کافه‌دار جاسوس/ آوریل هاینز، مغز متفکر امنیتی بایدن در رأس مهم‌ترین نهاد اطلاعاتی جهان
مدیر اطلاعات ملی دولت جو بایدن که بر 16 آژانس اطلاعاتی آمریکا نظارت دارد، نه‌تنها اولین زنی است که در این جایگاه قرار می‌گیرد؛ بلکه در دیگر موارد هم شباهتی به شش مدیر پیشین این نهاد ندارد.
«آوریل هاینز» اولین مدیر اطلاعات ملی آمریکاست که هنگام عبور از اقیانوس اطلس با یک هواپیمای کوچک مجبور به فرود اضطراری شد. او همچنین اولین مدیری است که یک سال از زندگی خود را برای یادگیری جودو در ژاپن سپری کرده و سال‌هاست که مجموعه کافه-کتاب‌فروشی‌های او در هر نقطه‌ای از دنیا شعبه دارد.
«بن رودز» سخنرانی‌نویس و دستیار سیاست خارجی سابق باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا و دوست نزدیک هاینز درباره حضور فردی با این پیشینه در سمت مدیر مهم‌ترین نهاد اطلاعاتی ایالات متحده می‌گوید: «آنچه درباره آوریل جالب است، این است که او فقط یک فرد کاملا کنجکاو است که می‌خواهد در هر کاری که انجام می‌دهد، موفق باشد. با اینکه پس‌زمینه هاینز او را به‌عنوان جاسوس معرفی نمی‌کند؛ اما در جلسه رأی‌گیری برای انتخاب او به‌عنوان مدیر اطلاعات ملی آمریکا، سناتورهای هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه از او حمایت کردند و 84 رأی مثبت به او داده شد.
زندگی غیرمعمول هاینز
«دیوید پریس» یک مقام سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا هم معتقد است که «داستان زندگی غیرمعمول هاینز یک مزیت در دنیای جاسوسی به شمار می‌آید». او باید بتواند همه را از تحلیلگران تا جمع‌آوری‌کنندگان اطلاعات شامل مهندسان تا خلبانان درک کند و همه را راهنمایی کند تا توانایی‌هایشان را به بهترین شکل بروز دهند و با شناختی که از هاینز وجود دارد، می‌توان گفت که او در این کار تبحر دارد. داشتن چنین مجموعه‌ای از تجربیات بسیار به او کمک می‌کند تا جامعه اطلاعاتی بسیار متنوع و متفاوتی را رهبری کند».
حضور آوریل هاینز در سمت مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده در حالی است که قبل از آن هم جینا هاسپل در دولت دونالد ترامپ، سلف بایدن، ریاست سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) را بر عهده داشت و این امر نشان‌دهنده تحولی گسترده در فعالیت زنان در دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست. او تا قبل از انتصاب به‌عنوان مدیر اطلاعات ملی آمریکا به‌عنوان یکی از اعضای کادر میانی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا توصیف می‌شد. به‌این‌ترتیب جو بایدن برخلاف ترامپ، مسئولیت مهم‌ترین نهاد امنیتی و اطلاعاتی آمریکا را به یکی از نیروهای اطلاعاتی این کشور سپرده است؛ فردی از داخل مجموعه و نه خارج از آن.
سابقه در دولت اوباما
آوریل هاینز حقوق‌دان 52ساله و فارغ‌التحصیل دانشگاه جورج تاون در دولت باراک اوباما، مشاور امنیت ملی جو بایدن، معاون رئیس‌جمهوری وقت، بود. هاینز که از 2007 تا 2008 در کمیته سیاست خارجی سنا کار می‌کرد، در سال 2013 از سوی اوباما برای تصدی پست مشاور حقوقی وزارت خارجه معرفی شد؛ اما در نهایت به‌عنوان معاون سیا منصوب شد تا اولین زنی باشد که در آن زمان به چنین جایگاهی می‌رسد.
اوباما هاینز را به‌عنوان مشاور حقوقی وزارت خارجه معرفی کرده بود تا پس از استعفای «هارولد هونگجو کو» برای بازگشت به تدریس در دانشکده حقوق ییل، سمت خالی او را پر کند. با‌این‌حال در ژوئن 2013، اوباما نامزدی هاینز را به‌عنوان مشاور حقوقی وزارت خارجه پس گرفت و به جای آن او را به‌عنوان قائم‌مقام و معاون مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا انتخاب کرد.
