تنها توپ طلای دروازه بان ها به لئو یاشین رسید

امروز، روزی است که لئو یاشین جایزه توپ طلا را کسب کرد و تا امروز تنها دروازه‌بانی است که به این جایزه رسیده است. لئو یاشین در تاریخ ۲۲ اکتبر سال ۱۹۲۹ در مسکو به دنیا آمد و با درخشش در تیم ملی شوروی به دروازه‌بانی تبدیل شد که خیلی‌ها او را برترین دروازه‌بان قرن توصیف می‌کنند.

*آغاز فعالیت:

یاشین تقریبا هیچ‌گاه درون دروازه فوتبال نایستاده بود. مدتی طولانی آرزو می‌کرد که بتواند جای میشائیل بوتوینیک، قهرمان شطرنج جهان را بگیرد، هم‌زمان در رشته‌های شمشیربازی، ‌بسکتبال، ‌تنیس و واترپلو نیز فعالیت کرده و درون دروازه تیم هاکی هم می‌ایستاد. وقتی او فوتبال را شروع کرد، ابتدا به عنوان مهاجم بازی کرد. در طول یک مدت که در یک کارگاه آموزشی فلزکاری کار می‌کرد، در تیم آن‌جا به نام توشینو نیز فعالیت می‌کرد. در سال ۱۹۴۵ در سن ۱۵ سالگی به دینامو مسکو به مربیگری چرنیشوف پیوست که شیفته واکنش‌های او در درون دروازه شده بود و در آکادمی استعدادهای ورزشی آن‌جا به یادگیری دروازه‌بانی پرداخت.

*فعالیت‌ها:

با وجود تمام مساعدت‌هایی که در راه موفقیتش انجام شد، او تنها در نیمکت ذخیره‌ها جای داشت. از همین رو در ابتدا دو کار را هم‌زمان انجام می‌داد، در تابستان فوتبال، و در زمستان بین سال‌های ۱۹۵۱ و ۱۹۵۳ درون دروازه تیم هاکی روی یخ باشگاه می‌ایستاد. در تیم فوتبال باشگاه، تازه در سال ۱۹۵۳ و در سن ۲۳ سالگی بود که نیمکت ذخیره‌ها را ترک کرده و اجازه یافت جای چومیچ را در دروازه تیم بگیرد. در همان سال دینامو قهرمان جام حذفی شوروی و در سال ۱۹۵۴ قهرمان باشگاه‌های این کشور شد. پس از اسپارتاک مسکو، رقیب و همشهری این تیم، دینامو موفق‌ترین تیم دهه ۵۰ شوروی لقب گرفت.

یاشین اولین بازی ملی خود را در سال ۱۹۵۴ در دیدار مقابل سوئد که به پیروزی ۷ بر ۰ انجامید، انجام داد. وی در سال ۱۹۵۶ در بازی‌های المپیک ملبورن به همراه تیم ملی شوروی به مدال طلا دست یافت. ازآنجایی که بازیکنان حرفه‌ای کشورهای غربی اجازه شرکت در این مسابقات را نداشتند، کشورهای آماتور شرق اروپا حضور بیش‌تری در این رقابت‌ها داشتند. او در سال ۱۹۵۸ در اولین جام جهانی خود شرکت کرد. گرچه روس‌ها در مرحله یک چهارم نهایی در برابر سوئد میزبان حذف شدند، اما یاشین به عنوان برترین گلر جام انتخاب شد. یک سال پس از این که در سال ۱۹۵۹ به همراه دینامو مسکو به چهارمین قهرمانی لیگ فوتبال شوروی رسید، به موفقیت در جام‌های اروپایی نیز دست یافت.

