داوران بازیهای ایران در جامهای جهانی/ از سوت زدن وزیر بهداشت پرو تا حسرت یک پنالتی تاریخی
۱۵ داور متفاوت در ۵ دوره حضور ایران در تاریخ جامهای جهانی برای تیم ملی سوت زدهاند.
تیم ملی فوتبال ایران ششمین حضور خود را در جام جهانی در حالی پشت سر خواهد گذاشت که در دوره قبلی، اتفاقات داوری همیشه بخشی از حواشی حضور ایران در جام جهانی بوده است. از گل آفساید سعید عزتاللهی به اسپانیا تا فرار رونالدو از اخراج مقابل شاگردان کارلوس کیروش از جمله حواشی حضور در تیم ملی در دوره قبلی جام جهانی بوده است.
۲۰۱۸؛ VAR علیه ایران
تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه در بازی نخست خود با قضوت داور باتجربه ترکیهای یعنی جونیت چاکر به مصاف مراکش رفت و توانست با یک گل برنده شود. این داور ترکیهای در سال ۲۰۰۶ در لیست فیفا قرار گرفت و سال ۲۰۱۰ الیت شد. قضاوت خوب این داور ترک حاشیه خاصی را در این دیدار به وجود نیاورد. او امسال از داوری خداحافظی کرد. او ۶ بازی در ۲ جام جهانی قضاوت کرد و مهمترین آنها، نیمه نهایی هلند و آرژانتین در سال ۲۰۱۴ و انگلیس و کرواسی در سال ۲۰۱۸ بود.
آندرس کونیای اروگوئهای قاضی دیدار جنجالی ایران و اسپانیا بود. دیداری که ماتادورها با گل دیگو کاستا پیش افتاد اما ایران توانست با گل سعید عزتاللهی بازی را به تساوی بکشاند. تنها چند ثانیه بعد، VAR به این داور اهل آمریکای جنوبی اعلام کرد که گل ایران آفساید بوده و آن را مردود اعلام کرد. کونیا ۴۶ ساله از سال ۲۰۱۳ در لیست فیفا قرار دارد و تاکنون تنها ۳ بازی در جام جهانی را سوت زده است که علاوه بر دیدار ایران و اسپانیا، بازی مرحله گروهی فرانسه و اسپانیا و نیمهنهایی فرانسه و بلژیک را در جام جهانی ۲۰۱۸ سوت زده است.
انریکه کاسرس پاراگوئهای به اندازه کافی در دیدار ایران و پرتغال حاشیهساز شد. هر دو پنالتی این دیدار که به سود دو تیم گرفته شد، از چشم این داور به دور مانده بود و VAR به داد او رسید. همچنین او در تصمیمی بحث برانگیز رونالدو را پس از ضربه زدن به صورت رامین رضاییان اخراج نکرد و همین باعث شد که قضاوتی در مراحل بالاتر جام جهانی ۲۰۱۸ به او داده نشود و خیلی زود به خانه فرستاده شد. این داور ۴۸ ساله که از سال ۲۰۱۰ در لیست فیفا قرار گرفته بود، پس از جام جهانی از لیست فیفا نیز کنار گذاشته شد.
۲۰۱۴؛ حسرت یک پنالتی تاریخی
نخستین دیدار ایران برابر نیجریه با قضاوت کارلوس ورا اکوادری بود. این دیدار بدون حاشیه خاصی برگزار شد و دو تیم به تساوی بدون گل دست یافتند. داور ۴۶ ساله این دیدار از سال ۲۰۰۶ جزو داوران فیفا قرار گرفت و مسابقاتی چون لیبرتادورس، کوپا آمریکا ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵، جام باشگاههای جهان در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۴ و همچنین جام جهانی ۲۰۱۴ سوت زد. او در جام جهانی ۲۰۱۴ علاوه بر این دیدار، دیدار ساحل عاج و یونان را در مرحله گروهی سوت زد.
بحث برانگیزترین بازی ایران در تاریخ جامهای جهانی با قضاوت میلوراد مازیچ صربستانی برابر آرژانتین بود. جایی که داور صرب به گفته بسیاری از کارشناسان داوری، پنالتی واضح روی دژاگه را به سود ایران نگرفت تا شاگردان کیروش نتوانند برابر نایب قهرمان این دوره تاریخسازی کنند. او از سال ۲۰۰۹ در لیست فیفا قرار گرفت و سال ۲۰۱۳ نیز الیت شد. این داور در دیدار آلمان و پرتغال نیز قضاوت کرد اما قضاوتی در مراحل بالاتر به او داده نشد. جمله تاریخی سرمربی تیم ملی ایران در نشست خبری پس از دیدار با آرژانتین تاریخساز شد که کیروش در این نشست نسبت به مازیچ گفت: آیا این این مرد امشب خوابش خواهد برد؟ و یا آیا تا آخر عمرش میتواند راحت بخوابد؟
این داور در یورو ۲۰۱۶ و جام جهانی ۲۰۱۸ نیز قضاوت کرد و ۳ بازی را در این مسابقات سوت زد و یکی از کاندیدای اصلی سوت زدن فینال بود اما به دلیل حضور کرواسی در فینال، اجازه داوری به او داده نشد.
