص شد که در تمام این جایگاه‌ها میزان گوگرد، نفت و گازوئیل در بنزین، دو تا سه برابر استانداردهای مجاز بود که این مسأله می‌تواند یکی از نشانه‌های آلودگی در اهواز باشد.

وی با اشاره به فعالیت شرکت‌های نیشکر نیز تصریح کرد: از آبان‌ماه تا اوایل اردیبهشت‌ماه یکی از منابع آلوده‌کننده اهواز فعالیت‌های برداشت نیشکر است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: از سال ۹۵ پیگیری‌ها در خصوص الزام این شرکت‌ها برای استفاده از دروگرهای پیشرفته به جای دروسوزی یا برداشت سیاه انجام شده است که این پیگیری‌ها منتج به تفاهمی شد که در سال ۹۶، ۳۰ درصد از برداشت را سبز انجام دهند و به همین ترتیب در بازه زمانی پنج ساله، برداشت صددرصد سبز باشد اما متأسفانه شاهد تحقق این الزامات نبودیم. در حال حاضر حداکثر برداشت سبز در مزارع نیشکر، ۳۰ درصد است.

وی افزود: در چند روز گذشته با مکاتبه‌ای که با مسئولان طرح توسعه نیشکر دهخدا داشتیم آن‌ها را ملزم کردیم که دیگر از روش برداشت سیاه استفاده نکنند. فعالیت نیشکر بر محلات کوروش و زیتون کارمندی اهواز و ملاثانی و شیبان اثر مستقیم دارد که موجب نارضایتی شده است. در صورتی که این موضوع عملی نشود، بدون تعارف به مراجع قضایی ارجاع می‌دهیم.

اشرفی با اشاره به آلایندگی فلرهای نفتی اطراف شهر اهواز بیان کرد: فلرهای نفتی که در حاشیه اهواز قرار دارند، از دیرباز یکی از مهم‌ترین منابع انتشار آلایندگی بوده‌اند. البته اقدامات نسبتا خوبی در خصوص جمع‌آوری گازهای همراه نفت انجام شده است که امیدوارم در مقطع پنج ساله، ۸۰ درصد فلرهایی که اکنون بدسوزی دارند جمع‌آوری شوند و این گازها، به خوراک و مواد اولیه پتروشیمی‌ها تبدیل و به چرخه تولید وارد شوند و ثروت تولید کنند.

وی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست و به تبع آن اداره‌کل محیط زیست خوزستان، یک دستگاه نظارتی و حاکمیتی است و هیچ‌گونه نقش اجرایی ندارد بنابراین اگر آلودگی‌ها زیاد هستند ابعاد این آلودگی‌ها نه به عملکرد محیط زیست بلکه سایر دستگاه‌ها مانند شهرداری، مزارع نیشکر، کشاورزی اشخاص حقیقی و فعالیت‌های نفتی مربوط است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان افزود: قانون‌گذار اجازه پایش و نظارت بر این فعالیت‌ها را داده است و در صورتی که استانداردها رعایت نشوند، به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. در تمام این موارد برای مسببین تولید آلودگی پرونده مطرح شده است و در حال حاضر برای مدیران برخی دستگاه‌های اجرایی، حبس هم تعیین شده است.

وی بیان کرد: از این به بعد دایره فشار به دستگاه‌های تولید کننده آلودگی بیشتر می‌شود؛ خوشایند نیست ثروت زیادی در خوزستان تولید شود اما بیشتر از همه، آلودگی‌های آن نصیب مردم خوزستان شود. به خاطر منافع مردم با هیچ دستگاهی رودربایستی نخواهیم داشت و با حساسیت تمام، همه موضوعات آلودگی را پایش و پیگیری می‌کنیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: از سال ۸۷، طبق تبصره ن ماده ۳۸ قانون ارزش افزوده، یک درصد فروش کلیه صنایع و فعالیت‌های تولیدی آلاینده محیط در اختیار شهرداری‌ها و دهیاری‌های شهرستان‌های محل استقرار کارخانجات آلاینده قرار می‌گیرد که در سال ۹۸ حدود ۷۵۰ میلیارد تومان از این محل، بین شهرداری‌ها و دهیاری‌ها توزیع شد.

وی افزود: اشکالی که وجود دارد این است که مکانیسم هزینه‌کرد عوارض آلایندگی در شهرداری‌ها و دهیاری سراسر کشور وجود ندارد. این در حالی است که باید این اعتبار در راستای بهبود مسائل محیط زیستی استان یا شهرستان آلوده هزینه شود. در حال حاضر قانون‌گذار به ما امکان نظارت به نحوه هزینه‌کرد این منابع را نداده است و این ضعف، در قانون وجود دارد.

اشرفی گفت: از سال ۸۷ تا ۹۸ اگر ۵۰۰ میلیارد تومان به شهرداری کلان‌شهر اهواز قرار گرفته باشد، در صورتی که ۲۰ درصد آن در راستای محل دفن پسماند هزینه می‌شد امروز شاهد این وضعیت نبودیم بنابراین باید در نحوه هزینه‌کرد این اعتبارات بازنگری شود.

وی افزود: در حال حاضر مقرر شده است که ۳۵ درصد از یک درصد عوارض آلایندگی در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست قرار گیرد تا بر اساس اولویت‌های زیست محیطی هر استان هزینه شود که امیدواریم این موضوع محقق شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به فعالیت‌های مقابله با ریزگردها نیز بیان کرد: با توجه به بارش‌های مطلوب در سال‌های ۹۷ و ۹۸ در کنار اقدامات اجرایی که در سطح خوزستان برای مهار ریزگردها انجام شده است، اکنون پدیده ریزگردها را به نحوی که آزاردهنده مردم باشد و مانند سال ۹۵ و ۹۶ که همه تصور می‌کردند خوزستان خالی از سکنه می‌شود، نداریم و امیدواریم نداشته باشیم.

اشرفی افزود: دولت در این زمینه ۷۵۰ میلیارد تومان هزینه کرد که بخشی از آن برای نهال‌کاری در جنوب‌شرق اهواز بود. ۲۵ هزار هکتار از اراضی این کانون،‌ نهال‌کاری شد. همچنین قرق و مدیریت چرا در ۱۱۲ هزار هکتار از این کانون انجام شد. مالچ‌پاشی‌ها و آبرسانی کانون‌ها نیز از دیگر اقدامات انجام شده است. ۵۰۰ میلیارد تومان نیز در راستای پایدارسازی شبکه برق هزینه شد.

وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، در خصوص مشاهده آلودگی در اهواز در ساعات بامداد، گفت: الزاما به گونه‌ای نیست که برخی منابع، رهاسازی آلاینده را در شب انجام دهند. پیک پایداری هوا در شب‌ها و معمولا بین ساعت ۳ تا ۶ بامداد است که با توجه به فعالیت‌ها در طول روز در ساعات پایانی اثرات را نشان می‌دهد.

منبع: ایسنا

74