شوروی با سنگربانی یاشین در دیدار نهایی اولین تورنمنت اروپایی، که آن زمان به نام جام کشورهای اروپایی معروف بود، با نتیجه ۲ بر ۱ بر یوگسلاوی چیره شده و قهرمان اروپا شد. او در جام جهانی ۱۹۶۲ در شیلی، نمونه تمام‌عیار یک دروازه‌بان مدرن بود. در آن‌جا هم دوباره به عنوان بهترین گلر جام برگزیده شد. در ابتدای دهه ۶۰، یاشین دراوج دوران فعالیتش قرار داشت و در سال ۱۹۶۳ مرد سال فوتبال اروپا شد و تا امروز هم تنها دروازه‌بانی است که به این افتخار نائل شده است. در همان سال در ۲۷ بازی‌ای که در لیگ شوروی انجام داد، ‌فقط شش گل دریافت کرد و دینامو بازهم قهرمان شد. اما آنچه که بیش از هرچیز موجب تحسین هواداران و کارشناسان می‌شد، شیوه بازی وی بود. او شعاع عملش را از محوطه جریمه فراتر قرار داده، خط دفاع تیمش را سازمان‌دهی می‌کرد و در هنگام حمله نیز به عنوان یک مدافع به کمک یارانش می‌آمد. توانایی او در بازی‌خوانی سبب می‌شد که هیچ‌گاه این شیوه بازی‌ گسترده‌ خطری را متوجه دروازه‌اش نکند. سومین حضور او در جام جهانی در سال ۱۹۶۶ در انگلیس در نیمه نهایی به پایان رسید، جایی که او نتوانست از شکست ۱ بر ۲ شوروی در مقابل آلمان ممانعت کند. یک سال بعد، در حالی که با انجام ۷۸ بازی ملی، فقط ۷۰ گل خورده بود، از فوتبال ملی خداحافظی کرد. او تا سال ۱۹۷۰ در ۸۱۳ بازی درون دروازه تیم ملی فوتبال شوروی ایستاد.

از دیگر افتخارات او می‌توان به نایب قهرمانی او در جهان به عنوان گلر تیم ملی هاکی روی یخ، و نایب رییسی فدراسیون فوتبال شوروی نام برد. او هم‌چنین در سال ۱۹۷۰ در چهارمین جام جهانی‌اش حاضر شد، ‌ اما در هیچ‌یک از بازی‌ها در دروازه قرار نگرفت. در ۲۷ مه سال ۱۹۷۱، یاشین که به علت پیراهن سیاهش به پلنگ سیاه یا عنکبوت سیاه معروف بود، بازی خداحافظی‌اش را در مقابل دیدگان ۱۰۴ هزار تماشاگر انجام داد. او به فوتبال وفادار ماند و در دینامو مسکو، رییس هیات مدیره و نیز در فدراسیون فوتبال شوروی، نایب رییس شد. لئو یاشین که حتی در دوران بازیگری‌اش بسیار سیگار می‌کشید، در سال ۱۹۹۰ درگذشت، در حالی که شش سال قبل از آن هردو پایش را با عمل جراحی قطع کرده بودند.

دو نقل قول از یاشین:

"برای دروازه‌بان‌ها هیچ چیز تغییر نکرده است. آن‌ها مثل همیشه، فقط نباید گل بخورند. "

"شادی دیدن یوری گاگارین در حال پرواز در فضا، ‌ فقط با شادی مهار یک ضربه پنالتی قابل مقایسه است. "

عناوین و افتخارات:

۱۹۶۳: مرد سال فوتبال اروپا

۱۹۶۹: اخذ نشان لنین (به عنوان اولین و تنها فوتبالیست)

برترین دروازه‌بان قرن بیستم

انتخاب به عنوان ورزشکار قرن بیستم از سوی کمیته بین‌المللی المپیک

فیفا به احترام او از سال ۱۹۹۴ در هر جام جهانی به بهترین دروازه‌بان جام، نشان و جایزه لئو یاشین را اهدا می‌کند.

در پارک ورزشی لوشنیکی مسکو تندیسی به یادبود دروازه‌بان قرن ساخته شده است.