فارسی؛‌ پنجمین زبان محبوب اینترنت

هرچند این آمارها به تنهایی نشان‌گر تحول عمده‌ای در نوع محتوای زبانی روی اینترنت نیست، اما همین شاخص می‌تواند به‌طور عمومی محبوبیت یک زبان را در فضای وب نشان دهد.

بر اساس گزارش آماری w3techs که یک سایت درباره آمارگیری تکنولوژی‌های مورد استفاده در سایت‌های مختلف است، زبان انگلیسی 9/ 62 درصد محتوای وب را تشکیل می‌دهد که این میزان در سال گذشته در همین زمان 9/ 60 درصد بود. پس از انگلیسی زبان روسی با 6 درصد از سهم وب در جایگاه دوم محتواهای اینترنتی قرار دارد. زبان روسی در یک‌سال اخیر با افت قابل توجهی در فضای وب مواجه شده و سهم آن از 2/ 8درصد به 6 درصد کاهش یافته است. زبان اسپانیایی در یک‌سال اخیر روند نسبتا یکسانی را طی کرده و سهم آن از 7/ 3 درصد به 6/ 3درصد رسیده است. زبان ترکی نیز با افت مختصری در یک‌سال اخیر مواجه شده و از 9/ 3 درصد به 6/ 3 درصد رسیده است. زبان فرانسه بعد از زبان فارسی ششمین زبان رایج اینترنت است و سهم 7/ 2درصدی آن کم و بیش ثابت مانده و به 8/ 2 درصد رسیده است. زبان آلمانی با 6/ 2 درصد در جایگاه بعدی قرار دارد که رشد ا‌ندکی را در یک‌سال اخیر شاهد بوده است.

سهم زبان فارسی در وب

سهم زبان فارسی در فضای وب طی یک دهه اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در حالی که در سال 2011 سهم زبان فارسی 0/ 6 درصد از کل محتوای وب بوده این میزان در آوریل 2022 به 1/ 3 درصد رسیده است. با این حال به نظر می‌رسد سهم زبان فارسی در چند ماه اخیر رو به کاهش گذاشته است. در ژانویه 2022 سهم زبان فارسی به بالاترین میزان خود رسید و 5/ 3 درصد از کل محتوای وب را تشکیل داد، اما حالا این سهم کاهش قابل ملاحظه‌ای یافته است. روند رشد زبان فارسی در وب به خصوص بعد از سال 2018 قابل ملاحظه بوده است.

بی شک بخشی از افزایش سهم زبان فارسی در یک دهه اخیر را می‌توان مدیون رشد تکنولوژی‌های ارتباطی مانند نسل‌های سوم و چهارم موبایل دانست، اما با توجه به اینکه همزمان در بسیاری از کشورهای جهان هم کم و بیش چنین توسعه‌ای رخ داده چرا زبان فارسی حتی از برخی زبان‌های مرسوم مثل فرانسوی و آلمانی هم سهم بیشتری کسب کرده است؟ به نظر می‌رسد کاربران ایرانی نسبت به محتوای نوشتاری علاقه‌مندی بیشتری نشان داده‌اند. نگاهی به محبوبیت سرویس‌های بلاگ و حتی اخیرا سرویس‌های پادکست و اشتراک ویدئو نشان می‌دهد که فارسی زبانان تا چه حد در این فضا فعالند.

طی سال‌های اخیر بخش مهمی از فعالیت کاربران ایرانی به حضور در شبکه‌های اجتماعی مربوط بوده است با این حال در متدولوژی بررسی w3techs مشخص نیست که تا چه حد محتوای شبکه‌های اجتماعی در آمارگیری لحاظ شده‌اند.

بزرگ‌ترین کشورهای انگلیسی زبان

آمارها نشان می‌دهد ایالات متحده آمریکا و هند، کشورهایی که پس از چین بیشترین کاربران اینترنت را دارند، بزرگ‌ترین کشورهای انگلیسی‌زبان جهان نیز هستند. در نتیجه، بیشتر اطلاعات آنلاین به زبان انگلیسی در این کشورها ایجاد می‌شود. در این مورد، حتی کاربرانی که انگلیسی برای آنها زبان مادری نیست، ممکن است برای راحتی از آن استفاده کنند. همچنین، انگلیسی اغلب به عنوان زبان ارتباطی مشترک بین افراد با ملیت‌های مختلف انتخاب می‌شود.

تا نوامبر ۲۰۲۱، تعداد تخمینی کاربران اینترنت در سراسر جهان 9/ 4 میلیارد نفر بود. در میان مناطق جهانی، آسیا با بیش از نیمی از کاربران اینترنت جهانی، که 7/ 2 میلیارد نفر تخمین زده می‌شود، تا مارس ۲۰۲۱ پیشتاز بود. اروپا نیز دومین منطقه از نظر تعداد کاربران اینترنت بود.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که از نظر ضریب نفوذ اینترنت در سراسر جهان، اروپای شمالی از آوریل ۲۰۲۱ پیشتاز بود و ۹۷ درصد از جمعیت آن به اینترنت دسترسی داشتند.

سهم 5/ 2درصدی ایران از میزبانی وب

هرچند اینترنت در آمریکا آغاز به کار کرد، اما امروزه سایت‌های اینترنتی در سراسر جهان میزبانی می‌شوند. با وجود این هنوز 40درصد وب‌سایت‌های جهان در آمریکا میزبانی می‌شوند. اهمیت میزبانی وب‌سایت‌ها در کشورهای مختلف به جهت نزدیکی آنان به کاربران اصلی آنهاست. هرچند امروزه روش‌های فنی مختلفی برای توزیع و مدیریت محتوا روی اینترنت وجود دارد، اما آمارهای w3techs نشان‌گر این است که همچنان آمریکا محبوب‌ترین نقطه از نظر میزبانی وب‌سایت‌هاست. پس از این کشور آلمان با 5/ 10 درصد و روسیه با 5/ 5 درصد و فرانسه و هلند با حدود 4 درصد در رتبه‌های بعدی میزبانی قرار دارند.  بر اساس این گزارش ایران دارای سهم 5/ 2 درصدی از کل میزبانی وب‌سایت‌ها در جهان است که طی یک‌سال اخیر تغییر محسوسی نداشته است. بر اساس گزارش w3techs محبوب‌ترین سایت‌های ایرانی عبارتند از دیجی‌کالا، تلوبیون، ورزش‌3، روزنامه «دنیای اقتصاد»، تماشا، نی‌نی سایت، باشگاه خبرنگاران جوان و دیوار.

متدولوژی آمارگیری

بر اساس گزارش w3techs این سایت روزانه با روش‌های مختلف اقدام به آمارگیری تکنولوژی‌های مورد استفاده در وب‌سایت‌های اینترنتی می‌کند. این سایت فناوری‌های موجود در یک وب‌سایت و نه موجود در یک صفحه وب را بررسی می‌کند. برای این منظور فقط 10 میلیون سایت برتر جهان که از نظر وب‌سایت‌هایی چون الکسا و ترانکو جزو لیست‌های برتر قرار دارند مورد بررسی قرار می‌گیرند. نکته مهم اما این است که تنها محتواهای ارزشمند وب‌سایت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد به همین دلیل می‌توان انتظار داشت که سایت‌هایی در زمره بررسی قرار می‌گیرند که محتواهای آنان قابل قبول بوده باشد. همچنین w3techs گفته است که سایت‌هایی که به سایت‌ها یا صفحات دیگر ری‌دایرکت شده باشد از لیست آمارگیری حذف می‌شود.