گندم کشاورزان زنجانی توسط کمباین‌های فرسوده نابود می‌شود/ وعده مجلس برای نوسازی
فرسوده بودن تعدادی از کمباین‌ها از یک سو و اثر سو خشکسالی بر ارتفاع‌گیری، اندازه و وزن‌گیری مناسب دانه‌های گندم از سویی دیگر سبب شده تا حجمی از محصول تولیدی در زمان برداشت دچار ریزش شده و از دسترس کشاورزان خارج شود.
گندم از جمله محصولات استراتژیک است که در استان زنجان توسط کشاورزان بیشتر مورد توجه قرار دارد و قسمت عمده اراضی کشاورزی نیز سالانه زیر کشت این محصول می‌رود به طوری که در سال جاری نیز قریب به 320 هزار هکتار از اراضی زیر کشت گندم دیم و آبی رفته است، همین عامل سبب شده تا این استان جز 10 استان برتر تولیدکننده گندم در کشور باشد.
با این وجود این محصول به دلیل نقش موثری که در سفره غذایی دارد کمیت و کیفیت تولید آن همواره مورد تاکید قرار دارد، زیرا گاهاً گندم تولیدی در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت با مشکلاتی رو‌به‌رو می‌رود که در نهایت روی محصول تولیدی اثرگذار است.
با این حال در سال جاری گندم‌کاران استان زنجان در مرحله داشت گندم به دلیل عدم بارندگی و دمای بالا با مشکل طغیان سن گندم مواجه شدند که همین مسئله بر کیفیت و کمیت محصول تاثیر گذار بود چرا که عدم وزن‌گیری دانه‌ها و ارتفاع گیری بوته‌ها از یک سو و سن‌زدگی از سویی دیگر زحمت چندین ماهه بسیاری از کشاورزان را از بین برد.
اما مشکلات تنها به مراحل داشت گندم منتهی نشد چرا که این روز‌ها در سطح این استان کشاورزان گندمکار در برداشت محصول خود با مسائلی از جمله کمباین‌هایی با درصد ریزش بالا که عموما مهاجر نیز هستند مواجه شده‌اند که این امر نیز می‌تواند در کاهش هرچه بیشتر حجم تولید اثر گذار باشد.
در این راستا رضا بدرلو یکی از کشاورزان گندمکار زنجانی است، اظهار داشت: در زمان برداشت گندم در این استان سالانه کمباین‌های مهاجر از استان‌های دیگر از جمله گلستان، اردبیل و فارس وارد استان شده و برداشت گندم را انجام می‌دهند اما متاسفانه این کمباین‌ها استاندارد‌های لازم را ندارند و سبب ریزش حجم بالایی از گندم برداشتی می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه در سال جاری خشکسالی حادث شده از یک سو و سن‌زدگی گندم از سوی دیگر باعث شده تا علی‌رغم عدم ارتفاع‌گیری مناسب محصول، دانه‌ها ریز شده و عملاً کمیت و کیفیت لازم را نداشته باشند و این دلیلی بر ریزش بالای محصول شده است گفت: با بکارگیری کمباین‌های مدل روز ریزش گندم حتی به صفر می‌رسد که در نهایت ضرر و زیانی متوجه تولید کننده نمی‌شود.
این کشاورز با بیان اینکه عمده کشاورزانی که سالانه سطح بالایی از گندم را کشت می‌کنند خود اقدام به خرید کمباین کرده‌اند، تصریح کرد: متاسفانه حمایتی در راستای تهیه کمباین با ارائه تسهیلات از سوی سازمان جهاد کشاورزی انجام نمی‌شود و متقاضیان باید با پرداخت کامل هزینه اقدام به اخذ این ماشین نمایند که البته به دلیل قیمت بالای کمباین تامین هزینه لازم از عهده بسیاری از کشاورزان نیز خارج است.
