انفجار تورم در تیرماه ۱۴۰۱ / پرواز قیمت‌ ها در یکسال اخیر

تورم اقلام خوراکی در دو ماه اخیر بسیار بالا بوده، به گونه ای تورم ماهانه خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات در خرداد ماه امسال بالغ بر ۲۵ درصد به ثبت رسیده است، با وجود اینکه اکنون این نرخ در تیر ماه کمی تعدیل شده و به ۵.۷ درصد رسیده، اما هنوز هم در زمره تورم های بالای ماهانه محسوب می شود.

به همین جهت در خرداد و تیر ماه، الخصوص در خرداد شاهد افزایش شدید قیمت کالا های خوراکی اساسی بوده ایم. به عنوان مثال تورم ماهانه روغن در خرداد حدود ۲۵۰ درصد برآورد شده، به بیان ساده تر تنها در عرض یکماه قیمت روغن ۳.۵ برابر شده است.

علت عمده تورم این کالا ها در دو ماه اخیر، سیاست اصلاح قیمت کالا های اساسی دانشته شده، این جراحی اقتصادی دولت باعث شد تا قیمت چند قلم از کالا جهش داشته باشد، البته این افزایش قیمت تنها به این چند قلم ختم نشد و سایر کالا ها نیر به دنبال آن جهش قیمت را تجربه کردند.

البته در تیر ماه تا حدودی زیادی تورم این اقلام کاهش یافته، اما همچنان تورم نقطه به نقطه کالاهای اساسی خوراکی روندی صعودی دارد. در این گزارش به بررسی تورم ماهانه و نقطه به نقطه کالاهای اساسی در تیر ماه ۱۴۰۱ پرداخته شده است.

رشد ۴ برابری قیمت روغن

تورم نقطه به نقطه روغن مایع در تیر ماه ۳۲۷.۵ درصد برآورد شده، به بیان دیگر قیمت روغن در تیر امسال نسبت به تیر سال گذشته ۴.۳ برابر شده است. این تورم بالاترین تورم رقم خورده در میان تمامی کالا های اساسی محسوب می شود، در جایگاه دوم نیز روغن جامد قرار دارد. بررسی ها نشان اوج گرانی روغن متآثر از چند ماه اخیر بوده و با سیاست حذف ارز ترجیحی این اتفاق رخ داده است. البته با توجه به اینکه اوکراین و روسیه تامین کننده قسمت عمده از نیاز دانه های روغنی جهان هستند، جنگ میان این دو کشور باعث شده تا تولید روغن با مشکل مواجه شود و قیمت این کالا افزایش یابد.

برنج ایرانی نیز در زمره کالا هایی قرار دارد که در یکسال گذشته تورم بسیار بالایی را تجربه کرده، تورم نقطه به نقطه این کالا در تیر ماه بالغ بر ۱۸۸ درصد برآورد شده است. اما تورم برنج خارجی به نسبت بسیار پایین تر بوده و تورم نقطه ای ۵۴.۵ درصدی را در نخستین ماه تابستان جاری به ثبت رسانده. آمار ها نشان می دهد بین گوشت قرمز و گوشت مرغ، تورم مرغ به شکل قابل توجهی در یکسال گذشته بالاتر بوده است، به گونه ای که تورم نقطه ای گوشت قرمز گوسفندی ۳۶.۸ درصد و گوشت مرغ ۱۰۳ درصد به ثبت رسیده است.

بر اساس اقتصاد خرد این دو کالا جانشین هم محسوب می شود و گران شدن یکی بایستی موجب مصرف دیگری شود اما با توجه به اینکه قیمت گوشت قرمز گوسفندی بسیار بالاست به نطر نمی رسد این کالا توانسته باشد به توجه به شرایط کنونی جامعه جانشین مرغ در سفره های مردم شود.

بالاترین رشد ماهانه قیمت در تیرماه

رشد قیمت مرغ ماشینی در تیر ماه ۲۶.۱ درصد برآورد شده که بالاترین رشد ماهانه قیمت در بین کالاهای اساسی خوراکی محسوب می شود، این در حالیست که تورم گوشت قرمز گوسفندی در ماه گذشته صفر درصد بوده و این کالا هیچگونه افزایش قیمتی را تجربه نکرده است.

کره پاستوریزه نیز در تیر ماه افزایش قیمت بالایی را تجربه کرده و تنها در یکماه به طور میانگین این قلم ۱۴.۳ درصد گران تر شده است. برنج ایرانی نیز در ماه گذشته بالغ بر ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته است.

اما نکته جالب تورم روغن مایع در تیر ماه است، افزایش این کالا در تیر تنها ۲ درصد برآورد شده، این در حالیست که در خرداد ماه حدود ۲۵۰ درصد تورم ماهانه را تجربه کرده است، به نظر می رشد تمام جهش قیمتی روغن در خرداد ماه تخلیه شده است.

به مانند شاخص تورم نقطه به نقطه در تورم ماهانه نیز تورم برنج خارجی کمتر از برنج ایرانی بوده و این کالا تورم ۶ درصدی را تجربه کرده است. تورم چای خارجی و گوشت گوساله نیز در تیر ماه به ترتیب ۴.۳ درصد و ۲.۶ درصد به ثبت رسیده است.