واکنش انجمن حمایت از کودکان به رو در رو کردن فرزند مامور نیروی انتظامی با قاتل پدرش
حفظ سلامت روان و حقوق کودک رعایت نشد
انجمن حمایت از حقوق کودکان در واکنش به درگیری منجر به شهادت یک مامور نیروی انتظامی و رو در رو کردن فرزند وی با متهم به قتل، بیانیهای صادر و در آن بر نکاتی در جهت حفظ سلامت روان و حقوق کودکان تاکید کرد.
در این بیانیه، با اشاره به شهادت جانشین فرمانده پاسگاه انتظامی بیدزرد شیراز طی یک ماموریت گشتزنی با ضربات سلاح سرد، از رودرو کردن فرزند شهید رنجبر تنها دور روز پس از دستگیری قاتل پدرش مقابل دوربین رسانهها و با حضور مردم توسط برخی عوامل انتظامی استان فارس انتقاد شده است.
در ادامه این بیانیه با طرح این پرسش که «ما در این چند دقیقه با چه چیزی مواجه میشویم؟» پاسخ داده شده است: «نخست آنکه حقوق متهم پیش چشم دوربینها و در برابر یک کودک به عریانترین شکل ممکن نقض میشود. ما با چنین تصویری، در حال ارسال این پیام هستیم که کرامت انسانی اشخاص وقتی در جایگاه متهم قرار میگیرند، ارزش و اعتباری در نظر نظام حقوقی ما ندارد. هنوز یک ساعت از دستگیری متهم نگذشته با انتشار تصویر صورتش توسط رسانهها، او را در دادگاه مردمی مورد قضاوت و محکومیت عمومی قرار میدهیم و از یاد میبریم متهم تا قطعی شدن حکم محکومیتش، زیر سایه اصل برائت، فردی بیگناه و به عنوان یک انسان شایسته کرامت و رفتار محترمانه است. ما با خلق این صحنه به دیگران به ویژه کودک حاضر در آنجا میآموزیم کرامت انسانی درست در جایی که باید توسط قانون و مجری قانون محترم شمرده شود، بازیچه احساسات پرتنش عمومی و حضور پررنگ رسانهها میشود؛ ما به کودک میآموزیم خشونتورزی علیه متهمان نه تنها مذموم نیست که در جای خود میتواند به راحتی تجویز شود و مورد پسند شهروندان و نظام حقوقی باشد.»
بیانیه مذکور به نکاتی دیگر اشاره و تاکید دارد: « همچنین مطابق پیماننامه حقوق کودک به عنوان اصلیترین سند حمایتی از حقوق کودکان، نشر تصاویر کودکان نقض حریم خصوصی آنها قلمداد میشود و از سوی دیگر میتواند سلامت روانی آنها را به خطر بیندازد. دراین راستا مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک نیز طی بیانیهای نشر و بازنشر تصاویر کودکان را در فضای مجازی و نیز رسانههای رسمی و ملی یکی از موارد فاحش نقض حقوق کودکان و نادیدهانگاری منافع علیه آنها قلمداد کرده و بر ممنوعیت این اقدام با هر بهانه و از سوی هر نهادی تاکید کرده است.
سوم آنکه رویارویی یک کودک با فردی که متهم به قتل پدر اوست، به یقین خشونتی آشکار علیه کودک محسوب میشود؛ کودکی که هنوز غم از دست دادن پدرش را به دوش میکشد به تجویز و تشخیص ما باید چشم در چشم یک متهم بدوزد و از او اعلام انزجار کند. در واقع ما نه تنها سوگ یک کودک را به رسمیت نشناختهایم بلکه خشم و نفرت را نیز بر او تحمیل کردهایم.»
انجمن حمایت از حقوق کودکان همچنین از آنچه «نگاه ابزاری به کودکان صاحب حق» برای تحقق برخی مواردی که به آنها ارتباطی ندارد انتقاد کرده و افزوده است که بیشک این موضوع نادیدهانگاری حقوق کودکان قلمداد میشود و در چنین رویکردی برای رسیدن به اهداف خود، سلامت و امنیت یک کودک را به خطر میاندازیم و حرکت و کرامت او را به عنوان یک انسان نقض میکنیم.
در پایان این بیانیه آمده است: «انجمن حمایت از حقوق کودکان تحمیل موقعیتهای دشوار بر کودکان و نیز نشر تصاویر و فیلم از آنها را توسط رسانهها به شدت محکوم میکند؛ قرار دادن کودکان در شرایط خشونتباری که از یک سو به احساسات و سلامت آنها آسیب میرساند و از سوی دیگر در بازتولید خشونت و تعمیق خشم و نفرت در آنها اثرگذار است، بیتردید از مصادیق خشونت علیه کودکان و نقض حقوق انسانی آنهاست. انجمن حمایت از حقوق کودکان، ضمن اعلام اعتراض خود نسبت به نهادها و رسانههای دخیل در این اتفاق، خطاب به شهروندان توجه آنها را به موضوع مهم حریم خصوصی کودکان و حق آنها نسبت به تصاویرشان جلب میکند؛ ما حق نداریم با هیچ هدف و بهانه و توجیهی، تصویر کودکان را نشر و بازنشر دهیم. ما نباید برای جذب مخاطب یا انتقال پیامهای مهم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، از تصاویر کودکان استفاده کنیم. همچنین باید نسبت به نشر این تصاویر حساس باشیم و حقوق کودکان را بشناسیم و به آنها احترام بگذاریم.»