در دیدار آخری که ایران با نتیجه ۳ بریک برابر بوسنی شکست خورد، کارلوس ولاسکو کاربایو قاضی این میدان بود و قضاوت پرحاشیهای نبود. این داور در ۳ بازی جام جهانی از جمله دیدار برزیل و کلمبیا سوت زد و از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ در لیست فیفا بود و از سال ۲۰۱۸ به عنوان داور VAR در لالیگا حضور دارد.
۲۰۰۶؛ خوششانسی کعبی با بیدقتی داور
تیم ملی فوتبال ایران در نخستین دیدار با قضاوت روبرتو روزتی ایتالیایی مشهور برابر مکزیک قرار گرفت و ۳ بر یک شکست خورد. روزتی که از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰ در لیست فیفا حضور داشت، موفق شد در جام جهانی ۲۰۱۰ هم سوت بزند و بعد از آن از داوری خداحافظی کند. او اکنون ۵۵ سال دارد.
در دیدار پرحادثه ایران و پرتغال که با پیروزی ۲ بر صفر یاران کریستیانو رونالدو به پایان رسید، اریک پولات فرانسوی یک پنالتی به سود پرتغال گرفت و خطای شدید مدافع تیم ملی روی فیگو از چشمان او به دور ماند. در این صحنه کعبی با خطایی خطرناک، با پا به صورت لوییز فیگو زد و هافبک تیم ملی پرتغال را سرنگون کرد اما داور فرانسوی کعبی را از زمین اخراج نکرد. او از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ در لیست فیفا حضور داشت و بعد از جام جهانی و قضاوت در تورنمنتهایی چون مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲، یورو ۲۰۰۴ و المپیک ۲۰۰۴ از دنیای داوری خداحافظی کرد.
در دیدار تشریفاتی ایران و آنگولا که با قضاوت مارک شیلد استرالیایی همراه بود، دو تیم به تساوی یک بر یک رضایت دادند. او از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۸ در لیست فیفا حضور داشت و در ۲۰۰۸ از داوری خداحافظی کرد. او یک بازی در جام جهانی ۲۰۰۲ و ۲ دیدار در جام جهانی ۲۰۰۶ قضاوت کرد و همچنین داور چهارم نیمهنهایی فرانسه و پرتغال در جام جهانی ۲۰۰۶ بود. او همچنین فینال لیگ قهرمانان سال ۲۰۱۷ را نیز سوت زده بود.
۱۹۹۸؛ جام جهانی بدون دردسر
تیم ملی ایران در نخستین بازی خود با قضاوت آلبرتو تخدا پرویی به مصاف یوگوسلاوی رفت و با یک گل شکست خورد. او در دوره داوری خود، ۲ بازی در جام جهانی ۱۹۹۴ و یک بازی در جام جهانی ۱۹۹۸ را سوت زده بود که همان دیدار ایران و یوگوسلاوی بود. او بعد از داوری وارد عرضه سیاست شد و در ۳ دوره ۳ ساله شهردار شهر سنبورخا پرو بود. وی همچنین در سال ۲۰۱۲ به عنوان وزیر بهداشت کشور پرو نیز انتخاب شد و کمتر یک سال در این سمت حضور داشت.
در دیدار تاریخی ایران و آمریکا که با پیروزی ۲ بر یک همراه شد، اورس میر سوییسی داور بود. او در جام جهانی ۱۹۹۸ و ۲۰۰۲ سوت زد که مهمترین دیدار او، قضاوت در نیمهنهایی جام جهانی ۲۰۰۲ بین کرهجنوبی و آلمان بود. این داور که در یورو ۲۰۰۴ نیز قضاوت کرده بود، از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ در لیست فیفا حضور داشت.
اسپیفانو گونزالز داور پاراگوئهای دیدار آلمان و ایران بود که بازی با نتیجه ۲ بر صفر به سود ژرمنها به اتمام رسید. او همچنین قضاوت دیدار ردهبندی بین هلند و کرواسی را که با پیروزی ۲ بر یک کرواسی همراه شد، قضاوت کرد.
۱۹۷۸؛ جام پنالتیها
تیم ملی در نخستین دیدار خود در این رقابتها به مصاف هلند رفت و با نتیجه ۳ بر صفر شکست خورد. در این دیدار، آلفونسو گونزالز مکزیکی ۲ پنالتی علیه ایران گرفت که هر دو گل شد و سبب شکست سنگین ایران برابر لالههای نارنجی شد. او تنها این دیدار را در این دوره سوت زد و همچنین دیدار اسکاتلند و یوگوسلاوی را در جام جهانی ۱۹۷۴ قضاوت کرد.
یوسو اندیائه، داور سنگالی دیدار ایران و اسکاتلند بود که با تساوی یک بر یک همراه شد. اندیائه تنها قضاوت او در این دوره بود و در جام جهانی ۱۹۷۴ نیز دیدار آلمان غربی و غنا را سوت زد.
آلوجزی یارگوز لهستانی، داور دیدار ایران و پرو بود که با نتیجه ۴ بر یک به سود نماینده آمریکای جنوبی پایان یافت. تیم ملی در این دیدار نیز ۲ پنالتی به حریف داد. این تنها قضاوت او در این بازی بود و در جام جهانی ۱۹۸۲ نیز دیدار فرانسه و ایرلند شمالی را سوت زد.