بیوگرافی و علت فوت آیت الله ری شهری / همسر او که بود؟

 مصطفی آجرلو مدیرکل روابط عمومی و تبلیغات حرم حضرت عبد العظیم حسنی(ع) با انتشار توئیتی، درگذشت آیت الله ری شهری تولیت حرم حضرت عبد العظیم حسنی(ع) را تایید کرد.

زندگی نامه آیت الله ری شهری

آیت‌ الله محمد محمدی نیک، مشهور به «ری‌شهری» با نام قبلی محمد درون پرور در آبان سال 1325 در شهرری در خانوده‌ای متدین دیده به جهان گشود.

وى پس از پایان تحصیلات ابتدایى در سال 1339 وارد حوزه علمیه شهررى (مدرسه برهان) شد و در سال 1340 براى ادامه تحصیل به قم رفت و تا پیروزى انقلاب اسلامى مدارج تحصیلى و تدریس را در حوزه علمیه قم طى کرد. البته در این فاصله به دلایل سیاسى، مدت کوتاهى به مشهد مقدس و نجف اشرف مهاجرت کرد. اشتغالات علمى و حوزوى وی تا آخرین لحظه زندگی در کنار انجام مسئولیت‌هاى مختلف ادامه داشت.

ازدواج و همسر آیت الله ری شهری

وی در سن ۲۰ سالگی زمانی که در نجف بود با وساطت مرتضی تهرانی از دختر دوم علی مشکینی که ۹ سال داشت خواستگاری کرد. مشکینی بعد از خوب آمدن استخاره این اجازه را به او داد.

مادر و عمه ری‌شهری راهی قم شدند تا دختر علی مشکینی را ببینند. سپس خانواده برای ری‌شهری می‌نویسند که «خوب است، ولی بچّه است». او نیز پاسخ می‌دهد که «صبر می‌کنم تا بزرگ شود». تصمیم بر این شد که به‌طور خصوصی صیغه عقد اجرا شود، اما جشن ازدواج تا آمادگی یافتن وی به تأخیر افتد.

با این حال او پس از مدت کمی از مشکینی می‌خواهد که زندگی مشترک با همسرش را آغاز کند و در نهایت این زندگی در حالی آغاز می‌شود که همسرش کمتر از ۱۱ سال سن داشته‌است.

ری شهری در اینباره گفته‌است: «البتّه قرار ما این بود که بگذارم همسرم بزرگتر بشود، ولی من احساس کردم که باید زودتر ازدواج کنم و بالاخره با اصرار زیاد من، موافقت کردند».

اساتید

وى سطوح عالى حوزه را نزد اساتید بزرگى همچون آیات عظام: حاج میرزا على مشکینى، حاج شیخ محمد فاضل لنکرانى و حاج سید محمدباقر طباطبایى سلطانى تلمّذ نمود. همچنین درس خارج اصول را از محضر آیات عظام: مرحوم حاج شیخ محمدعلى اراکى و حاج شیخ حسین وحید خراسانى استفاده کرد و درس خارج فقه را از محضر آیات عظام: حاج میرزا على مشکینى، حاج شیخ جواد تبریزى، مرحوم حاج سید محمدرضا گلپایگانى و مرحوم حاج شیخ مرتضى حائرى، بهره برد.

فعالیت های پیش از انقلاب

او طی جریانات 15 خرداد 1342 با اهداف و دیدگاه‌های امام خمینی(ره) آشنا شد. در تیر ماه 1344 توسط ساواک مشهد دستگیر و به زندان محکوم شد. سپس در سال 1345 ضمن تمرّد از شرکت در جلسه دادگاه تجدید نظر ساواک، به شهر نجف رفت. وی در سال 1346 به ایران بازگشت و در حوزه علمیه مشهد به تحصیل پرداخت. در همین مدت مجدداً تحت تعقیب ساواک قرار گرفت و در دادگاه تجدید نظر بار دیگر به زندان محکوم شد.