اما سوال این است که سازمان جهاد کشاورزی برای به حداقل رساندن مشکل ریزش گندم توسط کمباین‌ها و استاندارد‌سازی آن‌ها چه راهکاری اندیشیده است؟
در این خصوص مهدی بنده‌ئی، رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به اینکه هم‌اینک برداشت گندم در برخی نقاط استان آغاز شده است اظهار داشت: از 800 دستگاه کمباین بومی که در استان وجود دارد بیش از 60 درصد نوسازی شده به طوری که 500 دستگاه حتی زیر پنج سال عمر کرده‌اند بنابراین نمی‌توان مشکل ریزش گندم را به فرسوده بودن کمباین‌ها نسبت داد چرا که نوسازی در حجم وسیعی از این ماشین‌ها انجام گرفته است.
وی افزود: بیش از 45 اکیپ برداشت گندم در شهرستان‌های مختلف حضور داشته و رصد کاملی بر برداشت محصول و عملکرد کمباین‌ها دارند با این حال سه راننده ماهر کمباین از نظر فنی نیز در سطح استان در حال فعالیت هستند و در زمان ایجاد مشکل خدمات لازم را به کمباین‌داران ارائه می‌دهند.
رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان گفت: کاهش میزان بارندگی‌ها عملکرد گندم دیم را به شدت تحت تاثیر قرار داده به طوری که ارتفاع بوته‌ها کاهش یافته و وزن‌گیری نیز نامناسب است چرا که دانه‌های گندم در 30 درصد از سطح مزارع نازک بوده و شکستگی بالایی در خرمن‌کوب دارد همین امر سبب شده تا ریزش گندم در کمباین‌ها ایجاد شود اما باید کمباین‌داران تنظیمات خرمن‌کوب را به نحوی انجام دهند که کمترین میزان ریزش و ضایعات در این محصول ایجاد شود.
وی با بیان اینکه در سال گذشته تسهیلاتی برای خرید کمباین به متقاضیان وجود نداشت، عنوان کرد: با اینکه 100 متقاضی خرید نقدی معرفی شد 60 نفر توانستند این ماشین را خریداری و وارد ناوگان کمباین استان کنند، اما امسال برای متقاضیان خرید کمباین تسهیلات در نظر گرفته خواهد شد.
از سوی دیگر مصطفی طاهری نماینده مردم و زنجان در مجلس اظهار کرد: متاسفانه اکثر کمباین‌ها استاندارد لازم را ندارند و در هشت سال گذشته دولت اقدامات چشمگیری در زمینه نوسازی کمباین‌ها انجام نداد. اگر چه تسهیلاتی در این زمینه صورت گرفت ولی واقعیت این است که کمباین‌ها در سطح کشور به معنای واقعی نوسازی نشده و هنوزم که هنوز است کمباین‌های فرسوده در سطح کشور استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: محصول گندم در کشور بسیار حائز اهمیت است و باید تلاش کنیم در موقع برداشت این محصول حتی 10 درصد محصول هم ریزش نداشته باشد؛ از سوی دیگر امسال به خاطر خشکسالی به اندازه کافی با کمبود گندم مواجه هستیم و اگر کمباین‌ها در سال‌های گذشته به خوبی نوسازی می‌شدند خسارت‌ها در سال جاری به حداقل می‌رسید.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس گفت: قطعاً مجلس در آینده به موضوع نوسازی کمباین‌ها و ادوات کشاورزی ورود خواهد کرد؛ باید ادوات کشاورزی به قدری نوسازی شود که از هدررفت محصولات در زمان برداشت جلوگیری شود.
با این تفاسیر آنچه مشهود است حجم بالای ضایعات خوشه‌های گندم توسط کمباین‌های فرسوده بوده و در شرایطی که خشکسالی تقریباً بخش‌های عمده‌ای از کشور را درگیر کرده استفاده از تک تک دانه‌های گندم و بطورکلی محصولات کشاورزی می‌تواند فرصتی برای کاهش وابستگی غذایی ایران به سایر کشورها باشد و یکی از عوامل تعیین کننده نوسازی هرچه سریعتر ماشین‌آلات کشاورزی از جمله کمباین است.
منبع: تسنیم
68
