آهنگ کپی را چگونه تشخیص می دهند؟

از جمله هنرهایی که در ایران از فقدان این قانون رنج می برد، موسیقی است. هرازگاهی شکایت و ادعایی از سوی یک هنرمند درباره کپی بدون اجازه از ترانه یا موسیقی اش در یک آهنگ مطرح می شود و اگر فرد شاکی به طرح ادعای خود در فضای مجازی بسنده نکند در نهایت تلاش می شود که به شیوه ریش سفیدی یا حکمیت قائله خاتمه پیدا کند.

رامین صدیقی تهیه کننده موسیقی، عنوان کرد که پیاده سازی قانون کپی رایت عمدتا بر عهده دستگاه‌های دولتی نیست و نهادهای دیگری باید پس از اینکه ایران به عضویت کنوانسیون برن درآمد، از طریق عضوگیری به تدوین قوانین مشتقی از قانون اصلی کپی رایت بپردازند.

اما حالا که این فرآیند در ایران پیاده سازی نمی‌شود، راهکار وزارت ارشاد برای رسیدگی به شکایت های احتمالی و برخورد با متخلفان چیست؟؛ پرسش هایی که از سوی مسئولان مربوطه در دفتر موسیقی پاسخ داده شد.

فاطمه عرب سرخی ـ مدیر واحد نظارت و ارزشیابی دفتر موسیقی ـ درباره معیارهای مجوزدهی به آثار موسیقایی می گوید: شورای موسیقی طبق آیین نامه نظارت بر انتشار و اجرای آثار موسیقایی به ارزیابی آثار می‌پردازد. در این آیین نامه چارچوب‌های مد نظر بیان شده است. پس از صدور تاییدیه شعر و ترانه از سوی شورای ترانه، در گام بعدی موسیقی اثر در شورای موسیقی ارزیابی می‌شود. در این شورا صرفا مسائل فنی همانند نحوه تلفیق شعر و موسیقی، نحوه خوانش درست کلمات (یا حضور یک کارشناس شعر و ترانه در شورای موسیقی)، صدای خواننده، نحوه صداسازی و استفاده از سازها، تنظیم، میکس و ... ارزیابی می‌شود.
او با اشاره به فرآیند اجرایی کردن کپی رایت در دنیا، اظهار می کند: این امر به صورت دقیق، نیازمند تکنولوژی بسیار پیشرفته هوش مصنوعی است. برای تشخیص محتوای کپی رایت شده، ناشران موسیقی و دارندگان کپی رایت از تکنولوژی‌ای به نام اثر انگشت صوتی استفاده می‌کنند. این تکنولوژی اولین بار توسط سرویس موسیقی Shazam برای شناسایی تِرک‌های موسیقی طراحی شده بود.
عرب سرخی ادامه می دهد: اکنون یک استارتاپ ۵ ساله واقع در چین و آلمان با نام ACRCloud این تکنولوژی را در دسترس دارندگان کپی رایت قرار می‌دهد. این استارتاپ می‌تواند به سرعت اثر انگشت صوتی آهنگ را با یک بانک اطلاعاتی از میلیون‌ها تِرَک مختلف تطابق دهد. این استارتاپ با دارندگان کپی رایت مختلفی از کشورهای غربی همکاری می‌کند. البته کمپانی به دلیل مسائل قانونی، قادر به نام بردن از آنها نیست.
او تصریح می کند: این فقط ناشران و دارندگان کپی رایت نیستند که از سرویس‌های ACRCloud استفاده می‌کنند. بسیاری از ارگان‌های دیگر نظیر سرویس‌های استریمینگ و ایستگاه‌های رادیویی نیز ناچار هستند مراقب موسیقی‌های پخش شده روی پلتفرم خود باشند. از این رو سرویس‌های ACRCloud اهمیت بسیار زیادی در حفظ نظم و تعادل دنیای پخش و کپی رایت موسیقی دارند.
به گفته عرب سرخی در دفتر موسیقی وزارت ارشاد با توجه به فقدان این تکنولوژی، با توجه به تخصص و تجارب هر یک از کارشناسان شورای شعر و موسیقی به موضوع رسیدگی می‌شود و در صورت تشخیص، اقدام مقتضی صورت می‌گیرد. ضمنا در مورد رعایت حقوق مالکان آثار نیز متقاضیان باید رضایت نامه را در صورتی که نیاز باشد، ارائه دهند.

همچنین مسلم نادعلی دبیر علمی شورای شعر درباره معیارهایی که برای تایید متن ترانه در شورای شعر، ترانه و کلام مورد توجه قرار می‌گیرد، می گوید: برای ترانه‌ها معیارهایی وجود دارد. برخی از معیارها بحث‌های فنی و زبانی هستند و بخشی از آن‌ها نیز بحث‌های محتوایی هستند. برای ترانه‌هایی که فاقد اولیه‌ترین ملاک‌های فنی زبانی هستند، تاییدیه صادر نمی‌شود. همچنین ترانه‌هایی که به لحاظ محتوایی موارد اخلاقی را رعایت نکرده‌اند، تایید نمی‌شوند. ترانه‌هایی که مباحث محتوایی نداشته باشند و از نظر فنی نیز آن اولویت ها را داشته باشند، در شورا تایید می‌شوند.

منبع: ایسنا

47