پناهنده ایرانی برای نقاشی با مسواک نامزد دریافت معتبرترین جایزه هنری استرالیا شد

مصطفی عظیمی‌تبار که از ایران گریخته است پس از اطلاع از اینکه جزء نامزدهای نهایی جایزه پرتره آرچیبالد است که از سال ۱۹۲۱ به با استعدادترین نقاشان استرالیا اعطا می‌شود به خبرگزاری فرانسه گفت که یکی از بهترین لحظات زندگی خود را سپری می‌کند.

او نقاشی با مسواک را در سال ۲۰۱۴ یعنی زمانی که به تازگی در یکی از اردوگاه‌های مهاجران غیرقانونی در جزیره مانوس‌، پاپوآ گینه نو محبوس بود، آغاز کرد. استرالیا در آن سال‌ها مهاجران غیرقانونی مرد را که با قایق وارد این کشور می‌شدند به این جزیره منتقل می‌کرد.

در آن زمان نگهبانان به دلیل ترس از اینکه این پناهجوی بازداشتی رنگ را ببلعد تا به خودش آسیب برساند، ابزارهای نقاشی را از او گرفتند. آقای عظیمی‌تبار در آن زمان به خوابگاهی با ده‌ها پناهنده دیگر منتقل شد و در آنجا نگاهش روی یک فنجان قهوه و مسواک قفل شد.

او گفت: «نمی‌دانم چه شد… لحظه خاصی بود. مسواک را گرفتم. آن را در قهوه فرو بردم و روی کاغذ کشیدم.» وی این لحظه را لحظه «پیروزی» توصیف کرد.

آقای عظیمی‌تبار در گفت‌وگوی دیگری به گاردین گفت: «من هیچ تجربه‌ای از هنر نداشتم، هیچ معلم هنری در زندگی‌ام نداشتم. اما وقتی به مانوس رسیدیم خیلی می‌خواستم از این همه سر و صدا و نگهبانان دور شوم. آرامش را در کاغذ، قهوه و مسواک یافتم.»

او نام پرتره خود را «KNS088» نامید، شماره‌ای که در طول هشت سال بازداشت با آن شناسایی می‌شد. او می‌خواست این پرتره «درد، اندوه و قدرت» زندگی پناهجویان را به تصویر بکشد.

او گفت: «هنر و نقاشی به من کمک کرد تا قوی باشم و ادامه دهم. زیرا وقتی نقاشی می‌کنم دیگر هیچ آسیبی را حس نمی‌کنم.»

وی دلیل نقاشی با قهوه را توضیح داد: «من از قهوه استفاده می‌کنم زیرا می‌خواهم اتفاقاتی را که به مدت هشت سال پشت سر گذاشته‌ام مستند کنم. قهوه و مسواک چیزهای کوچکی هستند که نشان دهنده سادگی و مقاومتند. آن‌ها نشان می‌دهند که من زنده مانده‌ام، آن‌ها نشان می‌دهند که ادامه داده‌ام.»

آقای عظیمی‌تبار سرانجام در تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۱ بدون اطلاع قبلی یا توضیحی آزاد شد. از آن زمان او در تلاش برای بازسازی زندگی خود در استرالیا بوده و در یک موسسه خیریه کار می‌کند.

او به نقاشی کردن ادامه می‌دهد و می‌گوید که مسواکی که با آن نقاشی می‌کشید دوست خوبی برایش بوده است.

برنده نهایی جایزه آرچیبالد با هدیه ۱۰۰ هزار دلار استرالیا (۶۸ هزار یورو) در تاریخ ۱۳ مه اعلام خواهد شد.