فعالیت در دفتر مشاوره حقوقی در وزارت خارجه و کمیته روابط خارجی در مجلس سنای آمریکا بین سال‌های 2007 تا 2008 در هنگام ریاست جو بایدن در این کمیته از جمله فعالیت‌های اوست. هاینز همچنین در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما در سمت‌های اطلاعاتی - امنیتی فعالیت داشت و از جمله، معاون مشاور امنیت ملی در کاخ سفید بود. او جایگزین تونی بلینکن به‌عنوان معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید شده بود؛ سمتی که تا پایان دولت اوباما در آن حضور داشت.
نقطه کور
در سال 2015، هاینز وظیفه داشت تعیین کند آیا پرسنل سیا که در هک کامپیوترهای کارکنان دفاتر سناتورها شرکت داشتند و گزارش کمیته اطلاعات سنا را درباره شکنجه‌های سیا تهیه می‌کردند، باید با برخورد انضباطی مواجه شوند یا خیر. هاینز ترجیح داد که با آنها برخورد نکند و نظر بازرس کل سیا را نادیده گرفت. وقتی گزارش سنا از سوی دانیل جونز و تیمش به پایان رسید، این هاینز بود که وظیفه تصحیح آن را داشت و تا زمان پایان کار او، فقط 525 صفحه از مجموع شش‌هزارو 700 صفحه منتشر شد.
«دانیل جونز» نویسنده اصلی گزارش سنا که یکی از اهداف انتقام‌جویی‌های سیا بود، می‌گوید: «هیچ‌کس در‌این‌باره پاسخ‌گو نبوده و ظاهرا هاینز فکر می‌کند که با نادیده‌گرفتن ماجرا همه چیز ختم به خیر شده است. شاید در کارنامه او نتوان گاف بزرگی یافت؛ اما موضوع نادیده‌گرفتن گزارش سنا، نقطه کور بزرگ و غیر قابل بخشش هاینز به شمار می‌آید. زمانی که اوباما بر سر کار آمد، فرمانی اجرائی صادر کرد که بر‌اساس‌آن هیچ نهادی نمی‌توانست اطلاعات طبقه‌بندی‌شده مربوط به رسوایی‌ها و اقدامات غیرقانونی را در حالت محرمانه نگه دارد و موظف به انتشار آن بود. هاینز آشکارا از این فرمان اجرائی تخطی کرد و دولت اوباما هم واکنشی نشان نداد».
عملیات هواپیماهای بدون سرنشین
هاینز همچنین در دولت اوباما، نقش بسیار مهمی در تعیین سیاست‌های دولت درباره عملیات هواپیماهای بدون سرنشین داشته است و به دلیل افزایش عملیات پهپادی آمریکا بارها مورد انتقاد قرار گرفت. او در سال‌های حضور در کاخ سفید دوران اوباما، نقش مهمی در همکاری نزدیک با جان برنان، رئیس وقت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، در تعیین سیاست دولت در «قتل‌های هدفمند» با هواپیماهای بدون سرنشین ایفا کرد. اتحادیه آزادی‌های مدنی آمریکا سیاست اوباما در این قتل‌ها با هواپیماهای بدون سرنشین را به دلیل رعایت‌نکردن هنجارهای بین‌المللی حقوق بشر به‌شدت مورد انتقاد قرار داد.
جنجال دیگر دوران حضور هاینز در سیا به درز ایمیل کمیته مرکزی حزب دموکرات مربوط می‌شود. با درز ایمیل‌های کمیته ملی حزب دموکرات در جریان مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۶، هاینز به‌عنوان قائم‌مقام مشاور امنیت ملی مجموعه‌ای از جلسات را تشکیل داد تا درباره روش‌های پاسخ به هک و درز اطلاعات گفت‌وگو کند؛ گفت‌وگوهایی که نتیجه مشخصی در پی نداشت.
هاینز از ابتدای حضور خود در سمت مدیر اطلاعات ملی آمریکا، مهم‌ترین چالش‌های امنیتی و اطلاعاتی ایالات متحده را «مقابله با همه‌گیری ویروسی که هنوز از منشأ آن اطلاعات دقیقی نداریم، مقابله با تروریسم داخلی پس از حمله ششم ژانویه هواداران افراطی ترامپ به کنگره و مقابله با حملات سایبری و سرقت‌های اطلاعاتی روسیه و چین و بحران فزاینده تغییرات اقلیمی» دانست.
منبع: روزنامه شرق
66
