اصول گردشگری در مناطق بکر
از مواجهه با حیوانات وحشی تا کم آبی؛ چگونه هنگام طبیعتگردی ایمن بمانیم؟
طبیعت بدون شک عالی و فوقالعاده است. طبیعتگردی نهتنها خلاقیتمان را تقویت میکند، بلکه حال روحیمان را بهبود میبخشد و اجازه میدهد لحظهای آرام بمانیم و در افکارمان غرق شویم. اما طبیعت همانقدر که زیبا و دوستداشتنی است، همانقدر هم در برابر خطاها بخششی ندارد. اگر موقع طبیعتگردی به نکات ایمنی اهمیتی ندهید، ممکن است عواقب جبرانناپذیری داشته باشد.
طبیعت با گردشگرانی که با قوانین آن آشنا هستند، رفتار خوبی دارد. اما متاسفانه همیشه فردی وجود دارد که قوانین را رعایت نمیکند و خود را بهدردسرهای گاه خطرناک میاندازد. مسلما نمیتوانیم هر رویدادی را از قبل پیشبینی کنیم. اما میتوانیم با یاد گرفتن قوانین طبیعتگردی، کمتر دچار جراحت یا صدمات جبرانناپذیر شویم.
بنابراین اگر قصد دارید قدم به طبیعت بگذارید و از دیدن زیباییهای آن و آرامشی که با خود میآورد لذت ببرید، قوانین طبیعتگردی را آموخته و به آن احترام بگذارید.
ارزیابی توانایی جسمی
توانایی جسمیتان را صادقانه ارزیابی کنید و خودتان را فریب ندهید. اگر از نظر قوای جسمانی آمادگی کافی نداشته باشید و به سراغ کوهنوردی، پیادهروی در طبیعت یا قایقرانی بروید، ممکن است خود را به دردسر بیندازید. اگر تواناییتان را بهدرستی ارزیابی نکنید و در میانه راه از پا درآیید، بازگشت کاری سخت و طاقتفرسا خواهد شد.
شروع ساده
اگر طبیعتگرد حرفهای نیستید و تازه در این مسیر قدم گذاشتهاید، پس بهتر است از کارهای ساده شروع کنید. مثلا، قبل از اینکه دورههای مقدماتی و حرفهای کوهنوردی را نگذراندهاید، تصمیم به فتح قله اورست نگیرید!
همسفر با طبیعتگرد حرفهای
تاجاییکه امکان دارد بهتنهایی طبیعتگردی نکنید. با فردی که تجربه طبیعتگردی دارد، همسفر شوید تا از راهنماییها و ترفندهای او برای لذت بردن از طبیعت بهرهمند شوید. البته اگر فردی نیست که شما را همراهی کند، پیش از سفر از یک فرد مطلع، در مورد مسیر بپرسید، اطلاعات لازم را بپرسید. مثلا، کجا باید خودرویتان را پارک کنید، طول مسیر چقدر است و از این قبیل پرسشها.
البته خانواده یا دوستان خود را هم در جریان بگذارید تا اگر اتفاقی برایتان افتاد، بدانند کجا باید دنبالتان بگردند.
بررسی وضعیت هوا
بررسی هوا، از پنجره بیرون را نگاه کردن نیست. چراکه هوا ممکن است خیلی ناگهانی و زمانیکه اصلا انتظارش را ندارید، تغییر کند. پیش از رفتن به منطقه مورد نظرتان، وضعیت هوای روز و شب آن منطقه را کاملا بررسی کنید. مخصوصا زمانیکه هوا سرد است و بادهای شدیدی میوزد، باید مراقب باشید. با این کار میتوانید خطرات احتمالی ناشی از هوای بد را پیشبینی کنید.
همچنین اگر وقتی در طبیعت هستید، بهطور غیرمنتظره با هوای بد و توفانی و رعدوبرق مواجه شدید و در نقاط مرتفع بودید، بهسرعت خود را به بخشهای پایینی برسانید و جایی پناه بگیرید. اگر دوچرخهسوار یا موتورسوار هستید، از این وسایل دور شوید تا رعدوبرق به شما اصابت نکند. هر وسیله فلزی هم که همراه دارید، آنها را از خودتان دور کنید. درضمن موقع رعدوبرق روی زمین دراز نکشید یا ننشینید. با این کار تماستان با زمین بیشتر میشود و خطر اصابت صاعقه بیشتر میشود. در این زمان میتوانید چمباتمه بزنید. اگر گروهی حرکت میکنید، احتمال اینکه صاعقه به شما برخورد کند، بسیار زیاد است. تا پایان رعدوبرق از یکدیگر فاصله بگیرید. همچنین تکدرختها بیشتر از درختان جنگل صاعقه را بهخود میگیرند. بنابراین اگر پناهگاهی امن یا جنگلی نزدیکتان است، خود را به آن مکانها برسانید.
