رمزگشایی از جنگ آنلاین پنتاگون علیه ایران

پایگاه «کرَدل» (cradle)، در گزارشی به قلم «کیت کلارنبرگ» نوشته است که تنها چند روز پس از شروع ناآرامی‎ها در ایران، «واشنگتن پست» فاش کرد که پنتاگون حسابرسی گسترده ای از تمام تلاش‎های روانی آنلاین خود را آغاز کرده است.

این امر پس از آن صورت گرفته که تعدادی حساب‌های کاربری جعلی و ترول که توسط بخش فرماندهی مرکزی آن (CENTCOM) اداره می‌شد و تمام اقدامات نظامی آمریکا در غرب آسیا، شمال آفریقا و آسیای جنوبی و مرکزی را پوشش می‌دهد – افشا شد و این حساب‌ها متعاقبا توسط شبکه های اجتماعی بزرگ و فضاهای آنلاین مسدود شد.

این حساب‌ها در تحقیقات مشترکی که توسط شرکت تحقیقاتی رسانه‌های اجتماعی Graphika و رصدخانه اینترنت «استنفورد» انجام شد و «پنج سال عملیات نفوذ مخفی حامی غرب» را ارزیابی کردند، افشا شده است.

این تحقیقات در اواخر ماه آگوست منتشر شد، در آن زمان کمترین پوشش مطبوعاتی انگلیسی زبان را به خود جلب کرد، اما آشکارا مورد توجه قرار گرفت و نگرانی‌هایی را در بالاترین سطوح دولت آمریکا برانگیخت و به این حسابرسی منجر شد.

در حالی که «واشنگتن پست» به طرز مضحکی نشان داد که توهین دولت ناشی از فعالیت‌های فاحش و دستکاری سنتکام است که می‌تواند «ارزش‌های» آمریکا و «ارزش اخلاقی» آن را به خطر بیندازد، کاملاً واضح است که مشکل واقعی افشای سنتکام بوده است.

یک راهبرد کلیدی که توسط متخصصان روان‌شناس ارتش آمریکا به کار گرفته می‌شود، ایجاد چندین رسانه ساختگی است که محتوا را به زبان فارسی منتشر می‌کنند؛ کانال‌های آنلاین متعددی برای این پلتفرم‌ها نگهداری می‌شد که شامل توییتر، فیس‌بوک، اینستاگرام، یوتیوب و حتی تلگرام بودند.

در برخی موارد نیز روزنامه‌نگاران و کارشناسان جعلی با «دنبال‌کنندگان» متعدد در آن پلتفرم‌ها همراه با عکس‌های نمایه ایجاد شده از طریق هوش مصنوعی ظاهر شدند.

به عنوان مثال، صفحه موسوم به «فهیم نیوز» مدعی ارائه «اخبار و اطلاعات دقیق» در مورد رویدادهای ایران شد و به طور برجسته پست‌هایی را منتشر کرد که در آن ادعا می‌کرد که ایران تمام تلاش خود را برای فیلتر کردن اینترنت به کار می‎گیرد و در نتیجه خوانندگان را تشویق به اتکا به منابع آنلاین می کند.

در همین حال، صفحه موسوم به «دریچه نیوز» ادعا کرد که یک «وب سایت مستقل و غیر وابسته به هیچ گروه یا سازمانی» است که متعهد به ارائه «اخبار بدون سانسور و بی طرفانه» به ایرانیان داخل و خارج از این کشور است.

کانال‌های یوتیوب مربوطه آن‌ها ویدئوهای کوتاه متعددی را منتشر کردند، احتمالاً به این امید که با محتوای اصل اشتباه گرفته شوند و در سایر شبکه‌های اجتماعی به‌صورت ویروسی منتشر شوند؛ محققان نمونه ای را شناسایی کردند که در آن رسانه ها در جاهای دیگر محتوای دریچه نیوز را در مقالات بارگذاری کرده بودند.

ارتشی از ربات‌ها و ترول‌ها

همچنین برخی از سازمان‌های خبری جعلی مطالب اصلی را منتشر کردند، اما بخش عمده‌ای از خروجی‌های آن‌ها محتوای بازیافت‌شده از سازمان‌های تبلیغاتی تحت حمایت دولت آمریکا مانند «رادیو فردا» و «صدای آمریکا» بود.

آنها همچنین مقالاتی از اینترنشنال مستقر در انگلیس که به نظر می‌رسد از عربستان سعودی کمک مالی دریافت می‌کند، را تغییر داده و به اشتراک گذاشتند مانند چندین شخصیت جعلی مرتبط با این رسانه‌ها.

این شخصیت ها مکرراً برای افزایش اصالت مطالب غیرسیاسی از جمله شعر ایرانی و عکس غذاهای ایرانی منتشر می‌کردند.

ربات‌ها و ترول‌های پنتاگون از تکنیک‌ها و رویکردهای روایی متفاوتی در تلاش برای تأثیرگذاری بر ادراک و ایجاد تعامل استفاده کردند.

محققان بیان می‌کنند که هدف از این تلاش‌ها نامشخص است، اگرچه توضیح واضح آن این است که پنتاگون به دنبال ایجاد باصطلاح نارضایتی در ایران بود.

با این حال، حساب‌های مرتبط با پنتاگون به شدت از ایران انتقاد می کردند؛ بسیاری از ربات‌ها و ترول‌های پنتاگون به دنبال این بودند که کمبود مواردی مانند دارو را نشان دهند.

همچنین ابتکاراتی برای آسیب رساندن به جایگاه ایران در کشورهای همسایه وجود داشت. به نظر می رسد که بیشتر این کار با گسترش هشدار و ایجاد فضای خصمانه برای ایرانیان خارج از کشور بوده است.

به عنوان مثال، حساب‌هایی مخاطبان را در افغانستان هدف قرار می‌دهند.

همچنین عراق کشوری بود که مورد توجه ویژه عناصر سایبری پنتاگون بود، با یادداشت هایی که به طور گسترده در سراسر بغداد و فراتر از آن به اشتراک گذاشته شده بود.

دیگر روایت‌های جنگ روانی سنتکام ارتباط مستقیمی با ناآرامی‌هایی دارد که ایران را فراگرفته است؛ تمرکز خاصی در میان گروهی از ربات‌ها و ترول‌ها بر حقوق زنان وجود داشت.

ده‌ها پست فرصت‌های زنان ایرانی در خارج از کشور را با فرصت‌های موجود در ایران مقایسه کردند.

بخش زیادی از این بودجه از آژانس رسانه‌های جهانی آمریکا، آژانس دولتی این کشور که بر پلتفرم های تبلیغاتی مانند «رادیو اروپای آزاد»، و «صدای آمریکا» نظارت دارد، واریز شده است.

نگارنده گزارش در پایان می‎گوید این دسته از پست‌های رسانه‌های اجتماعی ممکن است در عصر طعمه‌های کلیکی و اخبار جعلی ویروسی، بی‌ضرر و معتبر به نظر برسند، اما وقتی جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شوند، سلاحی قوی و بالقوه خطرناک را تشکیل می‌دهند که به نظر می‌رسد یکی از سلاح‌های بسیار در اتاق فکر پنتاگون است.