بیتدبیری مسئولان میراث فرهنگی شهر جهانی شوش، بلای جان آثار تاریخی ایران
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش، گفت: روزی نیست که خبر ناگواری از تخریب، حفاری غیرمجاز و دیگر تجاوزات سیاسی از این شهر به گوش نرسد، اما ذرهای احساس مسئولیت و تدبیر در این خصوص دیده نمیشود.
علی درویشی درباره تعرض و حفاریهای غیرمجاز در تپههای تاریخی شوش، اظهار کرد: متأسفانه این روزها حال و هوای شهر جهانی شوش ناخوشایند است و نفسهای آن به شماره افتاده و هر روز شاهد از کار افتادن بخشی از پیکر نحیف و زخم خورده آن هستیم.
او افزود: روزی نیست که خبر ناگواری از تخریب، حفاری غیرمجاز و دیگر تجاوزات سیاسی از این شهر به گوش نرسد، اما ذرهای احساس مسئولیت و تدبیر در این خصوص دیده نمیشود.
دبیر انجمن دوست داران میراث فرهنگی شوش گفت: در تازهترین گزارشهای رسیده از سوی دوست داران میراث فرهنگی طی چند روز اخیر، یکی از تپههای تاریخی و بسیار ارزشمند شوش در شهرک بهرام توسط فردی بهصورت کامل تخریب و تسطیح شده و به زمینهای کشاورزی تبدیل شده است، اتفاقی که بارها شاهد آن توسط افراد مختلف بودهایم.
کاستیهای قانونی مهمترین دلیل تجاوز به محوطههای باستانی
او تصریح کرد: با وجود اینکه این فرد در اوایل اردیبهشتماه به جرم تجاوز به حریم همان تپه تحت پیگرد قانونی قرار گرفته بود با سوء استفاده از کاستیهای قانونی اقدام به تخریب کامل تپه کرد و دلیل آن بیتدبیری و بیبرنامگی مدیران میراث فرهنگی استان، بهخصوص شوش است.
درویشی، تنها اقدامِ حفاظت از میراث فرهنگی توسط مدیران پس از وقوع تخریب و یا تجاوز به محوطهها و تپههای تاریخی را تنها اعلام شکایت دانست و عنوان کرد: اولویت اصلی مسئولین میراث فرهنگی حفاظت، اقدامات پیشگیرانه و جلوگیری از تخریبهای احتمالی است، چراکه پس از تخریب، بخشی از هویت ملی از بین رفته و بههیچوجه قابل جبران نخواهد بود.
دبیر انجمن دوست داران میراث فرهنگی شوش اقدامات بعدی متولیان میراث فرهنگی را تنها رفع تکلیف، بازی با کلمات و واژهها و در نهایت پر کردن چالههای حفاری دانست.
لزوم توجه به تعیین عرصه و حریم و ثبت ملی محوطههای تاریخی
او با بیان اینکه مهمترین دلایل صدور قرار منع تعقیب برای فرد تسطیح کننده تپه تاریخی مذکور، عدم ثبت ملی و تعیین عرصه و حریم این تپه بوده، گفت: متأسفانه فرد مذکور بهصورت دقیق نسبت به این مسئله آگاه بوده و آشنایی کامل با اصطلاحات باستانشناسی مانند شماره ks و نظایر آن داشته و طبق برخی خبرهای رسیده احتمال سرایت برخی اخبار و جزئیات پرونده به بیرون نیز وجود داشته است.
درویشی بیان کرد: اگر میراث فرهنگی در انجام بدیهیترین وظایف خود که ثبت ملی و تعیین عرصه و حریم مصوب است کوتاهی و اهمالکاری نکند راه فرار قانونی بر متجاوزان بسته میشود.
متأسفانه اداره میراث فرهنگی شوش نیز از این قاعده مستثنا نیست و با وجود در اختیار داشتن چندین کارشناس و کارشناس ارشد باستانشناسی طی یک دهه گذشته حتی یک پرونده جهت ثبت در فهرست آثار ملی تهیه نکرده و کل فعالیت اداره عریض و طویل در این بخش محدود به پاسخگویی به چند استعلام ساختوساز و نظایر آن شده است.
محوطه بیت مشحوت زیر پای حفاران غیرمجاز لگدمال شده است
او با اشاره به اینکه بیش از هفت سال از گمانهزنی جهت عرصه و حریم محوطه تاریخی بیت مشحوت میگذرد، ادامه داد: این محوطه توسط حفاران غیرمجاز همچون جگر هزار پاره زلیخا شده و ماهیانه بیش از ۱۰ بار مورد حفاری غیرمجاز قرار میگیرد.