همراه داشتن نقشه
در عصر فناوری امروز میتوانید با استفاده از تلفن همراهتان مسیرهای مورد نظرتان را بهراحتی پیدا کنید. اما فقط به فناوری تکیه نکنید. معمولا در مناطق دورافتاده تلفن همراهتان نمیتواند سیگنالها را بهخوبی دریافت کند و این فناوری کاملا از دسترستان خارج میشود یا حتی ممکن است باتری تلفنتان تمام شود. پس حتما نقشه منطقه مورد نظرتان را همراه خود داشته باشید تا راهتان را گم نکنید.
نکته دیگری که باید توجه کنید، این است که هرگز در بیراهه ها بهمنظور زود رسیدن قدم نگذارید. این کار در مناطق ناآشنا شما را به خطر میاندازد.
تجهیزات، لباس و کفش مناسب
قدم در هر مسیری که میگذارید، باید تجهیزات مناسب آن منطقه را با خود داشته باشید. مثلا، هنگام کوهنوردی همراه داشتن تجهیزات مناسب بسیار ضروری است. همچنین به لباس و کفشتان هم توجه کافی داشته باشید. لباس از جنس پنبه (نخی) از آنجایی که سبک و خنک است معمولا طرفدارهای بسیاری دارد. اما این پارچه هنگاه خیس شدن، زود خشک نمیشود. لباس خیس در طبیعت میتواند آزاردهنده باشد و اگر هوا کمی خنک شود، به بدنتان صدمه میزند. بهترین لباس برای گشتوگذار در طبیعت لباسهای ورزشی مناسب است که مخصوص طبیعتگردی در فصول مختلف آماده شدهاند.
پوشیدن کفش مناسب هم به اندازه لباس مهم است. پیش از رفتن به طبیعت با توجه به مکانی که قصد پیادهروی در آنجا را دارید، کفش مناسب و راحت بپوشید. ضرورت این مساله هنگام کوهنوردی خود را بسیار نشان میدهد. کفشتان باید در عین محکم و ضدآب و سرما بودن، سبک هم باشد.
غذا و آب اضافی
هنگام سفر به طبیعت، مخصوصا پیادهروی یا کوهنوردی، آب ضروریترین نوشیدنی است که باید همراه خود داشته باشید. اگر دچار کمبود مواد خوراکی شوید، فقط کلافه و بداخلاق میشوید اما نبود آب، بدنتان را دچار کمآبی کرده و در خطر مرگ قرار میدهد. البته در کنار آب، با خود میوههای آبدار مانند سیب، پرتقال، انگور، انواع توت، موز و این دست خوراکی داشته باشید. این میوهها علاوهبر سیر نگهداشتنتان، خطر ابتلا به کمآبی را هم از شما دور میکنند.
همچنین از خوراکیهای محلی که برای معدهتان جدید هستند، مصرف نکنید. زیرا ممکن است دچار مشکلات گوارشی شوید. درضمن آب رودخانه، هرقدر هم تمیز و شفاف باشد ممکن است پر از انگل و میکروارگانیسمهای گوناگون باشد و در صورت نوشیدن، شما را به بیماریهای انگلی مبتلا کنند. بنابراین بهتر است همراه خود قرصهای تصفیهکننده آب داشته باشید و آب را پیش از مصرف تصفیه کنید.
پرهیز از تاریکی
پیادهروی یا کوهنوردی در طبیعت هنگام تاریکی بسیار خطرناک است. احتمال سقوط یا مواجه شدن با حیوانی خطرناک وجود دارد. بنابراین طوری برنامهریزی کنید تا پیش از تاریکی به محل یا پناهگاهی امن برسید. اگر هم مجبورید در تاریکی حرکت کنید، پس در نقاطی قدم بردارید که از قبل و در روشنایی روز آنجا را دیدهاید.
آشنایی با کمکهای اولیه اصلی
اگر قصد طبیعتگردی حرفهای دارید، باید از قبل با یکسری از کمکهای اولیه آشنایی داشته باشید. مثلا، باید بدانید علایم کمآبی، سکته قلبی، سرمازدگی و گرمازدگی چیست یا توانایی کنترل جراحتهای سطحی، مانند برخی از بریدگیها، را داشته باشید. درضمن همراه داشتن جعبه کمکهای اولیه هم فراموش نشود.
توجه به مسائل ایمنی هنگام اردو زدن
هنگام اردوزدن مراقب باشید نزدیک مکانهای خطرناک، مانند رودخانهها یا نقاط سیلخیز چادر نزنید. همچنین چادرتان را در نقاط بادخیز برپا نکنید.
درضمن به هیچ حیوانی در طبیعت نزدیک نشوید. رفتار حیوانات، بهویژه خرسها را نمیتوانید پیشبینی کنید. شبها با روشن نگهداشتن آتش یا چراغ قوه میتوانید حیوانات را از خود دور نگهدارید.
البته اگر به هر دلیلی دچار حادثه شده یا با حیوان خطرناکی روبهرو شدید، وحشت نکنید. ترس برادر مرگ است. اگر خونسردیتان را حفظ کنید میتوانید خطر را از خود دور کنید.
با توجه به قوانین طبیعتگردی میتوانید از خطرات بالقوه طبیعت دور بمانید و از تک تک لحظاتتان در طبیعت لذت ببرید.
حیوانات وحشی نه وحشتی