ممنوعیت منبر توسط ساواک

وى در سال 1356 به دلیل سخنرانى علیه رژیم شاه، در حسینیه اصفهانی‌هاى آبادان، توسط ساواک ممنوع المنبر شد، در گزارش مورّخ 1356/9/27 ساواک چنین آمده است: «یاد شده به مناسبت ماه محرم سخنانى پیرامون رهبرى در اسلام ایراد نمود، یاد شده در دنباله سخنرانى شب قبل خود افزود طبق روایات (صحیحه) قبل از ظهور امام زمان باید در این سرزمین حکومت اسلامى برقرار گردد که براى امام زمان سرباز فداکار تربیت نماید».

وى به دلیل سخنرانى علیه رژیم در نهاوند، آبادان، مشهد، هرمزگان و زابل مورد تعقیب ساواک بود و تظاهرات مردم هرمزگان و زابل در رابطه با قیام سراسرى مردم ایران علیه رژیم پس از سخنرانی‌هاى ایشان صورت گرفت.

فعالیت‌هاى اجتماعى و سیاسى

آیت‌اللّه‌ رى ‌شهرى از ابتداى نهضت اسلامى بویژه در جریانات 15 خرداد 1342،با اهداف و دیدگاه‌هاى حضرت امام قدس ‌سره آشنا شد . وى در تاریخ 1344/4/20 به وسیله ساواک مشهد دستگیر و به زندان محکوم گردید . وى در سال 1345 ضمن تمرّد از شرکت در جلسه دادگاه تجدید نظر ساواک ، به نجف اشرف رفت و در سال 1346به ایران باز گشت و حدود هجده ماه در حوزه علمیه مشهد به تحصیل پرداخت . وى در همین مدّت مجددا تحت تعقیب ساواک قرار گرفت و در دادگاه تجدید نظر ، بار دیگر به زندان محکوم شد .

آیت اللّه‌ رى ‌شهرى در سال 1356 به دلیل سخنرانى علیه رژیم شاه در حسینیه اصفهانى ‌هاى آبادان از سوى ساواک ، ممنوع المنبر شد . همچنین به دلیل سخنرانى علیه رژیم در نهاوند ، آبادان ، مشهد ، هرمزگان و زابل ، مورد تعقیب ساواک بود و  تظاهرات مردم هرمزگان و زابل در جریان قیام سراسرى مردم ایران علیه رژیم ، عمدتا پس از سخنرانى‌هاى ایشان صورت گرفت .

مسئولیت‌ها

آیت‌ اللّه‌ رى ‌شهرى پس ‌از پیروزى انقلاب اسلامى همچنان به ‌فعالیت‌ هاى اجتماعى ـ سیاسى اشتغال داشته است .

مسئولیت ‌هاى وى پس از پیروزى انقلاب اسلامى عبارت ‌اند از :

1. حاکم شرع دادگاه‌ هاى انقلاب اسلامى

وى پس از پیروزى انقلاب اسلامى در سمت حاکم شرع دادگاه هاى انقلاب اسلامى دزفول، بهبهان، گچساران، بروجرد، رشت و گنبد کاووس خدمت کرد.

2. رئیس دادگاه انقلاب ارتش

با توجه به اهمیت حفظ و اصلاح نیروهاى مسلح پس از پیروزى انقلاب اسلامى و به منظور مقابله با توطئه هاى گروهکهاى ضد انقلاب در این رکن مهم، آیت الله رى شهرى در اواسط سال 1358 به ریاست دادگاه انقلاب ارتش منصوب شد. مهمترین مسایلى که در طول تصدى ایشان مورد بررسى قرار گرفت عبارتند از:

الف : رسیدگى به اتهامات متهمین به توطئه در پایگاه هاى هوایى تبریز «توطئه حزب منحله خلق مسلمان» اصفهان و بوشهر.

ب : محاکمه متهمین به شرکت در کودتاى نافرجام نوژه 1359/4/18.

ج : رسیدگى به ماجراى توطئه قطب زاده.