در این محوطه با وجود تلاشهای شبانهروزی و خستگیناپذیر پایگاه حفاظت و با وجود مشکلات بسیار فراوان از جمله کمبود بسیار شدید نیرو، نبود خودرو، نبود هزینه سوخت، عدم مسلح بودن نیروها و نظایر آن چندین باند حفاری غیرمجاز، متلاشی و تعداد زیادی حفار دستگیر شدند و به همان دلایل فقدان ادله کافی و نواقص قانونی در محاکم قضایی نتیجه مطلوب حاصل نشد.
دبیر انجمن دوست داران میراث فرهنگی شوش یادآور شد: بینظمی و آشفتگی اداره میراث فرهنگی شوش از حدود ۲ سال پیش به اوج خود رسیده است. از اواسط سال ۹۷ رئیس وقت این اداره با حفظ سمتِ مدیریت دانشگاه باستانشناسی شوش بهعنوان رئیس اداره میراث فرهنگی این شهر منصوب شد و با وجود مشغلههای فراوان در دانشکده، مسئولیت احداث دانشگاه جامع باستانشناسی از طرف دانشگاه شهید چمران اهواز نیز به وی سپرده شد و با این اوصاف توانایی برقراری توازن و حضور مثمر ثمر در اداره میراث فرهنگی شهرستان را ندارد و مسائل و مشکلات میراث فرهنگی شوش با وجود موضوعاتی مانند احداث کارخانه قند در حریم جهانی چغازنبیل، احداث پل روگذر چهارراه ورودی شوش، احداث پل روگذر نظام مافی، حفاریهای گسترده و وسیع در سطح شهرستان و دیگر معضلات موجود، در درجه چندم اولویتهای رئیس میراث فرهنگی شوش قرار دارد.
تحصیلات مدیریت صیانت از میراث فرهنگی شهر جهانی شوش با سِمَتش منطبق نیست
او به منطبق نبودن تحصیلات رئیس میراث فرهنگی شوش با سمت خود اشاره کرد و گفت: چگونه میتوان صیانت از میراث فرهنگی و تاریخ که تخصص و اطلاعات بالا را میطلبد به افرادی که تحصیلات مرتبطی با موضوع ندارند سپرد؟
درویشی تصریح کرد: طبق اظهارات برخی از کارکنان که حاضر نبودند اسمی از آنها فاش شود، رئیس اداره میراث فرهنگی شوش در طول هفته بهصورت خوشبینانه بیش از ۴ یا ۵ ساعت در اداره حاضر نیست و کل فعالیت وی در پاراف چند نامه خلاصه میشود.
او اظهار کرد: با وجود چنین مدیر پرمشغلهای چه انتظاری برای حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی شوش میتوان متصور شد؟
رئیس میراث فرهنگی شوش با حفظ سمت مسئول پایگاه میراث فرهنگی شوش نیز است
دبیر انجمن دوست داران میراث فرهنگی شوش گفت: نکته جالبتر اینکه در میراث فرهنگی خوزستان با تدبیر مدیران استان از جمله فرماندهی یگان حفاظت طی چند روز گذشته با حذف یکی از بهترین و مجربترین نیروهای یگان حفاظت کشور، رئیس اداره میراث فرهنگی شوش بهعنوان مسئول پایگاه حفاظت این شهرستان نیز منصوب شد و کلکسیون پستهای وی تکمیل گردید، آیا با وجود اینهمه معضلات در حوزه میراث فرهنگی بهتر نیست بهجای پاک کردن صورتمسئله توسط مدیران ارشد میراث فرهنگی استان نسبت به رفع کمبودها اقدام شود؟
گزارش حفاریهای غیرمجاز به تهران منتقل نمیشوند
او همچنین اشاره کرد: طبق گزارشهایی که به دستم رسیده هیچکدام از گزارشهای حفاریهای غیرمجاز و تخریبهای صورت گرفته، توسط یگان حفاظت استان به تهران منعکس نمیشود، چه کسی پاسخگوی اینهمه خیانت به میراث نیاکانمان است؟ با این اوضاع و شرایط موجود چه آینده مبهمی را میتوان برای میراث فرهنگی کشور متصور بود و تا کی مدیران باید به دنبال سهم خواهیها و زد و بندهای سیاسی باشند؟
منبع: ایلنا
68