د : رسیدگى به اتهامات سران نظامى حزب توده.

3. وزیر اطلاعات

وى نخستین وزیر اطلاعات در جمهورى اسلامى ایران است که با کسب آراء اکثریت قاطع نمایندگان مجلس شوراى اسلامى در تاریخ 1363/6/6 به این سمت منصوب گردید. برجسته ترین اقداماتى که در طول تصدى ایشان صورت گرفت عبارتند از:

الف: تأسیس وزارت اطلاعات

ب : برخورد قاطع با عوامل ترور و بمب گذارى و گروهکهاى ضد انقلاب.

ج : دستگیرى جاسوسان فعال آمریکایى در بخشهاى مختلف.

د : دستگیرى باند منحرف مهدى هاشمى به فرمان امام راحل(ره).

4. دادستان کل کشور

وى در تاریخ 1368/5/30 به دادستانى کل کشور منصوب شد و تا اوایل سال 1370 در این سمت خدمت کرد.

5. دادستان دادگاه ویژه روحانیت

در تاریخ 1368/10/13 از سوى رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آیت الله خامنه اى به عنوان دادستان ویژه روحانیت منصوب شد،

« جناب عالى را که بحمدالله برخوردار از صلاحیتهاى علمى و عملى و داراى منزلت شایسته اى در نظام جمهورى اسلامى مى باشید به دادستانى این دادگاه منصوب مى کنم»

6. دبیر کل جمعیت دفاع از ارزش‌هاى انقلاب اسلامى

طى سالهاى ا خیر، شمارى از مقامات علمى و سیاسى، ضمن مراجعات مکرّر به آقاى محمّدى رى شهرى، با تشریح شرایط کشور، حضور فعال ایشان را در صحنه سیاسى براى کمک به حل معضلات فرهنگى، اجتماعى، سیاسى و اقتصادى امرى لازم مى خواندند تا اینکه ایشان پس از بررسى و مشورتهاى لازم در پانزدهم خرداد 1374 به همراه جمعى از شخصیتهاى مذهبى و سیاسى، جمعیت دفاع ارزشهاى انقلاب اسلامى را بنیان نهاد که در تاریخ 1377/8/24 طی بیانیه اى تعطیلى خود را اعلام کرد .

7. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنى علیه‌ السلام

وى در تاریخ 1369/1/20 به فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آیت الله خامنه اى به تولیت آستان مقدّس عبدالعظیم حسنى علیه السّلام منصوب گردید. انتصاب ایشان آغاز تحول اساسى در عمران و توسعه این مجموعه مهم مذهبى بوده است، مطالعه اولیه و طراحى پروژه هاى مورد نظر با هدف ایجاد امکانات مذهبى، فرهنگى و رفاهى براى زائران، ارتقاء سطح فرهنگى منطقه و ارج نهادن به مقام شامخ اهل بیت پیامبر اسلام صلوات الله علیهم اجمعین از سال 1369 آغاز شد و از سال 1371 به صورت اجرایى درآمد. زیربناى تقریبى طرح یکصدوبیست هزار متر مربع است که در زمینى به مساحت سى وهفت هزار متر مربع در حال احداث است.

8. نماینده مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبرى

ایشان در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبرى به عنوان داوطلب منفرد شرکت کرد و از سوى مردم استان تهران برگزیده شد، همچنین در سومین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبرى داوطلب منفرد بود که این بار کاندیداتورى ایشان از سوى جامعه محترم مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز و سایر گروههاى سیاسى مورد حمایت قرار گرفت و با رأى قاطع مردم بار دیگر به نمایندگى این مجلس انتخاب گردید.

9. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام

10. نماینده ولى فقیه و سرپرست حجاج

آقاى رى شهرى در تاریخ 1370/2/6 به سمت نماینده مقام معظم رهبرى و سرپرست حجاج منصوب شد، در متن حکم رهبر معظم انقلاب اسلامى آمده است:

«جناب عالى را که از چهره هاى سرافراز جمهورى اسلامى و داراى مواقف افتخار آمیز در طول سالیان گذشته و همواره کارگزارى امین و شجاع و کارآمد براى انقلاب و پیشواى عظیم راحل آن بوده اید به سمت نماینده خود وسرپرست حجاج محترم ایران منصوب مى کنم».

11. رئیس مؤسسه علمى ـ فرهنگى دار الحدیث

اوّلین و بزرگ‌ترین مجموعه فرهنگى در زمینه حدیث و علوم مربوط به آن . این مؤسسه که ریشه در تحقیقات و تألیفات شخصى ایشان دارد، در تاریخ 1374/8/22 مصادف با سالروز ولادت فرخنده حضرت فاطمه زهراعلیها السلام با پیام مقام معظم رهبرى و با حضور اندیشمندان و بزرگان حوزه و دانشگاه رسماً افتتاح شد. در بخشى از پیام معظم له آمده است:

«....اکنون تأسیس مجمع دارالحدیث به همّت جناب حجت الاسلام والمسلمین آقاى رى شهرى ‌که در کار حدیث گذشته از شوق و علاقه، تبحر و سابقه و تجربه نیز دارند، این مژده را مى‌دهد که به حصول این خواسته ‌ها و نیازها در امر حدیث به تدریج نزدیک خواهیم شد. انشاءاللَّه تعالى...»

13. رئیس دانشگاه قرآن و حدیث

این دانشگاه شامل دانشکده های:

1- دانشکده علوم و معارف قرآن، ۲- دانشکده علوم و معارف حدیث، ۳- دانشکده علوم و معارف اسلامی

13. رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث

این پژوهشگاه شامل پژوهشکده های :

1- پژوهشکده علوم و معارف حدیث، 2- پژوهشکده تفسیر اهل بیت(علیهم السلام)، 3- پژوهشکده کلام  اهل بیت(علیهم السلام)، 4- پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی         

اجازه اجتهاد

وى پس از ده سال حضور در دروس خارجِ فقه و اصول، به درجه «اجتهاد مطلق» نایل آمد و اجتهاد وى از سوى برخى اساتید برجسته حوزه علمیه قم گواهى گردید که پس از نصب ایشان از سوى امام راحل و مقام معظّم رهبرى به مَناصبى که شرط احراز آنها «اجتهاد» است، بارها تأیید گردید. وى همچنین به دریافت اجازه روایت حدیث از برخى علما و محدّثان بزرگ جهان اسلام، از جمله آیت الله‌ حاج‌آقا رضا بهاء الدینى، توفیق یافت. از دیگر موفقیت‌هاى ایشان، مى‌توان به توفیق حفظ کلّ قرآن کریم اشاره کرد.

آثار

میزان الحکمة عربى

مبانى شناخت

مبانى خدا شناسى

عدل در جهان بینى توحید

فلسفه وحى و نبوت

رهبرى در اسلام

خاطرات سیاسى

جشن تکلیف، ویژه دختران

جشن تکلیف، ویژه پسران

جشن تکلیف، ویژه مسئولان امور تربیتى و جوانان

بحثهایى درباره خدا

آگاهى و مسئولیت

شهادت در نهج البلاغه

رمز تداوم انقلاب

تداوم انقلاب اسلامى ایران، تا انقلاب جهانى مهدى(عج)

بحث آزاد

مقدمه اى بر سیستم قضاء اسلامى

رمز موفقیت در زندگى

اهل البیت فى الکتاب والسنة

العلم والحکمة فى الکتاب والسنة

الحجّ والعمرة فی الکتاب والسنة

الصلاة فى الکتاب والسنة

درگذشت آیت الله ری شهری

آیت الله ری شهری به علت بیماری زمینه‌ای و داخلی پس از بستری در بیمارستان خاتم الانبیای تهران، اواخر وقت دوشنبه اول فروردین 1401 در سن 76 سالگی به دیار باقی شتافت.